نگرانی از صعود دلار به مرز چهار هزار تومان
۱۳۹۳ اردیبهشت ۵, جمعهاز روزهای پایانی سال گذشته بهای ارزهای معتبر خارجی در بازار آزاد ایران روندی رو به افزایش داشته و بهای هر دلار آمریکا در معاملات پایانی هفته جاری به ۳۳۴۵ تومان رسید.
علیمحمد احمدی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس روز جمعه (۵ اردیبهشت/ ۲۵ آوریل) به خبرگزاری ایسنا گفت: «عوامل محیطی و ساختاری در نوسان بازار ارز این است که یا تقاضا به صورت واقعی بالا برود و یا عرضه واقعی دلار کم شود .... اما واقعیت این است که بازار ارز در شرایط حاضر هیچ کدام از این شرایط را ندارند.»
مشکل ورود ارز به کشور
احمدی بالا رفتن قیمت ارز را ناشی از تاثیر روانی آغاز مرحله دوم هدفمندسازی یارانهها و افزایش بهای حاملهای انرژی عنوان میکند که از روز جمعه به اجرا گذاشته شد.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه میگوید: «بهترین راه این است که بانک مرکزی آرام آرام و به تناسب افزایش تقاضا، عرضه ارز را در بازار افزایش دهد و آن را کنترل کند؛ چرا که در غیر این صورت قیمت دلار ممکن است به ۳۷۰۰ تا چهار هزار تومان برسد.»
ولیالله سیف، رئیسکل بانک مرکزی با ابراز ناخشنودی از نوسانهای شدید بازار ارز بخشی از تحولات بازار را "دارای دلایل اقتصادی منطقی" عنوان میکند و میگوید بخشی از این تحولات نیز "علل غیر اقتصادی" دارد.
برخی از تحلیلگران اختلال احتمالی در آزاد شدن بخشی از درآمدهای نفتی بلوکه شده ایران که قرار بود با به اجرا درآمدن توافق هستهای ژنو انجام شود را یکی از علتهای عدم تزریق ارز به بازار ارزیابی میکنند.
سیف، چهارم اردیبهشت در گفتوگو با خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) تلویحا این نظر را تائید و تنها دلیل واقعی تحولات اخیر را چنین تشریح کرد: «بخشی از ورودیهای بازار ارز بنابه دلایلی با تاخیر انجام شده و با پیگیریهای صورت گرفته ورودیها دوباره عمل میکند.»
وعده کاهش قیمت دلار در هفته آینده
یک روز پیش از انتشار سخنان رئیس کل بانک مرکزی، سایت خبری تسنیم از قول یک مقام مسئول که نامش فاش نشده نوشت: «طی هفتههای اخیر به علت مسایلی که در مسیر صادرات محصولات پتروشیمی بوجود آمده بود، عملا صادرات با وقفه مواجه شده بود و پیرو آن تزریق ارز حاصل از صادرات هم به بازار متوقف بود.»
این مقام مسئول همچنین گفته است که مشکل تزریق ارز پتروشیمیها از دو روز قبل حل شده و با از سرگیری روند پیشین، انتظار میرود ظرف هفته آینده قیمت ارزهای مختلف به ویژه دلار به سطح سابق بازگردد.
ولیالله سیف اطمینان میدهد که در روزهای آینده بازار ارز ایران "شاهد تعدیل واقعی" خواهد بود و قیمتها متعادل خواهند شد.
پس از بالا رفتن شدید قیمت دلار در یک سال آخر دولت محمود احمدینژاد، با پیروزی حسن روحانی در انتخابات ۹۲ قیمت هر دلار با اندکی نوسان در حدود سه هزار تومان ثباتی نسبی پیدا کرد. در این میان عدهای از دلالان بازار، دولت را متهم میکنند که با عدم تزریق ارز کافی به بازار قصد دارد با فروش دلار به قیمتهای بالاتر، بخشی از کسری بودجه را تامین کند.
مدیران اقتصادی دولت حسن روحانی بارها تاکید کردهاند که برای حمایت از تولید داخلی و خروج از حالت رکود تورمی باید جلوی نوسان شدید بهای دلار را گرفت.
یکی از برنامههای دولت برای سال ۹۳ تکنرخی کردن بهای ارز اعلام شده است، اما کارشناسان در مورد تحقق این امر تردید دارند. رئيسکل بانک مرکزی ایران ارز چند نرخی را زمینهساز فساد میخواند و میگوید "پیشنیاز ثبات اقتصادی یکسانسازی نرخ ارز است."