روحانی برای شرکت در نشست سازمان شانگهای به چین می‌رود
۱۳۹۷ خرداد ۷, دوشنبه
وزارت خارجه چین دوشنبه (۲۸ مه/ ۷ خرداد) تأیید کرد که حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی ایران، حدود دو هفته دیگر برای شرکت در نشست سازمان همکاری شانگهای به این کشور سفر خواهد کرد.
روحانی در این سفر با همتایان چینی و روس خود در چارچوب این نشست دیدار خواهد داشت. این کشورها می‌خواهند پس از خروج دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، از برجام، توافق اتمی با ایران را از خطر فروپاشی کامل نجات دهند.
پس از تصمیم ترامپ برای خروج از برجام و اعمال مجدد تحریم‌ها علیه ایران، چین، روسیه و قدرت‌های اروپایی امضاکننده توافق هسته‌ای با ایران، برای حفظ این توافق تلاش می‌کنند.
طبق اعلام وزارت خارجه چین، نشست سازمان همکاری شانگهای حدود دو هفته دیگر در روزهای ۹ و ۱۰ ژوئن (۱۹ و ۲۰ خرداد) در شهر ساحلی چینگ‌دائو واقع در شمال این کشور برگزار خواهد شد.
وانگ یی، وزیر خارجه چین، روز دوشنبه گفت که شی جین‌پینگ، رئیس جمهوری این کشور، در حاشیه این نشست با همتای ایرانی خود، حسن روحانی، دیدار خواهد کرد. او همچنین گفت که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه نیز در نشست شانگهای حضور خواهد داشت.
حسن روحانی روز سوم خرداد ماه از دیدار پیش‌بینی‌شده خود با رهبران چین و روسیه و تماس با کشورهای اروپایی امضاکننده برجام در هفته‌های آینده خبر داده و گفته بود: «اگر این پنج کشور بتوانند منافع کشورمان به‌ویژه منافع اقتصادی ما را در برجام تأمین کنند برجام را بدون آمریکا ادامه خواهیم داد، وگرنه تصمیم لازم را می‌گیریم و کشور با برجام یا بدون برجام به‌خوبی اداره خواهد شد».
وزیر خارجه چین گرچه رسما از برجام به عنوان یکی از موضوعات نشست شانگهای نام نبرده، اما این کشور به عنوان یکی از نزدیکترین شرکای تجاری جمهوری اسلامی و بزرگترین خریدار نفت خام ایران، اعلام کرده است که همکاری‌های خود با تهران را به‌رغم خروج آمریکا از برجام ادامه خواهد داد.
انتظار می‌رود که فعالیت‌های اقتصادی شرکت‌های چینی در ایران تشدید شود؛ با این هدف که آنها بتوانند خلأ ناشی از خروج احتمالی شرکت‌های اروپایی رقیب از ایران، از بیم مجازات‌های آمریکا، را پر کنند.
سازمان همکاری شانگهای دارای ۸ عضو اصلی و ۴ عضو ناظر است، اما چین و روسیه نقشی تعیین‌کننده در آن دارند. جمهوری اسلامی به‌رغم تلاش چندین ساله‌اش برای تبدیل شدن به عضو اصلی سازمان همکاری شانگهای، هنوز از اعضای ناظر این سازمان است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
سازمان شانگهای در سال ۲۰۰۱ میلادی توسط رهبران کشورهای چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان، به قصد همکاری‌های چندجانبه امنیتی، اقتصادی و فرهنگی و با هدف برقراری موازنه در برابر نفوذ آمریکا و ناتو در منطقه، تشکیل شد. علاوه بر این کشورها، هند و پاکستان نیز دو عضو اصلی جدید سازمان شانگهای هستند. افزون بر ایران، کشورهای مغولستان، افغانستان و بلاروس نیز دیگر اعضای ناظر این سازمان‌اند.
ایران از سال ۲۰۰۵ میلادی به عنوان عضو ناظر در نشست‌های این سازمان شرکت می‌کند و از سال ۲۰۰۸ به این سو در تلاش عضویت کامل در آن بوده است. روسیه که تا پیش از امضای برجام، به دلیل تحریم‌های بین‌المللی علیه جمهوری اسلامی، با عضویت ایران در سازمان شانگهای مخالف بود، پس از برجام از پیوستن تهران به این سازمان حمایت کرد.
به نظر می‌رسد که خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌های این کشور علیه جمهوری اسلامی، بحث عضویت کامل ایران در سازمان همکاری شانگهای را باز هم به عقب بیندازد.