عامل اصلی بزرگترین فساد مالی ترکیه یک ایرانیتبار است
۱۳۹۲ آذر ۲۹, جمعه
ترکیه شاهد بزرگترین فساد مالی تاریخ خود است. ده‌ها تن، از جمله نزدیکان اردوغان به جرم فساد مالی دستگیر شدند. شخصیت کلیدی پرونده فساد مالی به نوشته روزنامه‌های ترکیه و کارشناسان این کشور رضا ضراب تاجر ایرانیتبار مقیم ترکیه است.
رضا ضراب یا صراف ۸ سال دوست پسر خواننده‌ی مشهور جمهوری آذربایجانی گونل بوده است. بعد از به هم ریختن این دوستی با ابرو گوندش خواننده مشهور ترکیه آشنا شده و در سال ۲۰۱۰ با وی ازدواج کرد. رضا و ابرو در سال ۲۰۱۱ صاحب یک فرزند شدند.
مجلات ترکیه در آن زمان نوشتند وی برای همسر خواننده‌اش دو ویلا در استانبول به ارزش ۲۶ میلیون لیر ترک (۱۳ میلیون دلار)، یک دفتر در ساختمان سفیر استانبول به ارزش ۴ میلیون دلار و یک ویلا به ارزش یک میلیون لیر ترک در شهر ساحلی بدروم خریده و هدیه کرده است.
رضا ضراب به تفریح در ساحل، سوارکاری و چترسواری علاقه ویژه‌ای دارد. وی با پرداخت ۳ میلیون لیر ترک (برابر با یک و نیم میلیون دلار) اسپانسر تیم معروف فوتبال "ترابزون اسپور" ترکیه شده بود.
مجلات بولوار ترکیه مرتب درباره زندگی خصوصی و فعالیت‌های رضا ضراب گزارش می‌دهند. اما نام این تاجر ایرانی اکنون با دستگیری‌فرزندان وزاری کابینه دولت اردوغان و پرداخت رشوه به برخی از وزاری کابینه دولت در روزنامه‌های معتبر و پرتیراژ ترکیه بیشتر به چشم می‌خورد و اکثر روزنامه‌های ترکیه درباره پولشویی و رشوه او به مقامات عالیرتبه ترکیه گزارش داده‌اند.
روزنامه رادیکال: رضا ضراب متولد باکو است
روزنامه "رادیکال" (۱۹ دسامبر۲۰۱۳) در معرفی رضا ضراب به خوانندگانش وی را متولد باکو معرفی کرده است. رادیکال ادامه می‌دهد: «رضا ضراب از سال ۲۰۰۸ در ترکیه آغاز فعالیت کرده است. وی متولد سال ۱۹۸۴ باکو است.»
ضراب که فعالیت‌های خود را در قالب شرکت‌های النفیس اکسچنج و السلام سنتر در دبی آغاز کرده بود، در سال ۲۰۰۸ با تأسیس شرکت سهامی کشتیرانی رویال فعالیت تجاری خود در ترکیه را آغاز کرد.
اعضای هیأت موسس شرکت سهامی کشتیرانی رویال عبارتند از: رضا صراف، احمد خباز تمیمی، عبدالله حپانی، همایون ذات‌پرور و تورگوت حپانی. سرمایه این شرکت یک میلیون دلار اعلام شده بود که ۹۰۰ هزار لیرۀ آن سهم رضا ضراب بوده است.
روزنامه رادیکال ترکیه در معرفی رضا ضراب همچنین توضیح می‌دهد که او با گسترش فعالیت‌های تجاری خود در سال ۲۰۱۰ کمپانی "رویال هولدینگ" را تأسیس کرد، وارد تجارت و فروش سنگ‌های قیمتی شد و با تاسیس شرکت سهامی "سفیر آلتین" به تنهایی ۴۶ درصد صادرات طلای ترکیه را به خود اختصاص داد.
روزنامه رادیکال در ادامه همچنین اشاره می‌کند از بدو ورود او به ترکیه سازمان تحقیقات جرایم مالی فعالیت‌های وی را تحت نظر داشته و هر ساله در گزارش این سازمان دولتی نام ضراب به چشم می‌خورد.
سئوال حزب جمهوری خلق از دولت درباره بابک زنجانی
سایت اینترنتی "تی ۲۴" ترکیه هم گزارش داده است امیت اوران نماینده حزب جمهوری خلق (حزب اصلی مخالف دولت ترکیه) در مجلس این کشور در طرح سئوال از سعدالله ارگین، وزیر دادگستری و حیاتی یازیجی وزیر گمرکات و بازرگانی درباره نقش بابک زنجانی پرسیده است.
