موج گسترده انتقاد و اعتراض به دیدار بنگویر از مسجدالاقصی
۱۴۰۱ دی ۱۴, چهارشنبهبازدید ایتامار بنگویر، وزیر جدید امنیت ملی اسرائیل از مسجدالاقصی (کوه معبد) موجی از اعتراضات و انتقادها را برانگیخته است. این سیاستمدار راستگرای افراطی روز سهشنبه، سوم ژانویه (۱۳ آذر) تحت تدابیر شدید امنیتی وارد محوطه مسجدالاقصی شد و حدود ۱۵ دقیقه از این مکان که برای یهودیان، مسلمانان و مسیحیان مقدس است، دیدار کرد.
تازهترین واکنشبه این اقدام بنگویر، از جانب دبیرکل سازمان ملل صورت گرفت. معاون سخنگوی سازمان ملل متحد گفت، آنتونیو گوترش از همگان تقاضا میکند، از اقداماتی که میتوانند تنشها را در "اماکن مقدس" و اطراف آن شدت بخشند، خودداری کنند.
برخی از رسانهها به نقل از دیپلماتهایی که نامشان فاش نشده گزارش دادند، امارات متحده عربی و چین از شورای امنیت سازمان ملل خواستهاند به طور علنی برای بحث در مورد این موضوع تشکیل جلسه دهد. احتمال میرود که این نشست روز پنجشنبه پنجم ژانویه برگزار شود.
کارین ژان پیر، سخنگوی کاخ سفید نیز گفت، تغییر "وضعیت موجود" در اماکن مقدس اورشلیم (بیتالمقدس) "غیرقابل قبول" خواهد بود. ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه هم اظهار داشت که ایالات متحده "عمیقاً نگران" پیامدهای سفر بنگویر و "برانگیختن خشونت" است.
محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، در بیانیهای اعلام کرد که برای محکومیت اقدام بنگویر در شورای امنیت سازمان ملل اقدام خواهد کرد.
سخنگوی گروه اسلامگرای حماس که همزیستی با اسرائیل را رد میکند و کنترل غزه را در اختیار دارد، درباره این دیدار گفت: «ادامه این رفتار همه طرفها را به یک درگیری بزرگ نزدیکتر میکند.»
محمد اشتیه، نخست وزیر تشکیلات خودگردان نیز از فلسطینیان خواست، تا با آنچه او به عنوان "یورش به این محوطه" توصیف کرد، مقابله کنند. او بنگویر را متهم کرد که این بازدید را به عنوان بخشی از تلاش برای تبدیل این زیارتگاه به "معبد یهودی" انجام داده است.
دولت اسرائیل این اتهام را رد کرد. یک مقام در دفتر نتانیاهو گفت: «ادعاها مبنی بر تغییر وضعیت موجود بیاساس است.»
"وضعیت موجود" به این معناست که بر اساس توافقی که بین اسرائیل، فلسطینیها و اردن صورت گرفته است، یهودیان اجازه نیایش در این منطقه از اورشلیم را ندارند. آنها تنها در ساعاتی خاص و در مسیری مشخص اجازه بازدید از کوه معبد را دارند.
بنگویر وعده داده است که این توافق را برهم بزند و امکان نیایش یهودیان در این مکان را ایجاد کند.
واکنش کشورهای دیگر
نخستین واکنشهای بینالمللی به حضور وزیر راستگرای افراطی در مسجدالاقصی از جانب کشورهای عربی صورت گرفت.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
مصر و امارات متحده عربی که موجودیت اسرائیل را به رسمیت شناختهاند، حضور بنگویر در این مکان را محکوم کردند. عربستان سعودی نیز از اقدام بن گویر انتقاد کرد و ابوظبی آن را "حمله یک وزیر اسرائیلی به صحن مسجدالاقصی" خواند. مراکش نیز خواستار "پرهیز از تشدید تنش و اقدامات یکجانبه و تحریک آمیز" شد.
قطر هشدار داد که سیاست اسرائیل، بر چگونگی وضعیت امنیتی در منطقه تاثیرگذار خواهد بود.
جمهوری اسلامی ایران و بحرین هم به طور جداگانه اقدام بنگویر را "تحریکی علیه مسلمانان و نقض قوانین بینالمللی" خواندند.
ترکیه نیز که به تازگی روابط دیپلماتیک خود با اسرائیل را بهبود بخشیده، از این کشور خواست تا از اقداماتی که باعث شدت بخشیدن به خشونت شوند، خودداری کند.
سفارت فرانسه در اسرائیل بر "تعهد بی چون و چرای" این کشور به حفظ وضعیت موجود در "اماکن مقدس در اورشلیم" تاکید کرد.
در بیانیه سفارت فرانسه آمده است: «هر گونه حرکتی که با هدف شک و تردید در وضعیت موجود انجام شود، خطر تشدید تنش را به همراه دارد و باید از آن دوری کرد.»
بریتانیا نیز بیانیه مشابهی صادر کرد.
دولت آلمان هم بر وضعیت موجود تاکید میورزد و همواره از طرفین خواسته است، از اقداماتی که باعث بروز خشونت میشوند خودداری کنند.
انتقاد خاخام ارشد
در اسرائیل اسحاق یوسف، خاخام ارشد یهودیان سفاردی، بنگویر را به خاطر این دیدار مورد انتقاد قرار داد.
یوسف در نامهای به بنگویر نوشت: «به عنوان وزیری که نماینده دولت اسرائیل است، باید طبق دستورات خاخام ارشد عمل کنید.»
او ضمن یادآوری این که چنین اقدامی ممنوع است، از وزیر امنیت اسرائیل خواست، از این گونه عملیات دست بردارد و "مردم را گمراه نکند."
یائیر لاپید، رهبر اپوزیسیون اسرائیل نیز ضمن بیان این که چنین اقداماتی میتوانند منجر به خونریزی شوند گفت، بن گویر "ضعف دولت نتانیاهو را برجسته کرده است."