فرمانده سپاه: در ژنو حداکثرها را دادیم و حداقلها را گرفتیم
۱۳۹۲ آذر ۲۰, چهارشنبه
محمدعلی جعفری، فرمانده کل سپاه پاسداران، روز سهشنبه در سخنانی در مسجد امام صادق تهران بار دیگر نسبت به توافق هستهای ژنو میان ایران و گروه ۵ + ۱ موضعی دوگانه و تردیدآمیز گرفت. او با ابراز امیدواری از اینکه «ما در مذاکرات هستهای چیزهای بیشتری نداده باشیم»، گفت که در مهلت ۶ ماههای که این مذاکرات برای رسیدن به یک توافق جامع تعیین کرده «چیزهایی که دادیم، حداکثری است و چیزهایی که گرفتهایم، حداقلی بوده است». با این همه جعفری توافق را عبور از "خط قرمز نظام" ندانست و ابراز امیدواری کرد که «در آینده هم عبور نشود».
در توافق ژنو بدون آن که حق ایران به امکان غنیسازی تصریح شده باشد، از این کشور صرفا خواسته میشود که غنیسازی ۲۰ درصدی را متوقف کند، تاسیسات هستهای موجود را گسترش ندهد و امکان نظارتهای گستردهتر آژانس بینالمللی انرژی اتمی را بر آنها فراهم کند.
توافق ژنو همچنین چارچوبی برای توافق نهایی ترسیم کرده که در آن قرار است "محدودیتها در خصوص دامنه و سطح فعالیتهای غنی سازی، ظرفیت غنی سازی، محلهایی که در آن غنی سازی انجام میشود و ذخایر اورانیوم غنی شده" با موافقت دو طرف انجام شود.
اخیرا باراک اوباما اعلام کرد که گرچه خواست برچیدن کامل برنامه هستهای ایران با واقعیت تطبیق ندارد، ولی دامنه و ابعاد این برنامه باید تا حد ممکن محدود شود تا "خطری برای امنیت متحدان آمریکا نباشد".
انتظارهایی متناقض
این اولین بار نیست که سردار جعفری با لحنی توام با نگرانی نسبت به آینده مذاکرات ژنو سخن میگوید. او قبلا نیز چنین هشدار داده بود: «دولت محترم و به ویژه دستگاه سیاستخارجی باید توجه داشته باشد که حد فاصل گام اول تا گام نهایی، برای دستیابی به اهداف نهایی میتواند فرصتساز بوده و یا خدای ناخواسته بر اثر غفلت و عدم تیزبینی لازم، به زیان و آسیب برای کشورمان تبدیل نشود.»
از نظر فرمانده سپاه، "عبور نکردن از خط قرمز" تصریح حق ایران به داشتن چرخه کامل سوخت هستهای، به رسمیت شناختهشدن صریح حق غنیسازی و حذف کامل تحریمهای ظالمانه" است، خواستهایی که با رویکردهای کشورهای غربی تطابق چندانی ندارد.
فرمانده سپاه در بخش دیگری از اظهارات خود مذاکرات جاری را صرفا محدود به حل پرونده هستهای و هر گونه عادیشدن مناسبات با آمریکا را مشروط به آن دانست که "ماهیت استکباری" این کشور عوض شود، "آدم شود و رفتار خود را درست کند".
اظهارات چندی پیش محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، در مورد عدم توازن شدید میان قدرت نظامی آمریکا و ایران نیز از دیگر موضوعهای پرسش و پاسخ با فرمانده سپاه بود. جعفری با ارائه تصویری قدرتمند از برنامه موشکی سپاه، گفت که ظریف به عنوان کسی که "تخصصی در بحثهای نظامی ندارد" اظهارنظر کرده است. او افزود: «هرچند که ما وی را دیپلمات صاحبنظر میدانیم اما در مسائل نظامی و امنیتی تجربهای نداشتهاند و به هیچ وجه دیدگاه او درست نیست.»
گرچه ظریف بعدا اظهارات خود را "متعادل" کرد، ولی حرفهای اولیه او واکنشهای خشمآلودی در میان اصولگرایان برانگیخت و شماری از نمایندگان مجلس خواهان برکناری او شدند.
"در سوریه هر کاری که لازم باشد انجام میدهیم"
موضوع سوریه نیز بخش دیگری از پرسش و پاسخ با محمدعلی جعفری را تشکیل میداد.
ایران در سوریه از ادامه حکومت بشار اسد دفاع میکند و در راستای این سیاست کمکهای گوناگونی را در اختیار این حکومت قرار میدهد.
فرمانده سپاه در تایید همین سیاست گفت: «ما هر اقدامی که بتوانیم و لازم باشد، انجام میدهیم تا سوریه حفظ شود و با افتخار هم انجام میدهیم و اعلام میکنیم و سوریه در صف مقاومت است و فقط اعزام نیروی سازماندهی شده نظامی به سوریه باقی مانده است چراکه قبلا اعلام کردهایم نیروی متخصص برای انتقال تجربه و آموزش به عنوان مستشار به سوریه فرستادهایم.»
به رغم اظهارات فرمانده سپاه، گزارشهای رسانهای متفاوتی در هفتههای اخیر انتشار یافته که نشان میدهند حضور ایران در بحران سوریه صرفا به "نیروی متخصص برای انتقال تجربه و آموزش به عنوان مستشار" محدود نیست و نفراتی از بسیج و سپاه در صفوف نیروهای وابسته به حکومت سوریه در برابر مخالفان درگیر نبرد هستند. حزبالله لبنان نیز که نزدیکی تنگاتنگی با ایران دارد آشکارا در درگیریهای سوریه به نفع رژیم این کشور شرکت دارد.