امیت اوران سئوال می‌کند: «دادستان جمهوریت پرونده شکایت از شرکت صرافی و سنگ‌های قیمتی دورو به مدیرعاملی امین خیام، بابک زنجانی و ثریا اسدی اعضای هیأت مدیره گروه لوازم آرایشی کُنت، وحید مرادی مقدم و سیما خرم‌دل اعضای هیأت مدیره شرکت گردشگری "ماستر سارا" را به دلیل جعل اسناد دنبال می‌کرد. عاقبت این پرونده چه شده است؟»
گفته می‌شود ضراب از طریق بانک "حالک بانکی" ترکیه ۱۰ میلیارد دلار نیز به ایران منتقل کرده و باعث وارد شدن خسارت مالی به این بانک دولتی ترکیه شده است.
رشوه ضراب به وزرای کابینه اردوغان
روزنامه "طرف" ترکیه هم در شماره ۱۸ دسامبر خود از رشوه ضراب به وزرای کابینه اردوغان پرده برداشت. این روزنامه می‌نویسد: «رضا ضراب در مجموع به سه وزیر و مدیرعامل "بانک حالک" ترکیه ۱۳۷ میلیون لیر ترک پرداخت کرده است. ظفر چاغلایان وزیر اقتصاد ۱۱۰ میلیون لیر، معمر گولر وزیر کشور ۲۰ میلیون لیر و اگِمِن باغیش وزیر امور اروپای ترکیه ۳ میلیون دلار رشوه دریافت کرده انذ.«
به گزارش خبرگزاری دوغان به هنگام بازرسی از منزل رئیس بانک حالک بانکی در بامداد ۱۷ دسامبر، ۵ میلیون و ۴۰۰ هزار دلار از کتابخانه شخصی وی کشف شده است. وی این مبلغ را در داخل چندین جعبه کفش پنهان کرده بود.
روزنامه‌های ترکیه در گزارش‌های مختلف درباره پرونده فساد مالی از بابک زنجانی تاجر مشهور ایرانی هم نام برده‌اند. روزنامه "ملیت" درباره بابک زنجانی خبر داده است که وی سهام‌دار عمده شرکت "انور ایر"، اولین شرکت هوایی خصوصی ترکیه است. اونور ایر با ۱۶۰۰ پرسنل و ۳۴هواپیما به ۱۴ مقصد داخل ترکیه و ۵ مقصد خارجی پرواز دارد.
اردوغان و حزب حاکم ترکیه بر سر دوراهی
به گفته عارف کسگین، کارشناس مسائل ترکیه و ایران پرونده فساد مالی در ظرف ۲۴ ساعت گذشته تبعات بسیار سنگین سیاسی داشته است.
کسگین تاکید می‌کند: «پرونده فساد مالی و دستگیری‌ها بزرگترین بحران برای "حزب عدالت و توسعه" حزب حاکم طیب اردوغان است. تابحال اعضای خانواده دولتی دستگیر و رسوایی بزرگ مالی در چنین ابعادی در تاریخ ترکیه آشکار نشده است. این یک زلزله سیاسی است و حزب حاکم و طیب اردوغان بر سر دوراهی قرار گرفته‌اند. اگر طیب اردوغان بخواهد روی این موضوع سرپوش بگذارد و این پرونده را از مسیرش خارج بکند، تاثیر منفی خواهد گذاشت. افکار عمومی و حتی طرفداران حزب حاکم هم می‌خواهند که ریشه این فساد مالی کنده شود.»
آقای کسگین نتیجه می‌گیرد پرونده فساد مالی پیامدهایی سیاسی و اداری در پی خواهد داشت و طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه مجبور است برخی از مقامات پلیس و وزرای کابینه را برکنار کند. به نظر این کارشناس این پرونده روی افکار عمومی و انتخابات سال ۲۰۱۴ نیز تاثیر خواهد گذاشت.
کسگین در ادامه توضیحات خود تاکید می‌کند که در بزرگترین پرونده فساد مالی ترکیه رضا ضراب نقش محوری دارد و تمامی راه‌ها به این شخص ختم می‌شود. کسگین می‌افزاید: «مشخص این است که آقای ضراب یک شبکه پیچیده و عمیق فساد در ترکیه ایجاد و تا قلب ساختار حکومتی ترکیه نفوذ کرده و با بسیاری از وزرا ارتباط خوبی داشته است.»
به نظر کسگین رضا ضراب فقط یک تاجر نیست، بلکه او "ماموریت ویژه‌ای" داشته است، زیرا مقدار قابل‌توجهی از پول‌هایی که وی به عنوان رشوه پرداخت کرده در رابطه با دور زدن تحریم‌ها علیه‌ایران بوده است. وی همچنین خاطرنشان می‌کند که این موضوع با حکومت ایران و سرمایه‌دارانی که به نوعی با حاکمیت ایران همکاری می‌کنند نیز ارتباط دارد. این کارشناس بر این باور است که فعالیت‌های رضا ضراب با بابک زنجانی نیزهماهنگ بوده است.
رضا ضراب که اکنون تنها ۲۹ سال دارد، در برخی رسانه‌های ترک‌زبان صراف یا صرافی معرفی شده است.