زخم باز پرونده قتل‌های زنجیره‌ای
۱۳۹۲ آذر ۱۱, دوشنبه
پیروز دوانی، از فعالان سیاسی و فرهنگی ، روز سوم شهریور ۱۳۷۷ از منزل خود در تهران به قصد رفتن به خانه خواهرش خارج شد و دیگر هیچ وقت بازنگشت.
در ۲۸ آبان ماه همان سال یعنی کمتر از سه ماه پس از ناپدید شدن "پیروز دوانی" نویسنده دیگری نیز ناپدید شد. "مجید شریف" نویسنده و مترجم درحالی که صبح با لباس گرمکن برای ورزش از خانه خارج شده بود، دیگر به خانه بازنگشت و نزدیکان او تنها شش روز بعد در چهارم آذر ۷۷ جسدش را در پزشکی قانونی تهران شناسایی کردند.
همچنین در ۳۰ آبان سال ۷۷ "پروانه فروهر" و همسرش "داریوش فروهر" دو تن از فعالان شناخته شده سیاسی و اجتماعی در منزل خودشان با ضربه‌های متعدد چاقو کشته شدند.
دوازده روز بعد "محمد مختاری" شاعر، پژوهشگر و عضو کانون نویسندگان ایران هم از منزل برای خرید خارج شد و دیگر هیچگاه بازنگشت. جسد او یک هفته پس از ناپدید شدنش حوالی کارخانه سیمان ری کشف شده بود که در نهایت در سردخانه پزشکی قانونی از سوی پسرش شناسایی شد.
هنوز چند روز از خبر کشف جسد "محمد مختاری" نگذشته بود که "محمدجعفر پوینده" مترجم و یکی دیگر از اعضای کانون نویسندگان هم هنگامی که برای قرار ملاقاتی عازم دفتر اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان تهران بود، ربوده شد.
جسد بی جان "محمدجعفر پوینده" نیز چند روز پس از ربوده شدن از سوی ماموران نیروی انتظامی در زیر پل راه‌آهن بادامک در حوالی شهریار کشف شد.
با کشته و مفقود شدن این شش نویسنده و فعال سیاسی، نام "قتل‌های زنجيره‌ای" از سوی روزنامه‌نگاران بر این پرونده نهاده و پیگیری‌ها آغاز شد.
سرنوشت پیروز دوانی همچنان در هاله ای از ابهام
پیروز دوانی که حالا ۱۵ سال از مفقود شدنش می‌گذرد، بیست سال پیش در گزارشی از داخل زندان اوین به آنچه در یکی از بازجویی‌هایش اتفاق افتاد، پرداخته و متن آن را به خارج از زندان فرستاد. پنج سال پس از آن بازجویی‌ها برای همیشه ناپدید شد.
حسین دوانی در پانزدهمین سالگرد مفقود شدن پیروز دوانی، در مورد چگونگی اطلاع از ناپدید شدن برادرش به دویچه وله می‌گوید: «من خبر ناپدید شدن برادرم را از طریق رادیو اسرائیل شنیدم. آقای داریوش فروهر سه روز پس از مفقود شدن برادرم، بیانیه ای صادر کرده بودند که با شنیدن آن متوجه شدم، این بار برادرم در زندان نیست و در واقع ناپدید شده است.»
هر چند در پرونده قتل‌های زنجیره‌ای هیچگاه به طور رسمی مفقود شدن پیروز دوانی در کنار چهار تن دیگری که به قتل رسیده بودند، پیگیری نشد و جمهوری اسلامی تا به امروز از پذیرش مسئولیت ناپدید شدن وی سرباز زده است اما حسین دوانی در این باره معتقد است:«وکیل ما، آقای زرافشان در مورد پرونده برادرم و مجید شریف در همان زمان اعتراض کرده بودند که اطلاعاتی در مورد این دو نفر از پرونده خارج شده است اما هیچ کدام از مسئولان در این رابطه توضیحی ندادند و حتی آقای زرافشان هم به خاطر عنوان کردن این مسئله به اتهام افشای اسرار پرونده و تشويش اذهان عمومی بازداشت و به پنج سال حبس محکوم شدند.
تنها یک بار آقای گنجی مطرح کردند که فتوای قتل برادرم را "محسنی اژه‌‌ای" صادر کرده بود. آقای امیرفرشاد ابراهیمی هم یک‌بار چگونگی قتل او را مطرح کرده و گفته بود که جسد در ساختمان شماره ۶۰۰ یکی از خانه‌های تیمی زیر‌نظر "سعید امامی" دفن شده است.»
ناصر زرافشان اعتقاد دارد، از سوی متهمان پرونده قتل‌های زنجیره‌ای اقرار به قتل بسیاری از افراد دیگر هم شده است که البته هیچ‌زمان در این رابطه هیچ تحقیقی هم صورت نگرفت.
وی به دویچه وله می‌گوید:«من تقاضای بررسی و تحقیق در مورد پرونده "پیروز دوانی" را داشتم اما این درخواست به جایی نرسید در حالی که از ابتدا ماجرای قتل شش نفر در پرونده مطرح شده بود.»
این پرونده یک زخم باز است
آقای زرافشان معتقد است، بررسی قتل "پیروز دوانی" و "مجید شریف" از زمانی که پرونده به سازمان قضائی نیروهای مسلح فرستاده شد، متوقف و تنها به بررسی قتل چهار نفر ختم شد اما با این حال این پرونده همچنان باز است و جامعه هنوز هم اطلاعات کافی در این‌باره را ندارد.
خانواده هر کدام از مفقودشدگان و مقتولان پرونده قتل‌های زنجیره‌ای همچنان با گذشت ۱۵ سال امیدوار هستند تا روزی در نهایت پرونده مورد بررسی قرار گیرد.
حسین دوانی در پاسخ به این پرسش که آیا دولت جدید قادر است، شرایط پیگیری پرونده را فراهم سازد، می گوید:«در این رابطه مردم باید از دولت بخواهند که پیگیر باشد. این پرونده برای جمهوری‌اسلامی فراموش شده است چرا که اگر بخواهد مسئولیت این قتل‌ها را بپذیرد، باید در مورد بسیاری از مسائل دیگر هم پاسخگو باشد. به اعتقاد من نه دولت آقای روحانی و نه هیچ کس دیگر نمی‌توانند در این‌مورد کاری انجام دهند.»
از سوی دیگر ناصر زرافشان نیز احتمال رسیدگی به این پرونده در دولت جدید را رد کرده و می‌گوید:«من به این توهمات عوامانه هیچ اعتقادی ندارم.»
در آذر ماه امسال نیز پانزدهمین سالگرد کشته‌شدگان پرونده قتل‌های زنجیره‌ای هم‌چون سال‌های پیش با موانع و مشکلاتی برگزار شد اما به گفته ناصر زرافشان این پرونده زخم بازی است که باید دیر یا زود به آن رسیدگی شود.