روحانی: بدعهدی در اجرای برجام آمریکا را بیاعتبارتر میکند
۱۳۹۵ مهر ۱, پنجشنبهحسن روحانی شامگاه اول مهر ماه (به وقت تهران) در سخنرانی خود در هفتاد و یکمین مجمع عمومی سالانه سازمان ملل ریشهیابی علت گسترش خشونت و تروریسم را مبرمترین سوالی خواند که مجامع بینالمللی باید به آن بپردازند.
رئیس جمهور درباره ریشه کن کردن خشونت در منطقه گفت: «بدون مردمسالاری واقعی و بدون جلب مشارکت فراگیر، نمیتوان با اشکال گوناگون شبکههای جنایی و تروریستی مبارزه کرد.»
او حملههای تروریستی ۱۱ سپتامبر در نیویورک را که ۱۵ سال پیش رخ داد "فاجعه تروریستی دردناکی" توصیف کرد و افزود: «در آن روز کسی تصور نمیکرد که این واقعه، خود زمینهساز فجایعی بزرگتر و مسبب جنگی ویرانگر در خاورمیانه و گسترش ناامنی در جهان گردد.»
انتقاد از قدرتهای بزرگ
رئیس دولت یازدهم گفت: «امنیت در شرایطی به صورت یک مساله جهانی درآمده، که در این سالها، عمده تلاش قدرتهای بزرگ جهانی، استفاده از شیوههای مختلف سرکوب و مداخلات نظامی، به بهانه رفع نگرانی از ناامنی شهروندانشان بوده است. پدیده تروریسمِ بدون مرز و خشن و افراطی را شاید بتوان نتیجه استراتژیهای امنیتی قدرتهای بزرگ طی ۱۵ سال گذشته دانست.»
اشاره او به اشغال عراق و لشکرکشی به افغانستان توسط آمریکا و متحدانش است که با توجیه مقابله با شبکه تروریستی القاعده انجام شد و در ادامه با ظهور گروههای تروریستی مانند دولتاسلامی (داعش سابق) مواجهه گشت که بر بخشهای وسیعی از سوریه و عراق تسلط دارند.
به باور روحانی درس بزرگی که از تحلیل این روند باید آموخت این است که "تامین امنیت در یک نقطه جهان به قیمت ناامن کردن نقاط دیگر، نه تنها ممکن نیست بلکه به ناامنی بیشتر نیز دامن میزند".
بیشتر بخوانید: روحانی: جانشین اوباما نمیتواند برجام را بر هم زند
اتهام متقابل حمایت از گروههای تروریستی
رئیس هیئت ایرانی حاضر در مجمع عمومی سازمان ملل با اشاره به وضعیت بحرانی برخی کشورهای منطقه گفت: «واقعیت آن است که امروز بروز خشونت در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا شتاب حیرتآوری به خود گرفته و این منطقه گرفتار وحشیانهترین خشونتها و مخربترین سیاستها شده است.»
او با اشاره مشخص به دخالت عربستان در درگیریهای داخلی یمن تاکید کرد که اگر ارادهای برای متوقف کردن "روند خطرناک جاری" و بازگرداندن آرامش به منطقه باشد "برخی کشورهای منطقه باید دست از بمباران همسایگان و حمایت از گروههای تکفیری تروریستی بردارند و با قبول مسئولیت خود ، در صدد جبران خسارتها برآیند".
جمهوری اسلامی بارها از سوی کشورهای عربی و برخی کشورهای غربی به خاطر پشتیبانی از گروههایی که تروریستی خوانده میشوند به ایجاد تنش در رابطه با کشورهای همسایه و بیثبات کردن منطقه متهم شده است.
با این همه روحانی گفته است: «رویکرد اصولی ایران، مشارکت سازنده با همسایگان برای تحقق نظم پایدار مبتنی بر امنیت جمعی و حمایت از توسعه کشورهای منطقه و ایجاد پیوندهای متقابل اقتصادی است. ریشه کن کردن خشونت در منطقه، بدون مردمسالاری، ارتقاء حقوق شهروندی و توسعه اقتصادی، میسر نیست.»
بیشتر بخوانید: آمریکا با فروش ۱۷ هواپیمای ایرباس به ایران موافقت کرد
معضل تحریمهای غیرهستهای
روحانی میگوید به رغم مشکلات موجود به فردایی پرامید باور دارد و معتقد است مانند مذاکرات هستهای میان ایران و کشورهای ۱+۵ با تدبیر میتوان بر مشکلات فائق آمد.
او توافق هستهای و برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را "نمونهای موفق از سیاست اعتدال و تعامل سازنده و روی آوردن به گفتوگو" توصیف کرد که توانسته "به یک بحران غیرضروری اما پیچیده و طولانی" پایان دهد.
رئیس دولت یازدهم با اشاره به برخی رویدادهای اخیر از جمله رأی دیوان عالی آمریکا به مصادره سپرده بانک مرکزی ایران در سیتیبانک نیویورک گفت: «تعلل ایالات متحده در اجرای تعهدات قانونیاش در ماههای گذشته اشتباهی راهبردی است که باید فوراً جبران شود.»
برخلاف این سخنان، حکم دیوان عالی آمریکا و برخی محدودیتهایی که وزارت خزانهداری این کشور علیه جمهوری اسلامی اعمال میکند به تحریمهایی مربوط میشود که در مذاکرات هستهای درباره آنها گفتوگو نشده است.
بیشتر بخوانید: روحانی: سران اروپا به بانکها تضمین و اطمینان دهند
مشکل جذب سرمایهگذاری خارجی
برخی تحریمهای یکجانبه آمریکا که به خاطر مسائلی نظیر نقض حقوق بشر، حمایت از تروریسم و بیثبات کردن منطقه، علیه جمهوری اسلامی اعمال شده که راه اجرایی شدن بخشی از توافق هستهای و برجام را سد کرده است.
حسن روحانی روز گذشته در دیدار با همتای فرانسوی خود فرانسوا اولاند خواستار تسهیل روابط بانکی با ایران شد و گفت: «پس از دوران طولانی مدت مذاکره، ملتها و شرکتهای ما و منطقه باید از فواید برجام منتفع شوند، و در این مسیر رهبران اروپا باید به بانکها و بیمهها برای همکاری مالی تضمین و اطمینان دهند.»
او در بخش پایانی سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل نیز برای جلب نظر سرمایهگذاران خارجی از "روند بهبود شرایط اقتصادی در ایران" سخن گفت و این کشور را "امنترین و پربازدهترین مقصد سرمایهگذاری و مشارکت در منطقه" توصیف کرد.
بیشتر بخوانید: جنتی: توافق ضد پولشویی یک مصیبت است
یکی از مشکلات جمهوری اسلامی برای جلب سرمایهگذاری خارجی و عادیسازی روابط بانکی و مالی با نهادهای بینالمللی این واقعیت است که ایران تا مدتی پیش در کنار کره شمالی یکی از دو کشور فهرست سیاه گروه ویژه اقدام مالی، نهاد بینالمللی نظارت بر مبارزه با پولشویی و حمایت مالی تروریسم (FATF) بود.
تلاشها و برنامههای دولت روحانی برای همکاری با این نهاد و بیرون رفتن از فهرست مناطق پر خطر برای سرمایهگذاری با واکنشها و مخالفتهای شدید در داخل روبرو شده، به طوری که دبیر شورای نگهبان، احمد جنتی این همکاری را "مصیبت" خوانده است.