حکایت هشتگی که ایرانیان آغاز کردند

شش سال پیش در سال ۲۰۰۹ میلادی و در جریان رویدادهای انتخابات ریاست جمهوری، فعالین آنلاین ایرانی در شبکه اجتماعی توییتر با هشتگ (#)"انتخابات ایران" آغاز‌گر راهی بودند که حالا در سراسر جهان میلیون‌ها نفر آن را دنبال می‌کنند.

اطلاع‌رسانی فعالین آنلاین در شبکه اجتماعی توییتر را می‌توان بطور کلی به هشت دسته تقسیم کرد. ۱. اعتراض سیاسی، ۲. فمینیسم و مبارزه با آزار جنسی، ۳. راسیسم، ۴. انتقاد از مصرف‌گرایی و کالاها، ۵. خشونت پلیس، ۶. آدم‌ربایی، ۷. "حکومت اسلامی"، ۸. موارد اعتراضی گوناگون.

رویدادهای کشورهای عربی آغازگر دومین هشتگ سیاسی بود که تحت عنوان (Arabspring#) از دسامبر سال ۲۰۱۰ رواج یافت. تا اکتبر سال ۲۰۱۴، هفده هشتک در زمینه موضوعات سیاسی در سراسر جهان اطلاع رسانی کرده‌اند.

#IranElection #Arabspring #Arabellion #jan25 #London-Riots #Occupy- Wallstreet #PussyRiot #Muslim-Rage #OccuyGezi #Gezipark #DuranAdam، #Euromaidan# #Free-Palestine، #GazaUnder-Attack #Israel-UnderFire #JewsAnd-ArabsRefuse-ToBeEnemies، و آخرین هشتگ سیاسی از هنگ‌گنگ Umbrella-Revolution# (عکس: معترضین "انقلاب چتر" در هنگ‌کنگ)

اولین هشتگ‌فمینیستی و مبارزه با آزار جنسی زنان با ChageTheRatio # در سال ۲۰۱۰ میلادی شروع شد که تعداد آن در سپتامبر سال ۲۰۱۴ با هشتگ HeForShe # به سیزده رسیده است.

با کشته شدن جوان ۱۷ ساله سیاه‌پوست آمریکایی نخستین هشتگ ضد راسیستی با عنوان Justice4-Trayvon # در ماه فوریه سال ۲۰۱۲ به اطلاع رسانی پرداخت. تا ماه آوریل سال ۲۰۱۴ تعداد این هشتگ‌ها با TheyGunnedMeDown # به هفت مورد رسید.

با هشتگ IchkaufDasNicht # "من این را نمی‌خرم" فعالین آلمانی در سال ۲۰۱۳ به تی‌شرت دخترانه یک شرکت اعتراض کردند که در روی آن نوشته شده بود "من دکوراسیون ساعت ریاضی در مدرسه هستم". از آغاز سال ۲۰۱۴ نیز با InsideOut# در این زمینه اطلاع رسانی می‌شود. (عکس: اعتراض به خانه باربی در آلمان)

با هشتگ‌های MyNYPD # و DankePolizei# فعالین آنلاین از ماه آوریل سال ۲۰۱۴ به اعمال خشونت پلیس می‌پردازند و تجربیات شهروندان را منتشر می‌کنند. (عکس: اعتراض به اعمال خشونت پلیس و قتل دانشجویان در آکاپولکو مکزیک)

یکی از بزرگترین هشتگ‌گذاری‌ها با BringBackOurGirls# در مورد ربوده شدن بیش از ۲۰۰ دختر دانش‌آموز نیجریه‌ای از سوی نیروهای اسلام‌گرای بوکوحرام است. با Douma4 # نیز کنشگران در مورد ربوده شدن رزان زیتونه، وکیل و فعال حقوق‌بشر در سوریه فعالیت می‌کنند.

با اوج‌گیری فعالیت‌تروریست‌های موسوم به "حکومت اسلامی" و انتشار ویدئو‌های کشتار در سوریه و عراق از ماه سپتامبر سال ۲۰۱۴ به این سو چهار هشتگ به این موصوع پرداخته‌اند: NotInMyName، #WeAreN، #ISISMedieblackout# و AskIslamicState# . (عکس: بمباران کوبانی)

مدت کوتاهی پس از اعتراضات به نتایج انتخابات ریاست جمهوری در ایران در سال ۲۰۰۹ از یک هشتگ برای نشان دادن اعتراض دانشجویان در آلمان استفاده شد. در سال ۲۰۱۰ هم برای دومین‌بار در اعتراض به بمباران مناطق مسکونی توسط پهپادهای آمریکایی در پاکستان از هشتگ #GameOfDrones استفاده شد.

تا ماه سپتامبر سال ۲۰۱۴ در مجموع ۱۳ نوع هشتگ اعتراضی گوناگون بکار گرفته شده است. این هشتگ‌ها از GunControlNow# بعد از حادثه تیراندازی در شهر نیوتاون آمریکا گرفته تا StopWatchingUS# بعد از افشاگری‌های ادوارد اسنودن در زمینه جاسوسی آژانس امنیت ملی آمریکا را شامل شده‌اند.

از سال ۲۰۱۳ روند کارزارهای اینترنتی رو به افزایش گذاشته است. منتقدین از فعالین آنلاین به‌خاطر عدم حضور در "خیابان" انتقاد می‌کنند. تحقیقات نشان می‌دهد یک "بازتوییت" ساده از یک موضوع اعتراضی باعث رضایت خاطر کاربران می‌شود. به همین خاطر منتقدین به طعنه نام "Fell Good Activism" برفعالین آنلاین نهاده‌اند. (عکس: اعتراض در توییتر به اظهارت معاون نخست‌وزیر ترکیه در مورد خندیدن زنان در ملا عام)

منتقدین از افزایش کارزارها در شبکه‌های اجتماعی و عدم حضور کاربران در "خیابان‌ها‌" به عنوان "انقلاب توییتری" یاد می‌کنند که یادآور واژه اسلاکتیویسم "Slacktivism" و یا "تنبل‌گرایی" سال‌های دهه ۹۰ میلادی است.

فعالین آنلاین می‌گویند اگر حضور در خیابان به معنی اعتراض به نابسامانی‌ها است، فعالیت در شبکه‌های اجتماعی هم به معنی اطلاع‌رسانی است.

اطلاع‌رسانی‌از نابسامانی‌ها در شبکه‌های اجتماعی از قابلیت "جهانی‌شدن" برخوردار است. (عکس: آزادی‌های یواشکی)