هرمیداس باوند: آژانس مواضع تندتری در قبال ایران اتخاذ کرده است
۱۳۸۷ آبان ۷, سه‌شنبه
محمد البرادعی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، طی سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد از عدم همکاری ایران با بازرسان آژانس ابراز تأسف کرد. او گفت که ایران مانع بررسی احتمال اجرای طرح‌های هسته‌ای نظامی در این کشور می‌شود.
دکتر داود هرمیداس باوند استاد دانشگاه و کارشناس سیاسی معتقد است که این اظهارات البرادعی می‌تواند بر تصمیم‌گیری‌های آینده شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران تأثیر بگذارد.
دویچه‌وله: آقای دکتر باوند، به نظر می‌رسد لحن این‌بار سخنان آقای البرداعی تندتر از همیشه است. آیا این را می‌شود یک اخطار برای ایران تلقی کرد؟
دکتر داود هرمیداس باوند: آقای البرداعی دبیر کل یا مدیر اجرایی آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای هستند. قطعنامه‌های آژانس در مورد تکنولوژی هسته‌ای ایران صرفا به تکنولوژی هسته‌ای در رابطه با استفاده‌ی صلح‌جویانه محدود می‌شود، یعنی فرض کنید مراکز فعالیت‌ها و تحقیقاتی، مثل اصفهان، نطنز، اراک یا حتا بوشهر. قطعنامه‌های سابق آژانس، صرفا محدود به این مقوله بود و به مسایلی مثل سیستم موشکی و مسایل جانبی اشاره نکرده بود. ولی قطعنامه‌های شورای امنیت صرفا محدود به فعالیت‌های مربوط به تکنولوژی هسته‌ای نبوده، بلکه فراتر از آن مانند مسایل موشکی و حتا فعالیت‌های نظامی و حتی اقلام نظامی متعارف را در بر می‌گرفته است. بنابراین اظهارنظرهای آقای البرداعی صرفا از دیدگاه آژانس و مسئولیت‌هایی که در ان.پی.تی پیش‌بینی شده فراتر نیست. یعنی آن مفاد قطعنامه‌های شورای امنیت را هم دربرمی‌گیرد. ولی گذشته از این اگر اظهارات آقای البرداعی را با اظهارات گذشته‌اش مقایسه کنیم، یعنی گزارش اخیر ایشان و اظهارات جدیدی که در مجمع عمومی انجام داده‌اند، بدون تردید لحن آن تندتر است و در هرحال گویای این است که آژانس، موضعی نسبتا شدیدتر در قبال جمهوری اسلامی ایران اتخاذ کرده است.
با توجه به اعمال سه دور تحریم شورای امنیت علیه ایران، فکر می‌کنید سخنان اخیر آقای البرداعی بتواند وضع را برای ایران بدتر از این بکند؟
فرایند پرونده ایران با موضع‌گیری و تصمیم‌گیری آینده‌ی شورای امنیت ارتباط پیدا می‌کند. در هرحال فعلا مسئله به شورای امنیت منتقل شده و شورای امنیت است که با تصویب و صدور قطعنامه‌هایی در محدوده‌ی ماده‌ی ۴۱ ، تحریم‌هایی را علیه ایران به‌کار بسته است. همانطور که اشاره کردم، قطعنامه‌های شورای امنیت فراتر از صرف تکنولوژی هسته‌ای‌ست و به مسایل نظامی، حتا مسایل متعارف نظامی گسترش پیدا کرده است. بنابراین می‌تواند در تصمیم‌گیری آینده‌ی شورای امنیت بی‌اثر نباشد.
به نظر شما آیا محتوای سخنان آقای البرداعی به‌گونه‌ای‌هست که کشورهای غربی را به این نتیجه برساند که ادعای آنها صحت دارد و ممکن است که ایران در تلاش برای دستیابی به سلاح هسته‌ای باشد؟
کشورهای غربی به‌هرحال خودشان اطلاعاتی نسبی دارند، مراکز اطلاعاتی‌شان در مورد فعالیت‌های ایران مشخص است. معذالک رسمیت اطلاعات مراکز آنها، با گزارش آژانس یا اظهارات آقای البرداعی و اینکه در محدوده‌ی ان.پی.تی و سازمانهای مربوطه‌اش این صلاحیت را داراست، متفاوت خواهد بود. بنابراین نظرات آقای البرداعی ضمن این که فراتر از قلمرو نظارت و کنترل آژانس است، ولی در هرحال در تصمیم‌گیری‌های آینده‌ی شورای امنیت بدون تاثیر نخواهد بود.