عفو بین‌الملل: جواد روحی تحت شکنجه‌های شدید قرار داشته است
۱۴۰۲ شهریور ۱۰, جمعه
سازمان عفو بین‌الملل در بیانیه‌ای درباره مرگ جواد روحی، معترض محکوم به اعدامی که جانش در زندان نوشهر از دست رفت نوشته، او در دوران بازداشت مورد شکنجه‌های جسمی و روحی و ناپدیدسازی قهری قرار گرفته و مجبور به اعتراف علیه خودش شده است.
بنا بر این گزارش، جواد روحی پس از دستگیری به مدت شش هفته مورد "ناپدیدسازی قهری" قرار گرفت و خانواده‌اش هیچ اطلاعی از سرنوشت او نداشتند در حالی که تمام این مدت او در بازداشت اطلاعات سپاه و در سلول انفرادی زندان "تیرکلا" در ساری بوده است.
منابع دست اول به عفو بین‌الملل گفته‌اند که جواد روحی مورد ضرب و شتم شدید و "شلاق از جمله به کف پا و در حین بستن به تیرک، شوک الکتریکی و آزار جنسی از طریق گذاشتن یخ روی بیضه‌هایش به مدت ۴۸ ساعت" قرار گرفته است.
بیشتر بخوانید: جواد روحی، معترض محکوم به اعدام در زندان جان سپرد
همچنین ماموران سپاه بارها اسلحه را به سمت سر جواد روحی نشانه رفته و تهدید کردند که اگر "اعترافات اجباری" نکند به او شلیک خواهند کرد.
جواد روحی در نتیجه شکنجه و سایر آزارها دچار آسیب‌های تاندون کتف، بی‌اختیاری ادرار، عوارض گوارشی و اختلال حرکتی و گفتاری شد و از دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی کافی محروم بود.
عفو بین‌الملل همچنین تصریح کرده که بر اساس اطلاعات این نهاد حقوق بشری، جواد روحی هیچگونه سابقه بیماری نداشته است.
این در حالی است که شبکه مشرق‌نیوز، نزدیک به منابع امنیتی ایران در گزارشی درباره مرگ مشکوک جواد روحی از قول وکیل او نوشته که او سابقه بیماری اعصاب و روان داشته و قرص مصرف می‌کرده است.
این سایت امنیتی همچنین نوشته، جواد روحی اعتیاد به مواد مخدر داشته و متادون مصرف می‌کرده و به همین دلیل نیز "چندین بار به بیرون زندان منتقل شده بوده است".
سه بار اعدام و بعد نقض حکم
جواد روحی پس از دستگیری در ۳۰ شهریور ماه در نوشهر و پس از چندین ماه "شکنجه و آزار روحی و جسمی" در آذرماه بدون دسترسی به وکیل انتخابی در دادگاه انقلاب نوشهر محاکمه و به اتهام "محاربه" و "افساد فی‌الارض" و نیز به دلیل "اعتراف اجباری" به سوزاندن قرآن به "ارتداد" متهم و در نتیجه به سه بار اعدام محکوم شد.
عفو بین‌الملل نوشته که دادگاه او "ناعادلانه" بوده و تنها یک ساعت طول کشیده است و او در طول دادگاه بارها تاکید کرده که اعتراضش مسالمت‌آمیز بوده است.
اردیبهشت ۱۴۰۲ رسانه‌های ایران اعلام کردند که دیوان عالی حکم سه بار اعدام جواد روحی را نقض کرده و پرونده او برای بررسی مجدد به شعبه هم‌عرض ارجاع شده است.
مرگ‌های مشکوک متعدد
عفو بین‌الملل نوشته، با توجه به جلوگیری مقامات جمهوری اسلامی از رسیدگی به مرگ‌های مشکوک در حین بازداشت، موارد متعددی از این دست را از سال ۲۰۱۰ تا کنون جمع‌آوری کرده است، از جمله گزارش‌های موثقی درباره استفاده مرگبار از سلاح گرم و گاز اشک‌آور، شکنجه و سایر بدرفتاری‌ها و محرومیت از دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی.
بیشتر بخوانید: عفو بین الملل خواهان لغو حکم اعدام سه جوان معترض در ایران شد
عفو بین‌الملل تاکید کرده، همه کسانی که از نظر حقوق بین‌الملل مرتکب جنایت علیه جواد روحی هستند، باید از نظر کیفری مورد تحقیق قرار گرفته و در یک دادرسی عادلانه مورد بازخواست قرار گیرند.
این نهاد حقوق بشری بین‌المللی همچنین از کشورها خواسته تا اصل "صلاحیت قضایی جهانی" را در مورد تمامی مقامات جمهوری اسلامی که بنا بر قوانین بین‌المللی، مظنون به جنایت و نقض حقوق بشر و ارتکاب شکنجه، ناپدیدسازی قهری و سایر سوءرفتارها هستند، اعمال کنند.
بررسی در کمیته حقیقت‌یاب
سازمان حقوق بشر ایران با انتشار اطلاعیه‌ای درباره مرگ مشکوک جواد روحی خواستار بررسی علت مرگ این زندانی توسط کمیته حقیقت‌یاب سازمان ملل شد.
محمود امیری مقدم، مدیر این سازمان مستقر در نروژ گفت: «مرگ جواد روحی باید به عنوان یک قتل فراقضایی در زندان توسط کمیته حقیقت‌یاب سازمان ملل بررسی شود. علی خامنه‌ای و همه افراد و نهادهای سرکوبی که در دستگیری، شکنجه و حبس او نقش داشته‌اند، در قبال مرگ این معترض مسئولند و باید پاسخگو باشند».
کمیته حقیقت‌یاب سازمان ملل برای رسیدگی به موارد گسترده نقض حقوق بشر در جریان اعتراضات سراسری سال ۱۴۰۱ تشکیل شد.
سازمان حقوق بشر ایران به نام تعدادی از زندانیان سیاسی که به طور مشکوک در زندان‌های ایران جان باخته و یا مورد ناپدیدسازی قهری قرار گرفته‌اند، اشاره کرده است، از جمله سعید زینالی (۱۳۷۸)، زهرا کاظمی (۱۳۸۲)، ولی‌الله فیض مهدوی (۱۳۸۵)، زهرا بنی‌یعقوب (۱۳۸۶)، ابراهیم لطف‌اللهی (۱۳۸۶)، کاووس سیدامامی (۱۳۹۶)، وحید حیدری (۱۳۹۶)، سینا قنبری (۱۳۹۶)، سارو قهرمانی (۱۳۹۶)، بهنام محجوبی (۱۳۹۹) و ساسان نیک‌نفس (۱۴۰۰).