عربستان با حربه نفت به مصاف ایران میرود
۱۳۹۰ تیر ۱, چهارشنبه"وال استریت ژورنال" در گزارش روز چهارشنبه (۲۲ ژوئن/اول تیر) به نقل از شاهزاده ترکی الفیصل، یکی از اعضای خاندان سلطنتی عربستان سعودی نوشته است که عربستان جاهطلبیهای ایران در منطقه را تحمل نخواهد کرد و با افزایش صادرات نفت خود میتواند ایران را از میدان بهدر کند.
سخنان ترکی الفیصل، سفیر سابق این کشور در آمریکا و بریتانیا در یک نشست خصوصی در لندن بیان شدهاست. او که زمانی رئيس سازمان امنیت عربستان بوده، اکنون سمت رسمی ندارد. اما سیاستمداران آمریکایی و عرب میگویند ترکی الفیصل غالبا بیانگر طرحهایی است که در آینده به سیاست عربستان تبدیل میشوند.
او در این نشست گفته است: «ایران در حوزه نفت بسیار آسیبپذیر است و این همان عرصهای است که میتوان این کشور را را تحت فشار گذاشت.»
به گفته این عضو بلندپایه خانواده سلطنتی، ظرفیت تولید عربستان به قدری است که میتواند در صورت لزوم روزانه چهار میلیون بشکه به تولید خود اضافه کند و به راحتی جای ایران را در بازار بگیرد. والاستریت ژورنال نوشته است که با توجه به نیاز ایران به درآمد نفت، این حربه مهمی برای تهدید ایران خواهد بود.
فاصله ایران و عربستان بیشتر میشود
به نوشته "وال استریت ژورنال"، با اوج گرفتن جنبشی که «بهار عربی» نام گرفته، رقابت میان ایران و عربستان سعودی نیز شدیدتر شده است. رقابتی خاموش بر سر خیلج فارس و اعمال نفوذ بر کشورهای همسایه از سوریه تا یمن.
وال استریت ژورنال مینویسد که این جنگی سرد است میان دو کشوری که هرکدام خود را در جایگاه رهبری کشورهای مسلمان میپندارند. جنگی که سلاح آن نفت و ایدئولوژی است و میان عربهای سنی و ایران شیعه.
عربستان سعودی سیاست خارجی خود با ایران را در یک سال اخیر خصمانهتر کرده است. خصومتی که ناشی از نگرانی این کشور از نقش ایران در منطقه و آشفتگیهایی است که شمال آفریقا و خاورمیانه را دربرگرفته است.
ترکی الفیصل گفته است: «دخالتهای ایران برای ایجاد بیثباتی در کشورهایی با اکثریت شیعه نظیر عراق و بحرین و همچنین کشورهایی که سازمانهای شیعه قدرتمند دارند، باید خاتمه یابد.»
این عضو خاندان سلطنتی تاکید کرده است که «عربستان با تمامی اقدامهای ایران در کشورهای دیگرمقابله میکند. زیرا به عقیده عربستان سعودی ایران حق چنین دخالتی در امور داخلی آنها را ندارد.»
نفت، سلاح عربستان سعودی
ملک عبدالله، پادشاه عربستان سعودی در ماههای گذشته با اعزام نیرو به بحرین و یمن تلاش کرد حکومتهای این دو کشور را در مقابل آنچه عربستان شورش نیروهای پشت جبهه ایران میخواند، حمایت کند. مقامهای عربستان سعودی سیاست باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا در حمایت از جنبش مردم مصر و بحرین را آشکارا مورد انتقاد قرار دادند.
عربستان سعودی در استفاده از ذخایر نفت خود به عنوان یک سلاح استراتژیک تا به حال محتاط عمل کرده است. اما در هفتههای اخیر حکومت ریاض اعضای اوپک را برای افزایش تولید و به منظور پایین آوردن بهای نفت تحت فشار قرار داد؛ اقدامی که با مخالفت شدید ایران مواجه شد.
شاهزداه ترکی الفیصل گفته است که رهبران اوپک در وین به دو بلوک تحت نفوذ ریاض و تهران تقسیم شدهاند و نتوانستهاند به توافقی برای قیمتگذاری برسند.
برخی مقامهای کشورهای حوزه خلیج فارس گفته بودند که عربستان سعودی قصد دارد در ماه ژوئن تولید نفت خود را خارج از اوپک، یک میلیون بشکه در روز افزایش دهند تا به پایین نگاه داشتن بهای نفت در بازار جهانی کمک کند. آنها اضافه کردهاند که امارات متحده عربی و کویت هم به اتخاذ چنین سیاستی علاقمندند.
ترکی الفیصل در سخناناش گفته است که برای عربستان سعودی ساده است که به منظور همکاری با تحریمهای بینالمللی در برابر برنامه هستهای ایران، جای صادرات نفت ایران در بازار را بگیرد. به گفته او کاهش درآمد نفت ایران میتواند ایران را بکلی فلج کند!
البته مقامهای آمریکایی گفتهاند که تا روز سهشنبه هنوز هیچ نشانهای از تغییر میزان تولید نفت عربستان از این کشور نگرفتهاند. ولی طی دو سال گذشته مقامهای دفتر ریاست جمهوری اوباما برای بررسی راههای تحت فشار قرار دادن ایران در بازار انرژی، تماسهایی با ریاض داشته است. ایالات متحده آمریکا از عربستان و امارات متحده عربی بویژه خواسته است که تضمینی برای تامین انرژی چین بدهند تا این کشور از سرمایهگذاری روی ایران دست بکشد.
عربستان سعودی بارها تکرار کرده است که بدنبال سلاح هستهای نیست و از طرح آمریکا مبنی بر خاورمیانه غیراتمی حمایت میکند. ولی ترکیالفیصل گفت که در صورت ادامه برنامه هستهای ایران، سیاست عربستان نیز ممکن است تغییر کند. او اضافه کرده است که عربستان که تا به حال سیاستی کاملا متعادل و با ارزیابی دقیق داشته است احتمال دارد به اقداماتی دست بزند که برای ایران هزینه سنگین دارد.
نزدیکی ایران و عراق
عربستان سعودی تا به حال با این استدلال که رابطه نوری المالکی نخست وزیر عراق با ایران بسیار نزدیک است، از فرستادن سفیر به عراق خودداری کرده است. واقعیت هم این است که عراق در مجادلات بر سر بهای نفت اوپک در کنار ایران قرار گرفت.
شاهزاده فیصل مدعی شد که مقامهای نظامی ایران مستقیما در سازمان دادن نهادهای پلیسی و امنیتی عراق دخالت دارند. این اتهام را عراق همواره رد کرده است. شاهزاده ترکی الفیصل گفته است: «در عراق گروههایی هستند که کاملا به ایران وابستهاند. این نه تنها قابل قبول نیست، بلکه به زیان آینده قومی و دینی کشورهای مختلف هم هست.»
NK/JT