دومین تلاش جمهوریخواهان سنا برای رد توافق وین هم ناکام ماند
۱۳۹۴ شهریور ۲۵, چهارشنبهاقلیت دمکرات سنای آمریکا برای دومین بار موفق شد از طرح جمهوریخواهان برای رد توافق هستهای با ایران جلوگیری کند. روز سهشنبه (۱۵ سپتامبر/ ۲۴ شهریور – به وقت محلی) جمهوریخواهان مجلس سنا برای دومین بار طی هفته اخیر برای لغو توافق هستهای وین رأیگیری کردند.
این رأیگیری با ۵۶ رأی موافق در برابر ۴۲ رأی مخالف به پایان رسید. برای تصویب طرح کفایت مذاکرات درباره توافق هستهای با ایران، دستکم ۶۰ سناتور باید با آن موافقت کنند. این تلاش جمهوریخواهان بار دیگر به شکست انجامید.
سنا روز پنجشنبه هم در همین مورد رأیگیری کرده بود. با وجود این، از قرار معلوم جمهوریخواهان هنوز قصد ندارند از تلاش برای رد توافق دست بردارند.
سناتور میچ مککانل، رهبر اکثریت جمهوریخواه سنا، پس از دومین رأیگیری اعلام کرد که روز پنجشنبه (۱۷ سپتامبر/ ۲۶ شهریور) بار دیگر رأیگیری خواهد شد. در این روز طرحی به رأی نمایندگان سنا گذاشته میشود که بر اساس آن باراک اوباما مجاز به لغو تحریمها علیه ایران نیست، مگر اینکه جمهوری اسلامی موجودیت اسرائیل را به رسمیت بشناسد و زندانیان آمریکایی محبوس در ایران را آزاد کند.
مککانل گفت: «اکثریت قاطعی از نمایندگان هر دو حزب در مجلس نمایندگان توافق اتمی با ایران را رد کرده است. اکثریت قاطعی از نمایندگان دو حزب در مجلس سنا هم توافق را رد خواهد کرد، به شرط آنکه سناتورهای دمکرات از سد کردن راه مردم آمریکا برای تصمیمگیری نهایی درباره یکی از سرنوشتسازترین مسائل سیاست خارجی ما در عصر حاضر دست بردارند».
او برای تقویت موضع خود این جمله از باراک اوباما، رئیس جمهوری ایالات متحده را یادآوری کرد: «معتقدم کنگره دادن فرصت موافقت یا رد [توافق هستهای] را به مردم آمریکا بدهکار است».
مجلس نمایندگان آمریکا روز جمعه – یک روز پس از نخستین رأیگیری سنا – در اقدامی نمادین توافق هستهای ایران با شش قدرت جهانی را رد کرد. ۲۶۹ نماینده به توافق وین رای مخالف دادند؛ ۱۶۲ نماینده هم با آن موافقت کردند. توقف رایگیری برای رد توافق در سنا، عملا تصمیم مجلس نمایندگان را بیاثر میکند.
"کار تمام شده است"
به گفتهی جمهوریخواهانی که توافق هستهای با ایران را رد میکنند، حتی سناتورهای موافق "برنامه جامع اقدام مشترک" (برجام) هم به صورت علنی کاستیهای توافق را تأیید کردهاند.
از سوی دیگر، دیک دربین، سناتور ایالت ایلینوی و نفر دوم دمکراتها در سنای آمریکا، رأیگیری روز سهشنبه (دومین رأیگیری) و نیز سومین رأیگیری احتمالی در روزهای پایانی هفته جاری را تلاشی بیهوده خواند: «نتیجه رأیگیری هفته گذشته هم همین بود. نمیدانم چرا باز هم آن را تکرار میکنیم».
به نوشتهی خبرگزاری فرانسه، جمهوریخواهان تلاش میکنند با رأیگیریهایی که بعید است به نتیجه برسند، موضع سیاسی خود در برابر دمکراتها را تقویت کنند. بر این اساس، آنان میخواهند نشان دهند که شهروندان آمریکا نسبت به توافق هستهای وین تردید دارند.
اقلیت دمکرات سنا به رهبری هری رید کار را تمام شده قلمداد میکند، به ویژه اینکه فرصت سنا برای رأی نهایی به توافق وین روز پنجشنبه (۱۷ سپتامبر/ ۲۶ شهریور) به پایان میرسد.
توافق هستهای ایران و قدرتهای جهانی در وین با استقبال بسیاری از کشورها، چهرهها و نهادهای بینالمللی روبهرو شد. موافقت واتیکان با توافق هستهای آن هم در آستانه سفر پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیکهای جهان به آمریکا (هفته آینده) موضع موافقان را بیشتر تقویت میکند.
اسقف اعظم پل گالاگر که وزیر امور خارجه واتیکان برشمرده میشود، روز دوشنبه در وین گفت که واتیکان از توافق هستهای قدرتهای جهانی با ایران حمایت میکند زیرا معتقد است گفتوگو و مذاکره بهترین راه برای حل اختلافات است. به گفتهی گالاگر، واتیکان امیدوار است اجرای کامل توافق هستهای وین "ماهیت صلحآمیز برنامههای هستهای ایران را تضمین کند" و "گامی مؤثر به سوی امنیت و ثبات بیشتر منطقه باشد".