روزنامه‌نگاران و خبرنگاران زن در سوریه: خانه‌داری یا اشتغال؟
۱۳۸۷ اسفند ۱۵, پنجشنبه
خانم ویولت باشور، مدیربخش رادیو صوت الشعب، "صدای مردم"، در دمشق یکی از زنان موفق در جامعه است که رمز موفقیتش را این چنین بیان میکند: «بیشتر و سختتر کار کن، بعد میتوانی مسئولیتهایی شغلی را با وظایف خانگی هماهنگ کنی!»
او یک زن مسیحی است که از ۱۷ سالگی به این کار پرداخته ودر کنار تحصیلاتش، وظایف روزنامهنگاری خود را نیز ادامه داده است. اکنون ۲۷ سال است که ویولت برای رادیوی سوریه مشغول به کار است. رادیوی صدای مردم از ساعت ۶ صبح تا ساعت ۶ بعد از ظهر برنامه پخش میکند. وظیفه ویولت تنظیم تمام این برنامه‌هاست.
اگرچه او عضو اقلیتی مذهبی است، ولی در این زمینه نیز در جامعه سوریه با مشکلی روبرو نشده. او سرپرستی ۵۰ نفر را به عهده دارد که اکثریت آنها را مردان تشکیل می‌دهند. خانم باشوراعتقادی به برتری جنسیتی خاص ندارد: «به نظر من نه زن سالاری وجود دارد نه مرد سالاری! برای یک موقعیت شغلی اصولا به دنبال شخص مناسب می‌روند، چه مرد چه زن. شرط لازم این است که داوطلب باید مناسب آن شغل باشد.» او می‌افزاید: «علاوه براین، امروزه زنان سوری به نحو شایسته‌ای از فرصت‌های خود استفاده می‌کنند و رده‌های شغلی بالایی را برعهده می‌گیرند.»
یکی از زنانی که از این فرصت‌ها استفاده کرده، لوبانا جرودیه است. لوبانا یک زن مسلمان محجبه سوری، تحصیل کرده در رشته حقوق و گوینده رادیو است.
فعالیت شغلی لوبانا ازدو بخش تشکیل می‌شود: او هم برای رادیو و هم در یک دفتر وکالت کار میکند. در کشور سوریه زنان در مورد رعایت حجاب آزاد هستند. بعضی از آنها روسری به سردارند و بعضی دیگر بی‌حجاب هستند. اما کار در تلویزیون برای زنان محجبه با دشواری‌هایی همراه است.
لوبانا میگوید، من به کار کردن علاقه دارم ولی اگر شرایط زندگی مشترک طور دیگری ایجاب کند، خودم را با شرایط وفق می‌دهم. او می‌افزاید که درآغاز کار خود با مشکلات بسیاری، مانند نامناسب بودن این شغل برای زنان از دید جامعه، روبرو بوده است. و اینکه او یک زن محجبه است، این طرز فکر را تقویت میکند. با وجود این، لوبانا اعتقاد دارد که با کوشش فراوان در کارش رفته‌رفته می‌تواند نظر مردم را نسبت به خود تغییر دهد. او میگوید که اصولا هدفش از کار روزنامهنگاری تلاش برای تغییر بینش مردم است.
اما لوبانا در رابطه با مردسالاری نظر متفاوتی نسبت به ویولت دارد. او معتقد است که از لحاظ طبیعی همواره بین زن و مرد تفاوت وجود دارد: «شما نمی‌توانید زن و مرد را در تمام زمینه‌ها یکسان بدانید. زن و مرد می‌توانند در زمینه‌های شغلی و مسئولیت‌های اجتماعی یکسان باشند، ولی یک مرد، مرد است و یک زن زن است.»
اما سؤال اینجاست که اگر روزی لوبانا ازدواج کند، تکلیف او با زندگی زناشویی چیست؟ لوبانا در این مورد میگوید: «هر جامعه‌ای چه کوچک و چه بزرگ شبیه یک خانواده است. فرض کنیم تنها یک فرصت شغلی برای خانواده من بوجود آمده؛ بدیهی است که من این مسـئولیت را به عهده شوهرم می‌گذارم و به سایر وظایف عرفی، نظیر بچه‌داری و خانه‌داری می‌پردازم». لوبانا تأکید دارد که این طرز فکر ناشی از حجاب او نیست، بلکه از طبیعت زن بودن او سرچشمه می‌گیرد.
وفا میگوید، من به عنوان یک زن علاقه دارم بدانم زندگی خارج از خانه چگونه است. پرداختن به وظایف خانه‌داری نسبت به وظایف شغلی را وفا علی، یکی دیگر از زنان مسلمان و بی‌حجاب سوری، در زندگی خود تجربه کرده است. او به خاطر ۲ فرزند خردسال خود مجبور بوده که به مدت ۷ سال شغل ژورنالیستی خود را در تلویزیون رها کند و به وظایف مادری بپردازد. وفا تأکید میکند که بازگشت دوباره‌ی او به محیط کار روزنامهنگاری برایش سخت بوده است.
او معتقد است که جدایی وی از حرفه ژورنالیستی، ریشه در مشکل اساسی زنان سوری دارد: «امروزه هر زن سوری مایل است کار کند. اما او همواره مسئولیت‌های فراوانی بر عهده دارد. از جمله نگهداری از کودکان، شوهرداری، خانه‌داری، پخت و پز و رسیدگی به سایرامورزندگی روزمره و غیره...اگر او بخواهد موفق باشد، باید با برنامه‌ریزی جلو برود، باید قوی باشد و باید بداند که از زندگیش چه می‌خواهد و این آسان نیست!»
با تمام این مشکلات، وفا مانند دیگر زنان سوری می‌خواهد از آنچه بیرون از خانه رخ می‌دهد، آگاهی یابد. او تأکید میکند: «من همانند هر زن سوری دیگر مایلم رابطه خوبی با جامعه‌ام داشته باشم، بیشتر بدانم و بیشتر بیاموزم.»