سخنان خامنه‌ای درباره تعداد سانتریفوژها سوء‌تفاهم برانگیخت
۱۳۹۳ تیر ۱۷, سه‌شنبه
پایگاه اینترنتی هفته‌نامه آلمانی "اشپیگل" در گزارشی می‌نویسد که مهم‌ترین اختلاف جمهوری اسلامی ایران و گروه ۱+۵ به تعداد سانتریفوژهایی مربوط می‌شود که ایران می‌تواند برای ادامه غنی‌سازی محدود اورانیوم در اختیار داشته باشد.
در این گزارش، که یک روز پس از سخنرانی سید علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی منتشر شده، آمده است که کشورهای صاحب حق وتو در شورای امنیت سازمان‌ملل متحد خواستار محدود شدن تعداد سانتریفوژهای ایران به ۱۰ هزار واحد هستند. اما اشپیگل‌آنلاین به اشتباه به نقل از آیت‌الله خامنه‌ای می‌نویسد که ایران باید دست‌کم ۱۹۰ هزار "سانتریفوژ" در اختیار داشته باشد.
توضیح سخنان خامنه‌ای در رسانه‌های ایرانی
گزارش "اشپیگل آنلاین" با تازه‌ترین توضیحات علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی و آنچه رسانه‌های نزدیک به دولت ایران درباره سخنان خامنه‌ای منتشر کرده‌اند انطباق ندارد.
بر پایه‌ی این گزارش‌ها رهبر جمهوری اسلامی از ۱۹۰ هزار سانتریفوژ سخن نگفته، بلکه بیان کرده است که ایران به ۱۹۰ هزار "سو" نیاز دارد. SWU که اختصار Separative Work Units است و در رسانه‌های ایرانی "سو" ترجمه می‌شود، یک واحد اندازه‌گیری است که تنها در صنایع تولید انرژی هسته‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این واحد مقدار کاری را می‌سنجد که برای جداسازی ایزوتوپ‌های سبک و سنگین در اورانیوم طبیعی مصرف می‌شود. به‌گزارش خبرگزاری تسنیم بخش عمده سانتریفوژهایی که ایران در اختیار دارد، ماشین‌های نسل ۱ هستند که به IR1 شهرت دارند. توان این سانتریفوژها ۱ تا ۲/ ۱ سو است. بنابرین اگر ایران ۱۹۰ هزار سانتریفوژ نسل ۱ داشته باشد، می‌تواند به ۱۹۰ هزار "سو" یعنی آن قدرت جداسازی مورد نظر آیت‌الله علی خامنه‌ای برسد.
اما ظرفیت غنی‌سازی سانتریفوژهای نسل ۲ پنج "سو" است و ایران با در اختیار داشتن ۳۸ هزار دستگاه از آن به ظرفیت ۱۹۰ هزار سوی مورد اشاره خامنه‌ای می‌رسد. همچنین سانتریفوژهای مدرن نسل ۸ از ظرفیت ۲۴ سو غنی‌سازی برخوردارند و داشتن ۸ هزار واحد از آن‌ها برای آن سطح از ظرفیت غنی‌سازی مورد نظر رهبر جمهوری اسلامی کافی است.
اشپیگل آنلاین در گزارش افزوده است: «این روحانی که سیاست اتمی ایران را در دست دارد، گفته است که ایران در واقع امروز به ۱۹۰ هزار سانتریفوژ نیاز ندارد، بلکه در چند سال آینده بی تردید این مقدار لازم خواهد بود.»
با توجه به توضیحاتی که کارشناسان اتمی ایران به رسانه‌های داخلی داده‌اند، تعداد سانتریفوژهای مورد نیاز جمهوری اسلامی برای رسیدن به ۱۹۰ هزار "سو" غنی‌سازی، بستگی به نوع آن‌ها دارد. هنوز روشن نیست که این موضوع در مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ چگونه حل خواهد شد.
توضیحات علی‌اکبر صالحی
از آنجا که افکار عمومی ایران با تفاوت الفاظی مانند "سو" و "سانتریفوژ" آشنا نیست، ظاهرا اظهارات علی خامنه‌ای در داخل کشور نیز ابهاماتی ایجاد کرده است.
علی‌اکبر صالحی معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران روز سه‌شنبه (۱۷ تیر، ۸ ژوئیه) کوشیده است با توضیح این تفاوت جلوی آنچه خود آن‌را "جوسازی عمدی درباره تعداد ماشین‌های سانتریفوژ" نامیده بگیرد.
صالحی به خبرنگاران گفته است: «نیاز ما در هشت سال آینده برای تامین سوخت سالانه نیروگاه اتمی بوشهر حدود ۱۹۰ هزار "سو" است تا بتوانیم پس از اتمام قرارداد با روسیه سوخت این نیروگاه و رآکتور تحقیقاتی تهران و رآکتور اراک را تامین کنیم.»
وی ضمن توضیح این که "سو" مخفف واحد کار جداسازی اورانیوم سبک از سنگین است افزود: «نیاز غنی‌سازی را بر اساس تعداد ماشین‌های سانتریفوژ نمی‌سنجیم، بلکه براساس واحد آن، یعنی سو تعریف می‌کنیم.»
صالحی تاکید ورزید که اگر ایران سانتریفوژهای نسل آخر را در اختیار داشته باشد، نیازمند کمتر از ۱۰ هزار سانتریفوژ برای تامین سوخت رآکتورهای بوشهر، تهران و اراک خواهد بود. زیرا توان سانتریفوژهای نسل جدید ۲۴ "سو" است.
روند مذاکرات ژنو
به گزارش خبرگزاری فرانسه مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۵+۱ روز پنج‌شنبه (۳ ژوئيه) در وین به مرحله حساسی رسید و امروز (۳ شنبه ۸ ژوئیه، ۱۷ تیر) ادامه دارد.
اشپیگل‌آنلاین می‌نویسد: «قرار است تا روز ۲۰ ژوئيه تکلیف قرارداد پایان مناقشه اتمی چندین ساله غرب و ایران روشن شود. در این صورت توافقنامه موقت نوامبر سال گذشته که کارپایه مذاکرات فعلی است پایان خواهد یافت. قرارداد وین باید ضمن ممکن ساختن استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای، مانع از آن شود که جمهوری اسلامی به سلاح‌هسته‌ای دسترسی پیدا کند.»
پایگاه اینترنتی اشپیگل می‌افزاید: «مهم‌ترین اختلاف ایران و گروه ۵ + ۱ بر سر تعداد سانتریفوژها است. ایران در حال حاضر دارای ۱۹ هزار سانتریفوژ است که ۱۰ هزار واحد از آن‌ها به کار افتاده‌اند.
پیش از این مسئولان ایرانی گفته بودند که کشورشان دست‌کم به ۵۰ هزار سانتریفوژ نیاز دارد، اما حالا خامنه‌ای این رقم را به ۱۹۰ هزار افزایش داده است.»