عمرو موسی برای نهمین بار در بیروت

دبیرکل اتحادیه عرب شامگاه ۲۴ فوریه بلافاصله پس از ورود به بیروت، جلسه‌ای چهارجانبه تشکیل داد. در این جلسه سعد حریری، رهبر جریان اکثریت و امین جمیل، رئیس حزب کتایب و رییس‌جمهور پیشین لبنان از طرف جناح اکثریت ضد سوری و میشل عون، رهبر جریان آزاد ملی از طرف اپوزیسیون شرکت داشتند.

اختلافات میان جناح‌های مختلف در لبنان

این جلسه که تا ساعات پایانی شب گذشته ادامه یافت منجر به نتیجه قابل توجهی نشده و ادامه مذاکرات به روز ۲۵ فوریه موکول شد. مهم‌ترین نکته در ابتکارعمل اتحادیه عرب این است که هیچ گروهی در جریان حل بحران لبنان و تشکیل دولت وحدت ملی، امکان کنار زدن گروه‌ دیگر را نداشته باشد.

تفسیر این بند از طرح مذکور، اختلافات زیادی را در لبنان موجب شد. گروه اپوزیسیون به رهبری حزب‌الله معتقد است که بر اساس این بند، در کابینه آتی لبنان باید اپوزیسیون و رییس‌جمهور، هرکدام ده وزیر در اختیار داشته باشند.

جناح اکثریت معتقد است که خود باید ۱۳ پست وزارت را در اختیار داشته باشد و ۱۰ وزیر به اپوزیسیون و ۷ وزیر به رییس‌جمهور تعلق گیرد.

سفر قبلی عمرو موسی به دلیل عدم توافق بر سر نحوه تشکیل کابینه با شکست مواجه شد.

عمرو موسی در جلسه یکشنبه، ۲۴ فوریه با رهبران اکثریت و اپوزیسیون هیچ گونه تفسیری از طرح اتحادیه عرب ارائه نکرد. سعد حریری نیز در واکنشی تند با تقسیم مساوی اعضای کابینه مخالفت ورزید و این موضوع را خلاف قانون اساسی لبنان ارزیابی کرد.

موسی قبل از تشکیل نشست چهارجانبه، جلساتی جداگانه با نبیه بری، رییس مجلس و ولید جنبلاط، از رهبران جناح اکثریت داشت.

بی‌نتیجه ماندن تلاش‌های عمر موسی

روزنامه السفیر به نقل از منابع آگاه نوشته است: «موسی در دیدار با بری از شرط‌های مطرح شده توسط اپوزیسیون گلایه کرده و بری نیز تنها راه حل و فصل مشکل لبنان را تقسیم مساوی اعضای کابینه آتی دانسته است».

روزنامه النهار نیز می‌نویسد: «جلسه شب گذشته اولین جلسه‌ای بود که در آن، طرف‌های شرکت‌کننده به شکل جدی و سازنده با یکدیگر مذاکره کردند. با این حال هیچ نتیجه قابل ذکری به دست نیامد».

شرکت‌کنندگان پس از چهار ساعت مذاکره، ادامه بحث و رایزنی‌ها را به ظهر دوشنبه موکول کردند. جلسه ظهر دوشنبه نیز پس از چهار ساعت مذاکره به نتیجه قابل توجهی نرسید و گره‌های کور، کماکان به شکل سابق باقی ماندند.

جناح اکثریت رقیب سیاسی خود را متهم می‌کند که با سنگ‌اندازی در راه تمامی طرح‌های موجود، قصد طولانی‌کردن بحران لبنان تا سال ۲۰۰۹ را دارد. در بهار ۲۰۰۹ انتخابات پارلمانی برگزار می‌شود. جناح اکثریت معتقد است که اپوزیسیون قصد دارد با طولانی کردن بحران، شرایطی را ایجاد کند تا در سال ۲۰۰۹ قدرت را در دست گیرد.

اپوزیسیون نیز در مقابل، جناح اکثریت را متهم به مزدوری برای آمریکا و اسراییل کرده و معتقد است که این جناح به هیچ عنوان قصد ندارد یک سوم از اعضای کابینه آتی را به اپوزیسیون بدهد.

هشدار محافل بین‌الملل به لبنان

اکنون بیش از سه ماه است که لبنان رییس‌جمهور ندارد و تمامی راه‌حل‌ها برای انتخاب رییس‌جمهور جدید و خاتمه بحران با مشکل مواجه شده است. جلسه پارلمان برای انتخاب رییس‌جمهور جدید به دلیل اختلافات عمیق میان گروه‌های لبنانی تاکنون چهارده بار به تعویق افتاده است.

رهبران عرب هشدار داده‌اند که رییس‌‌جمهور لبنان باید پیش از کنفرانس سران عرب در دمشق در روز ۲۶ ماه مارس انتخاب شود. در غیر این صورت برخی کشورهای مهم عربی این کنفرانس را تحریم خواهند کرد.

در همین حال به دلیل شرایط بحرانی حاکم بر لبنان بسیاری از کشورها به شهروندان خود برای سفر به این کشور هشدار داده‌اند. پس از آمریکا، فرانسه، عربستان و کویت، بحرین نیز به اتباع خود برای سفر به لبنان هشدار داده است. این موضوع بازتاب‌های نامناسبی در لبنان داشته و باعث ترس و نگرانی مردم از آنچه که پیش روی کشور قرار دارد، شده است.

در هر حال در سایه سخنان تند و حملات متقابل رهبران اکثریت و اپوزیسیون، افق روشنی برای حل و فصل بحران لبنان به چشم نمی‌خورد و اکنون با توجه به اظهارات مسئولان آمریکایی و همچنین رهبران حزب‌الله، تمامی نگاه‌ها متوجه تغییر احتمالی شرایط و بروز جنگ ظرف سه ماه آینده است.

علی مهتدی، گزارشگر دویچه وله در بیروت