مذاکرات اتمی ژنو با صدور تفاهمنامه همراه نشد
۱۳۹۲ آبان ۱۸, شنبهمذاکرات اتمی ژنو بهرغم خوشبینیهای اولیه، پیشرفت خاصی در روز سوم نداشت. محافل دیپلماتیک ژنو اعلام کردهاند که دیگر امکانی برای دستیابی طرفین به تفاهم در روز شنبه (۹ نوامبر/۱۸ آبان) وجود ندارد و گفتوگوها احتمالاً در ۷ تا ۱۰ روز دیگرادامه مییابد.
به گفته وزیر خارجه ایران، مذاکرات اتمی در برخی موارد با توافق و در مواردی دیگر با عدم توافق همراه بودند. محمد جواد ظریف تاکید کرد که بین گروه ۱+۵ اختلافنظر وجود دارد و افزود که تندترین موضع را لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه اتخاذ کرده است.
در حالیکه وزیر خارجه ایران از روز نخست نشست ژنو از احتمال صدور تفاهمنامهای بین طرفین یاد میکرد، لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه تاکید کرد که چنین تفاهمنامهای با توجه به مسائل حل نشده مربوط به رآکتور آب سنگین اراک یا چگونگی تبدیل اورانیوم ۲۰ درصد غنی شده به ۵ درصد، قابل پذیرش نیست.
وزیر خارجه فرانسه همچنین نسبت به "بازیهای فریبکارانه" ایران هشدار داد و خواستار در نظرگرفتن نگرانیهای امنیتی اسرائیل شد. مواضع فابیوس واکنش انتقادی کشورهای غربی را به دنبال داشت و دیپلماتهای حاضر در ژنو، وی را متهم به تغییر مسیر مذاکرات و تلاش برای طولانی کردن روند گفتگوها کردند. به اعتقاد آنها، آمریکا خواستار به نتیجه رسیدن گفتگوها در بازه زمانی کوتاهتر است تا مخالفان مذاکره و گروههای تندرو مانعی در مسیر آن ایجاد نکنند.
خبرگزاری ایسنا در همین چارچوب نوشته که جان کری، وزیر خارجه آمریکا موضع انتقادی خود در قبال اظهارات لوران فابیوس را به دولت فرانسه منتقل کرده است. آنگونه که خبرنگار اعزامی "ایسنا" به ژنو میگوید، آمریکا موضع فرانسه را مانع دستیابی به نتیجه بهتر مذاکرات اتمی دانسته و محول کردن ادامه گفتگوها به زمان دیگری را نادرست تلقی کرده است.
ملاقات سه جانبه ظریف، لاوروف و اشتون
وزیر خارجه روسیه نیز روز شنبه (۹ نوامبر/۱۸ آبان) و پس از ورود غافلگیرکننده وزیر خارجه آمریکا، آلمان، فرانسه و بریتانیا به ژنو، به دور مذاکرات پیوست. ظریف پس از پایان گفتگو با اشتون و کری، با لاوروف و اشتون ملاقاتی سه جانبه داشت.
برخی خبرگزاریها از ورود وزیر خارجه چین به ژنو در بعد از ظهر شنبه خبر داده بودند. اما این خبر با اعلام ورود معاون وزیر خارجه چین به ژنو، تکذیب شد.
ویلیام هیگ، وزیر خارجه بریتانیا، صبح روز شنبه گفته بود که مذاکرات پیشرفتی جدی داشتهاند. او همچنین خواستار منعقد شدن پیمانی میان طرفین شده بود. همزمان، حسن روحانی در دیدار با وزیر خارجه ژاپن در تهران تاکید کرد که جامعه جهانی باید از فرصت استثنایی موجود برای دستیابی معقول به تفاهم اتمی با ایران استفاده کند.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در مصاحبه اختصاصی با جرمی بوئن، سردبیر خاورمیانه بیبیسی، گفت ممکن است که ایران و قدرتهای جهانی در این دور مذاکرات به توافقی نرسند، اما تاکید کرد: «این که در این دور مذاکرات به نتیجه نرسیم فاجعه نیست، چون این آغاز یک روند است.»
خبرگزاری فارس نیز از قول محمدجواد ظریف نوشته است که ایران در پی حل مساله هستهای است و بهبود روابط با آمریکا اولویت ندارد. ظریف عنوان کرده که بحث ما بهبود روابط با آمریکا نیست. وی پرسیده است: «نمیدانم چرا برخی از کشورهای منطقه اینقدر از این موضوع نگران هستند. اگر جای کشورهای منطقه بودم کمک میکردم مشکل هستهای حل شود.»
در این میان، رسانهها و محافل سیاسی ایران به وزیر خارجه فرانسه تاخته و او را عامل "بلوکه کردن" نشست ژنو خواندند. به گزارش خبرگزاری رویترز، حسین نقوی، سخنگوی کمیسیون سیاست خارجی مجلس ایران گفته است که رفتار فرانسه "باجخواهی" و دفاع از مواضع "رژیم صهیونیستی" است. اسماعیل کوثری، نماینده اصولگرای مجلس نیز دولت فرانسه را نماینده اسراییل در مذاکرات خواند. خبرگزاری ایرنا نوشت که فابیوس، توافق در ژنو را بلوکه کرد.
هیئتهای ایرانی و غربی، از شروع مذاکرات ژنو توافق کرده بودند که در باره جزییات چیزی به رسانهها نگویند. به این ترتیب مذاکرات ژنو ۲ بدون آن که جزییات تفاهمات و اختلافات در آن روشن شده باشد، پایان گرفت.
قرار بود کنفرانسی مطبوعاتی نیز با شرکت کاترین اشتون، جان کری و محمدجواد ظریف در پایان مذاکرات ژنو برگزار شود که انجام آن همچنان نامشخص است.