سوفیا لورن؛ واپسین الهه سینما ۹۰ ساله شد

سوفیا لورن در طول عمر خود، القاب زیادی داشته است: در بچگی به‌خاطر لاغری بیش از حد به او "خلال دندان" می‌گفتند. وقتی در شانزده سالگی به عنوان "دختر شایسته‌ی رم" در مقابل هیئت داوران دفیله راه رفت، به "بمب جنسی" معروف شد. هنگامی که پا به عرصه‌ی سینما گذاشت، "بت سکسی" لقب گرفت و در سال ۱۹۶۰ برای بازی در فیلم جنگی/ درام "... و آن‌ها هنوز زنده‌اند"، به عنوان "استعداد برجسته‌ی جهان سینما" شهرت یافت.

سوفیا شیکولونه جوان در رؤیاهایش می‌دید که هنرپیشه شده است. او نخستین گام را برای تحقق آرزویش با پیروزی در مسابقه ملکه زیبایی در ایتالیا برداشت. در ۱۶ سالگی به عنوان سیاهی لشکر در "کجا می‌روی" بازی کرد. ۱۹۵۴ نخستین نقش ‌سینمایی‌اش را در "حیف که آدم بی‌سر و پایی هستی" (تصویر بالا) ایفا کرد. بعدها در هالیوود در کنار ستارگانی چون پل نیومن، کلارک گیبل و مارلون براندو به ایفای نقش پرداخت.

سوفیا لورن با ایفای نقش اصلی در فیلم "طلای ناپل" اثر ویتوریو دسیکا در سال ۱۹۵۴ به شهرت رسید. او درباره همکاری‌اش با دسیکا با امتنان گفته است: «بدون دسیکا کسی که امروز هستم نمی‌بودم.» او در سال ۱۹۵۷ در نخستین فیلمش برای هالیوود بازی کرد که "غرور و شهوت" نام داشت و فرانک سیناترا و کری گرانت نقش‌های اصلی را در آن بازی می‌کردند.

بزرگترین موفقیت سوفیا لورن در اوج فعالیت سینمایی‌اش بازی در درام جنگی "دو زن" (۱۹۶۰) بود. او به خاطر بازی در نقش مادر جوانی که با دختر سیزده ‌ساله‌اش ناامیدانه برای ادامه بقا مبارزه می‌کند، جایزه اسکار بهترین بازیگر زن را دریافت کرد. او خود مصائب و رنج‌های حاصل از جنگ را در کودکی تجربه کرده است: «سرم پر از تصاویری بود که هیچگاه نتوانسته‌ام پاک‌شان کنم.»

سوفیا لورن در جشنواره‌های سینمایی بین‌المللی و افتتاحیه‌های نمایش فیلم، مثل اینجا در سال ۱۹۶۰ در زوریخ، در مرکز توجه تهیه‌کنندگان بود. پیشرفت شغلی او بسیار سریع بود. در بیش از ۱۰۰ فیلم جلوی دوربین نقش‌آفرینی کرد. در اواخر دهه ۱۹۷۰ فعالیت حرفه‌ای خود را کاهش داد. او خود درباره کارهایش گفته است: «همه چیز ثمره نظم و ایثار و سرسختی است.»

سوفیا لورن و مارچلو ماستوریانی که از اسطوره‌های سینمای ایتالیا محسوب می‌شوند، در ۱۳ فیلم در کنار هم نقش‌آفرینی کردند. یکی از آثار بسیار محبوب در ایتالیا "دیروز، امروز، فردا" (محصول ۱۹۶۳) ساخته ویتوریو دسیکا است. این فیلم شامل داستانهای کوتاه دربارهٔ زوج‌ها در بخش‌های مختلف ایتالیا است. این فیلم برندهٔ جایزهٔ اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی‌زبان و بفتا شد.

