نرمترشدن مواضع ایران در آستانه انتشار گزارش آژانس اتمی
۱۳۸۸ مرداد ۳۱, شنبهپس از یک سال توقف، ایران روز جمعه، ۳۰ مرداد (۲۱ اوت)، بار دیگر به بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی اجازه داد تا از راکتور آب سنگین اراک بازدید کنند. این توافق حدود یک هفتهی پیش در گفتوگوهای هیأت اعزامی آژانس با مسئولان جمهوری اسلامی اتخاذ شد.
پیشتر ایران اجازهی بازرسی از راکتور آب سنگین اراک را لغو کرده بود.
نرمتر شدن موضع هستهای ایران در حالی صورت میگیرد که قرار است آژانس در چند روز آینده گزارش تازهای از فعالیتهای هستهای ایران ارائه دهد.
این گزارش پیشزمینهای برای نشست آژانس در ماه سپتامبر با حضور ۱۵۰ عضو آن خواهد بود.
آمریکا نرمتر شدن موضع ایران را کافی ندانسته و یکی از مقامهای بلندمرتبهی آن در واشنگتن خواستار همکاری جامع این کشور با جامعهی بینالمللی شده است.
در همین حال گزارش شده است که پنج عضو دائم شورای امنیت و آلمان که به گروه ۵+۱ معروفند در یازدهم شهریور برابر با دوم اوت نشستی برای بررسی آخرین تحولات برنامهی هستهای ایران برگزار خواهند کرد.
به گفتهی دیپلماتهای غربی، آمریکا، آلمان، فرانسه و بریتانیا تلاش خواهند کرد تا موافقت چین و روسیه برای چهارمین دور تحریم ایران را به دست بیاورند.
روز جمعه، ۳۰ مرداد (۲۱ اوت)، سرگئی لاوروف، وزیر خارجهی روسیه و همتای آمریکایی او، هیلاری کلینتون، در یک گفتوگوی تلفنی از جمله در بارهی برنامهی اتمی ایران نیز به بحث و تبادل نظر پرداختند. در این گفتوگو به نشست پیش روی شش قدرت بزرگ دنیا در بررسی این مسئله نیز اشاره شده است.
آنگلا مرکل: تحریم بخش انرژی ایران
در همین حال آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان، در مصاحبهای با روزنامهی آلمانی "فرانکفورتر آلگماینه" به تحریمهای جدیدی اشاره کرده است که احتمال دارد «بخش انرژی ایران» را نیز در بر بگیرد.
مرکل در این مصاحبه ضمن ابراز «نگرانی عمیق» خود از رفتار مأموران با تظاهرکنندگان، روند دادگاهها و «نقض شدید حقوق بشر» در ایران بر اهمیت حمایت کشورهای خارجی از مردم ایران تأکید کرد.
صدر اعظم آلمان همچنین گفت، هیچ دستاورد واضحی در گفتوگوهای هستهای با ایران نمیبیند و لازم است که نشست گروه ۵+۱ در سپتامبر اعمال تحریمهای جدیدی علیه ایران را به بحث بگذارد.
مرکل در پاسخ به این پرسش که «تحریمها از چه نوع خواهند بود» گفت، با اینکه تمایلی ندارد که از پیش محور بحثها و تصمیمها را تعیین کند اما میتواند بگوید که تحریمهای اقتصادی در حوزهی انرژی میتواند یکی از راهکارها باشد.
اشارهی صدر اعظم آلمان به امکان تحریمهای جدیدی در حوزهی انرژی ایران در حالی صورت میگیرد که چندی پیش در سنای آمریکا طرح ممنوعیت فروش بنزین به ایران به تصویب رسید.
ایران با اینکه یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نفت در جهان است، اما نزدیک به ۴۰ درصد نیاز داخلی خود به بنزین را از طریق واردات تأمین میکند.
محمود احمدینژاد، رئيسجمهور ایران، در واکنش به این طرح گفت، ایران به چنان ظرفیتی رسیده که میتواند ظرف یک هفته با تغییر خط تولید، کل بنزین کشور را تأمین کند.
احمدینژاد همچنین افزود، ایران قادر خواهد بود با بهرهبرداری از پالایشگاه ستارهی بندرعباس ظرف یکی،دو سال آینده خود تولیدکنندهی بنزین شود.
آیا نرمتر شدن موضع هستهای ایران تاکتیکی در آستانهی نشست سپتامبر است؟
رویترز از قول برخی دیپلماتهای غربی نقل میکند که نرمتر شدن موضع هستهای ایران در آستانهی نشست ۶ قدرت جهان در ماه سپتامبر قابل تأمل و تردیدپذیر است. در همین حال، برخی دیگر از دیپلماتها ابراز امیدواری کردهاند که این گام سرآغاز همکاریپایدار ایران و غرب باشد.
ایران همچنین برای راه یافتن بازرسان بینالمللی به مرکز غنی شدن اورانیوم در نظنز اعلام آمادگی کرده است.
آژانس بارها از دشواریهای بازرسی فعالیتهای این مرکز از سوی بازرسان بینالمللی انتقاد کرده است.
ایران همچنین توافق خود با نصب دوربینها و کاربرد دستگاههای پیشرفتهی نظارتی در این مرکز را اعلام کرده است.
FV/FW