«ناواژه‌ی» سال آلمان برگزیده شد
۱۳۸۹ دی ۲۸, سه‌شنبه
ناواژه‌ی سال از سال ۱۹۹۳ به این‌سو هر سال از سوی هیئتی از داوران مستقل برگزیده می‌شود. ناواژه‌ی سال معمولا در رابطه با عباراتی گزینش می‌شود که مورد پسند نیستند و معنای متناسبی القا نمی‌کنند. در هیئت داوران امسال، هلموت کارسک، منتقد ادبیات آلمانی نیز عضویت داشت.
در ماه دسامبر سال گذشته، واژه‌ی «شهروند خشمگین» (Wutbürger) از سوی جامعه‌ی زبان آلمانی در شهر ویسبادن به عنوان واژه‌ی سال ۲۰۱۰ برگزیده شده بود.
واژه‌ی «شهروند خشمگین» از سوی مردمی پیشنهاد شده بود که معتقدند اعتراض به شماری از تصمیم‌گیری‌های سیاسی در آلمان، فقط به گونه‌ای احساسی صورت نمی‌گیرد، بلکه شهروندان برای اعتراض خود استدلال‌های محکمی نیز دارند.
چرا «بی‌بدیل»؟
به گفته‌ی شلوسر، ناواژه «بی‌بدیل» نخستین بار توسط آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان برای استدلال درباره‌ی کمک مالی به یونان مورد استفاده قرار گرفت. ولی بعدها سیاست‌مداران دیگری نیز آن را در رابطه با موضوعات دیگر مانند ساختن ایستگاه مرکزی قطار در اشتوتگارت که «اشتوتگارت ۲۱» خوانده می‌شود، به کار بردند.
این زبان‌شناس آلمانی معتقد است که چنین ادعاهایی در باره‌ی برخی تصمیم‌گیری‌ها در سال ۲۰۱۰ بارها مطرح شده و تهدیدی است برای تشدید سرخوردگی مردم از سیاست.
امسال از میان ۶۲۴ پیشنهادی که توسط ۱۱۲۳ تن ارسال شده بود، ۱۴۰ تن از «بی‌بدیل» به عنوان ناواژه‌ی سال نام برده بودند. با این همه، رئیس هیئت داوران اعلام کرد که انتخاب این ناواژه با توجه به محتوای آن صورت گرفته و نه شمار پیشنهادها.
دو ناواژه‌ی دیگر
امسال دو واژه‌ی دیگر نیز سرزنش شدند: یکی واژه‌ی «پرهیزکننده از همپیوندی» (Integrationsverweigerer) که توماس دمزیر، وزیر کشور آلمان آن را نساخته ولی در مباحث عمومی به جریان انداخته است. این واژه به این مساله اشاره دارد که بسیاری از مهاجران به آلمان، تعمدا از همپیوندی در جامعه‌ی آلمان خودداری می‌کنند. با کاربرد این واژه به این مساله توجه نمی‌شود که داده‌های دقیقی در این زمینه وجود ندارد و خود دولت نیز برای همپیوندی مهاجران کار زیادی نمی‌کند.
اصطلاح ناپسند دیگری که مورد سرزنش قرار گرفت، ترکیب «یاوه‌ی لحظه» (Geschwätz des Augenblicks) است که آنجلو سودانو، رئیس کالج اسقفان مسیحی در جریان مراسم عید پاک تلاش کرد با آن اتهامات گسترده‌ای را که به دلیل سوء‌استفاده‌ی جنسی در کلیسای کاتولیک مطرح است، برطرف کند.
BM/MM