نزدیکی میان سوریه و آمریکا
۱۳۸۷ اسفند ۱۹, دوشنبهدمشق، پایتخت سوریه اخیراَ به محبوبترین هدف دیدارهای مقامات سیاسی آمریکا بدل شده است. این رویکرد تازه نشانهی آشکار پایان دوران سیاست بوش برای انزوای سوریه و آغاز تلاش جانشین وی، اوباما برای آغاز فصل جدیدی از مناسبات دوجانبه است.
اوباما با این رویکرد به برنامهها و توصیههای جناح دمکرات وفادار میماند. دمکراتها یک سال پیش از انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا خواستار سهیم شدن سوریه و ایران در راهبرد آیندهی ایالات متحده در خاورمیانه بودند.
انگیزهی چنین پیشنهادهایی در گام نخست ارائهی راه حلی صادقانه برای خروج از بحران عراق است. ایالات متحده باید براساس ارزیابیهای خود با کشورهای همسایهی عراق نشستهایی داشته باشد تا آیندهی سوریه و تبدیل آن به متحدی مهم در منطقهی خاورمیانه را مورد بحث قرار دهد.
اظهارات اوباما برای آمادگی گفتوگوی مستقیم با مقامات ایرانی و نگرش هیلاری کلینتون در سهیم شدن بیشتر ایران در مسائل افغانستان از همین دیدگاه حاصل شد. در این میان، دلایل بسیاری وجود دارند که نزدیکی آمریکا به سوریه را مهم جلوه میدهند.
وضع آیندهی لبنان پس از خروج سوریه از آنجا پیوستگی تنگاتنگی با این کشور همسایه خواهد داشت. از این رو منافع آمریکا اقتضا میکند که رابطهی مخدوش با سوریه را حفظ کند و آن را بهبود بخشد.
مذاکرات صلح اسرائیل و سوریه باید از سر گرفته شود و از نفوذ سوریه بر حماس برای تعدیل این سازمان اسلامگرا استفاده شود. از طرف دیگر شاید بتوان از طریق دمشق با تهران نیز ارتباط برقرار کرد.
این که آیا آمریکا کارشناسان شایستهای را برای این کار به دمشق فرستاده یا نه، در آینده مشخص خواهد شد. جفری فلتمن، یکی از این دو کارشناس، که امروز مدیر بخش خاورمیانهی وزارت امورخارجهی آمریکاست، در گذشته سفیر آمریکا در لبنان بود. او در همان زمان، نیروی محرک اعتراضها در لبنان بر ضد سوریه و جدایی فزایندهی بیروت از دمشق پس از مرگ رفیق حریری، نخست وزیر سابق لبنان بود.
دومین فرستادهی آمریکا به این منطقه دانیل شاپیرو است که امروز عضو شورای امنیت ملی در واشینگتن است. او نیز بهدلیل یهودی بودن ممکن است مانند دنیس راس، مشاور باسابقهی آمریکا در امور خاورمیانه، که امروزه به مسائل کشورهای حوزهی خلیج فارس میپردازد، با بدبینی روبرو شود. گفتنی است که شاپیرو از مبتکران ایدهی تعلق سوریه به محور شرارت بود.
ولی در سوریه اهمیت چندانی به دیدارهای دو فرستادهی آمریکا داده نشده است. بشار اسد، رئیس جمهور سوریه کارهایی مهمتر از استقبال از این دو فرستاده دارد و در رسانههای این کشور نیز بازتاب چندانی از این دیدارها بهچشم نمیخورد.