دفاع روسیه و چین از ایران در مقابل تهدیدات تحریمی آمریکا
۱۳۹۹ خرداد ۲۱, چهارشنبهسرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، در نامهای که ۲۷ مه ۲۰۲۰ به اعضای شورای امنیت سازمان ملل و آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل نوشته و به تازگی منتشر شده تلاشهای آمریکا را "زیادهخواهی" توصیف کرده است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
لاوروف در قسمتی از نامه خود به حکم دادگاه کیفری بینالمللی در سال ۱۹۷۱ استناد کرده که بر اساس آن اگر طرف قرارداد تعهدات خود را واگذار و یا از تکمیل کردن آن خودداری کند دیگر بناید انتظار حفظ حقوق خود را داشته باشد.
وانگ یی، وزیر خارجه چین هم با ارسال نامه به ۱۵ عضو شورای امنیت و آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل، مخالفت خود را با فعال شدن مکانیسم ماشه برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران اعلام کرده است.
وزیر خارجه چین در نامه خود استدلال کرده است که آمریکا دیگر عضوی از توافق هستهای نیست و حق اجرای مکانیسم ماشه را ندارد.
برایان هوک، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران روز سهشنبه ۲۰ خرداد (۹ ژوئن) در یک گفتوگوی ویدئویی با بنیاد هریتج The Heritage Foundation اندیشکده محافظهکار آمریکایی مستقر در واشنگتن ابراز داشت که اختلاف آمریکا با سایر کشورها در مورد ایران "تاکتیکی" است.
اما اظهارات وزاری خارجه چین و روسیه از یک اختلاف اساسی حکایت دارد و به نظر میآید تاکتیکی هم نیست.
اگرچه هنوز چهار ماه به پایان تحریم تسلیحاتی مانده ولی مقامات آمریکایی نگران برداشته شدن تحریمات تسلیحاتی ایران هستند. پیشتر مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا اعلام کرده بود که آمریکا حتی با پایان گرفتن تحریمهای سازمان ملل به ایران اجازه نخواهد داد سلاح بخرد.
تلاشهای ایران
جمهوری اسلامی ایران هم برای جلب نظر روسیه، چین و دیگر کشورها دست به کار شده است.
حسن روحانی، روز چهارشنبه ۲۰ خرداد (۱۰ژوئن) در نشست کابینه دولت با اشاره به مهلت اتمام تحریم تسلیحاتی ایران گفت: «آمریکاییها از الان عصبانی هستند، ناراحت هستند و میخواهند این موضوع را به شورای امنیت ببرند. ما از چهار کشور دائم عضو این شورا می خواهیم در برابر آمریکا به خاطر منافع دنیا بایستند. مخصوصا از دو کشور دوستمان روسیه و چین توقع داریم در برابر این توطئه ایستادگی کنند.»
روحانی در ادامه گفت ایران توانمندی دفاعی خود را در شرایط سخت و تحریم بالا برده است و در این سالها بهترین سیستمهای پدافند هوایی را درست کرده و "با همان پهپاد آمریکایی را هدف قرار داده است".
ادعای روحانی بر سر توانمندیهای نظامی زمانی طرح میشود که محمد جواد ظریف قبلا در یک سخنرانی در دانشگاه تهران گفته بود: «غربیها از چهار تا تانک و موشک ما نمیترسند. از این مردم میترسند. آیا شما فکر کردهاید که آمریکا که با یک بمبش میتواند تمام سیستمهای نظامی ما را از کار بیندازد، از سیستم نظامی ما میترسد؟»
این سخنان وزیر خارجه ایران موجی از حمله و اعتراض به وزیر خارجه را در آن زمان در پی داشت.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
تحریم تسلیحاتی ایران حدود چهار ماه دیگر به پایان میرسد و آمریکا تهدید کرده است که در صورت عمدم تمدید تحریم تسلیحاتی ایران "مکانیسم ماشه" را فعال خواهد کرد. دیپلماتها ولی گفتند که عملی کردن این خواسته آمریکا مشکل خواهد بود.
طبق ساز و کار پیشبینی شده در بند ۳۷ برجام که به "مکانیسم بازگشت خودکار" یا "مکانیسم ماشه" موسوم است، چنانچه ایران توافق هستهای را نقض کند، تحریمهای بینالمللی که پیش از آن وجود داشتند، با ارجاع پرونده به سازمان ملل، مجددا به جریان خواهند افتاد.