یکی دیگر از فیلم‌های مشترک معروف سوفیا لورن و مارچلو ماستوریانی، "عروسی به سبک ایتالیایی" است که هم درایتالیا جوایزی زیادی کسب کرد و هم در عرصه بین‌المللی از جمله جایزه معتبر گلدن گلوب.

"یک روز بخصوص"، ساخته‌ی اتوره اسکولا، نام سوفیا لورن را به شکلی دیگر مطرح کرد. داستان این فیلم که نمونه درخشان سینمای مینیمالیستی ایتالیا ست، در روز دیدار هیتلر از ایتالیایِ موسولینی، رخ می‌دهد: ماستوریانی نقش مردی را بازی می‌کند که فاشیست‌ها او را از رادیو اخراج کرده‌اند و سوفیا لورن، زن خانه‌داری ست که هر‌چند تحت تأثیر جو فاشیستی حاکم است، ولی بیشتر از هر چیز در پی‌ تأمین نیازهای عاطفی خود است.

نام سوفیا لورن و مارچلو ماسترویانی به عنوان زوج افسانه‌ای در تاریخ سینما ثبت شده است. "لباس حاضری" از آخرین فیلم‌های مشترک این دو است.

مرگ دوستش مارچلو ماستوریانی در اواخر ۱۹۹۶ بحرانی را در زندگی سوفیا لورن (چپ در تصویر) پدید آورد.

در فیلم جاسوسی‌ - کمدی "نقش عربی" (۱۹۶۶) سوفیا لورن استعدادها و جذابیت‌هایش را با ظرافت تمام به نمایش گذاشت. برای هنرپیشه مرد فیلم گرگوری پک، همپایی با شور و حرارت لورن کار راحتی نبود. ابتدا قرار بود کری گرانت نقش هنرپیشه اصلی مرد فیلم را بازی کند. لباس‌های باشکوه و زیبای فیلم، طراحی کریستین دیور بود.

نقش مورد علاقه سوفیا لورن، مادر ایتالیایی است. او علاقه زیادی نیز به آشپزی دارد. لورن در سال ۱۹۵۷ با تهیه‌کننده پرنفوذ ایتالیایی، کارلو پونتی، ازدواج کرد. این موضوع جنجال برانگیخت چون مقامات ایتالیا طلاق پونتی از همسر سابقش را به رسمیت نشناخته بودند. پونتی و لورن ۱۹۶۶ با تابعیت فرانسوی دوباره ازدواج کردند. هنگامی که پونتی در سال ۲۰۰۷ درگذشت، ثروتی هنگفت برای لورن بر جای گذاشت.

لورن کودکان را دوست دارد. سازمان ملل متحد در نوامبر ۱۹۹۲ او را به عنوان سفیر ویژه کمیساریای کمک به آوارگان و پناهجویان و جانشین آدری هپبورن، هنرپیشه مشهور سینمای هالیوود که به سختی بیمار شده بود، برگزید. انجام این وظیفه درک و فعالیت انسان‌دوستانه بالایی را می‌طلبد. تصویر بالا لورن را در سال ۱۹۹۲ در سومالی نشان می‌دهد. او همچنین در زمینه مبارزه با سوء استفاده جنسی از کودکان فعال بوده است.

"زندگی پیش رو" (به انگلیسی: The Life Ahead) آخرین فیلم سینمایی سوفیا لورن است. این اثر که در سال ۲۰۲۰ اکران شد، یک فیلم درام به کارگردانی ادواردو پونتی است و در آن بابک کریمی، بازیگر ایرانی‌تبار اهل ایتالیا هم نقش‌آفرینی کرده است.

سوفیا لورن ۲۰ سپتامبر ۲۰۲۴ تولد ۹۰ سالگی خود را جشن می‌گیرد و در دوران سالمندی چیزهای کوچک زندگی روزانه به او حس خوشبختی می‌بخشند. خود می‌گوید: «نگرش من به زندگی بسیار ساده است. من از همه خبرهای خوبی که بچه‌هایم برایم درباره زندگی‌شان تعریف می‌کنند، خوشحال می‌شوم.»