دادگاهی در ترکیه برای اکرم اماماوغلو، شهردار استانبول، حکم ۲ سال و ۷ ماه و ۱۵ روز زندان صادر کرد. اتهام اماماوغلو توهین به اعضای هیأت عالی انتخابات است. پس از صدور حکم دادگاه، اکرم اماماوغلو در یک پیام ویدیویی ضمن اعتراض به تصمیم دادگاه گفت: «یک گروه اقلیت حق ندارند قدرتی را که از سوی مردم بهدست میآورند احاطه کنند.»
انتظار میرود اماماوغلو درخواست تجدیدنظر کند و تا زمان رسیدگی به آن در سمت خود باقی بماند، اما این احتمال نیز میرود که در صورت تایید حکم، حق نامزدی برای ریاست جمهوری از وی سلب شود.
اگر دیوان عالی این تصمیم را تایید کند، اماماوغلو از فعالیت سیاسی محروم میشود و نمیتواند به وظیفه خود به عنوان شهردار ادامه دهد.
اکرم اماماوغلو قبل از برگزاری دادگاه در توییتر از ساکنان استانبول خواسته بود که بدون توجه به نتیجه دادگاه، ساعت ۱۶ در منطقه سراچخانه که محل استقرار بنای شهرداری است، تجمع کنند.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
در پی این درخواست، رسانههای ترکیه گزارش دادند که هزاران تن از ساکنان استانبول پس از اعلام حکم زندان برای شهردار کلانشهر استانبول، در بیرون ساختمان شهرداری تجمع کردند و نمایندگان مخالفان از شهرهای دیگر عازم پایتخت شدند. صدها نفر از هواداران او در مقابل شهرداری تجمع کردند تا صدور حکم زندان علیه او را محکوم کنند. معترضان شعارهایی مانند "حق، قانون، عدالت" سر دادند و خواستار استعفای دولت اردوغان شدند.
همچنین کمال قلیچدار اوغلو، رهبر حزب جمهوریخواه خلق که از مخالفان سرسخت اردوغان و حزب عدالت و توسعه است، سفر خود به آلمان را لغو کرد و فورا به استانبول بازگشت.
چرا شهردار استانبول دادگاهی شد؟
اکرم اماماوغلو در ۱۷ آوریل ۲۰۱۹ رسماً به عنوان شهردار استانبول آغاز به کار کرد، اما در ۶ مه، کمیسیون عالی انتخابات ترکیه نتایج انتخابات شهردار استانبول را لغو کرد و انتخابات مجدد را برای ۲۳ ژوئن تعیین کرد. بر اساس نتایج رایگیری، اماماوغلو این بار با اختلاف تقریبا ۸۰۰ هزار رای پیروز شد. پس از پیروزی در انتخابات، شهردار جدید استانبول علناً از تصمیم کمیسیون عالی انتخابات برای لغو نتایج انتخابات انتقاد کرد که اکنون به دلیل آن مجازات شده است.
ادعا شده است که اماماوغلو در بیانیه خود در ۴ نوامبر ۲۰۱۹ در جمع خبرنگاران از عبارات توهینآمیز علیه اعضای هیأت عالی انتخابات استفاده کرده است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
شهردار استانبول سه سال پیش، بعد از پیروزی در انتخاباتی که دوباره برگزار شده بود، در بیانیهای مطبوعاتی اعضای شورای عالی انتخابات ترکیه را "احمق" خوانده بود.
در کیفرخواست پرونده او آمده است که لفظ کلمه "احمق" به معنای «کسی است که نمیتواند از ذهن خود به درستی استفاده کند.»
همچنین در این کیفرخواست نوشته شده است: «این لفاظیها متوجه قربانیانی است که از مقامات دولتی هستند و به عنوان هیأت مدیره فعالیت میکنند و این کلمه باری توهینآمیز برای شرافت و حیثیت اعضای هیأت دارد»؛ اتهامی که شهردار استانبول آن را نمیپذیرد و در دفاعیه کتبیاش میگوید که در بیانیه خود هیچ اظهارنظری درباره اعضای هیأت عالی انتخابات نکرده است.
واکنشها به صدور احکام زندان چه بود؟
جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا، در واکنش به صدور حکم زندان برای اکرم اماماوغلو آن را مغایر با موازین حقوق بشر دانست و گفت:«این مجازات ناعادلانه علیه حقوق بشر، آزادیهای اساسی و حاکمیت قانون است. ما ترکیه را فرامیخوانیم به این آزادیهای اساسی احترام بگذارد.»
وزارت امور خارجه آلمان نیز در توییتر نوشت: «حکم امروز دادگاه علیه اکرم اماماوغلو پسرفتی بزرگ برای دمکراسی است. دمکراسی زنده به جدل سیاسی است. بهویژه در دوران کارزارهای انتخاباتی، آزادی بیان مهمترین ملاک رقابت منصفانه است.»
پس از این تصمیم دادگاه، صدها کاربر اعم از هنرمند، بازیگر و خواننده، از جمله مصطفیصندل، در شبکههای اجتماعی به صدور حکم زندان برای شهردار استانبول واکنش نشان دادند.
مخالفان دولت اردوغان میگویند، این تصمیم دستگاه قضایی ترکیه ابزاری برای مجازات مخالفان است. اماماوغلو تاکید کرد که چنین وضعیتی را تحمل نخواهد کرد.
اکرم اماماوغلو، چهره کلیدی و برجسته حزب جمهوریخواه خلق، نماینده مخالفان جدی رجب طیب اردوغان و رقیب اصلی او در انتخابات بهشمار میرود. هواداران اماماوغلو تصمیم دادگاه را همراه با انگیزه سیاسی میدانند و معتقدند که دولت اردوغان در حال "پاکسازی" میدان برای مبارزه با رقبای خود است.
انتخابات ریاست جمهوری ترکیه قرار است ۱۸ ژوئن ۲۰۲۳ برگزار شود. در ماه فوریه گذشته حزب عدالت و توسعه اعلام کرد که رئیسجمهوری فعلی قصد دارد دوباره نامزد شود. او در ماه ژوئن رسماً به عنوان نامزد ریاست جمهوری معرفی شد.
پیشتر نیز در اوایل سال جاری کنان کفتانجیاوغلو، همحزبی شهردار فعلی استانبول، به پنج سال حبس تعلیقی و محرومیت از فعالیت سیاسی محکوم شد. اتهام او که دولت حاکم را در توئیتر به دزدی متهم کرده بود، توهین به جمهوری ترکیه و اردوغان عنوان شد.
در حالی که انتقادها علیه رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، همچنان رو به افزایش است، برخی نیز این رویداد را "تکرار تاریخ" میخوانند؛ اشاره به دورانی که اردوغان عهدهدار ریاست شهرداری استانبول بود و پس از خواندن یک شعر اسلامی به ۱۰ ماه زندان محکوم شد. محبوبیت اردوغان پس از آزادی افزایش یافت و با فاصله اندکی نیز به نخستوزیری رسید.