توافق ایران و آمریکا؛ روایت‌های متفاوت از پول‌های مسدودشده
۱۴۰۲ مرداد ۲۰, جمعه
در پی تایید خبر انتقال پنج زندانی ایرانی-آمریکایی به حبس خانگی و احتمال آزادی آنها از سوی دولت ایران، صاحب‌نظران از توافق تایید نشده‌ای بین جمهوری اسلامی و کاخ سفید گمانه‌زنی می‌کنند که بر پایه آن قرار است در ازای خروج این زندانیان از ایران، جمهوری اسلامی به شش میلیارد دلار از پول‌های بلوکه شده‌اش در کره جنوبی دسترسی پیدا کند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
وزارت خارجه جمهوری اسلامی در بیانیه‌ای که جمعه ۲۰ مرداد منتشر شد، اعلام کرد "فرآیند آزادسازی چند میلیارد دلار از دارایی‌های جمهوری اسلامی ایران که برای چند سال در کره جنوبی توسط آمریکا توقیف شده بود، آغاز شد." این بیانیه افزوده ایران تضمین لازم برای پایبندی آمریکا به تعهدات خود در این خصوص را دریافت کرده است.
وزارت خارجه در این بیانیه اختیار چگونگی بهره‌برداری از منابع و دارایی‌های رفع توقیف شده را با جمهوری اسلامی ایران دانست و افزود "این منابع برای نیازهای مختلف کشور متناسب با تشخیص مراجع ذی‌صلاح هزینه خواهد شد."
وزرات خارجه ایران همچنین خاطر نشان کرد علاوه بر رفع توقیف پول‌های مسدود شده، آزادی تعدادی از شهروندان ایرانی که به زعم تهران "به طور غیرقانونی" توسط آمریکا بازداشت شده‌اند، به‌زودی محقق خواهد شد.
بیشتر بخوانید: آمریکا: تحریم علیه ایران در پی آزادی زندانیان کاهش نمی‌یابد
کره جنوبی: بی‌اطلاع اما امیدوار هستیم
در همین حال، وزارت امور خارجه کره جنوبی با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که هیچ اطلاعاتی در رابطه با گزارش‌ها مبنی بر اینکه حکومت ایران پنج شهروند آمریکایی را به عنوان بخشی از قراردادی آزاد کرده است که طبق آن شش میلیارد دلار از دارایی‌های ایران در کره جنوبی آزاد می‌شود، ندارد.
کره جنوبی در عین حال افزود دولت این کشور در حال رایزنی نزدیک با آمریکا و ایران برای حل موضوع وجوه مسدود شده ایران بوده و امیدوار است که این موضوع به صورت دوستانه حل شود.
مناقشه تهران و واشنگتن بر سر موارد استفاده از پول‌ها
محمد جمشیدی، معاون سیاسی رئیس جمهور ایران، روز جمعه ضمن تایید آغاز روند آزادشدن اموال بلوکه شده ایران در توئیتر نوشت تا زمانی که مبلغ مورد نظر جمهوری اسلامی کامل منتقل نشود، زندانیان دو تابعیتی ایرانی-آمریکایی همچنان در ایران باقی می‌مانند.
این در حالی است که آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا در کنفرانسی مطبوعاتی اطمینان داد پول‌های بلوکه‌شده ایران در کره جنوبی به حساب‌های بانکی محدودی منتقل می‌شود که ایران فقط می‌تواند برای موارد "بشردوستانه" از آن استفاده کند.
جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید، شامگاه پنجشنبه ۱۰ اوت به خبرگزاری الجزیره قطر گفت که پول‌های رفع توقیف‌شده ایران از کره جنوبی در حساب بانکی در قطر نگهداری و تنها به ایران اجازه داده خواهد شد برای مصارف بشردوستانه از جمله غذا و دارو از آنها هزینه کند.
بیشتر بخوانید: انتقال پنج زندانی ایرانی‌آمریکایی به حبس خانگی؛ احتمال آزادی
یک منبع آگاه روز پنجشنبه ۱۰ اوت به خبرگزاری رویترز گفت در چارچوب مذاکراتی که ماه‌هاست میان ایران و آمریکا بر سر مبادله زندانیان سیاسی در جریان است، ۵ شهروند ایرانی-آمریکایی زندانی شامل سیامک نمازی، عماد شرقی، مراد طاهباز و یک نفر چهارم ناشناس از زندان اوین به هتلی به عنوان بازداشت خانگی منتقل شده‌اند و سپس کاخ سفید این خبر را تایید کرد.
بیشتر بخوانید: روزنامه خراسان: یک ایرانی-آمریکایی دیگر هم در ایران زندانی است
همچنین به گفته این منابع آگاه، پنجمین دوتابعیتی که هویتش آشکار نشده، پیش‌تر در بازداشت خانگی بوده است.
موج مخالفت در آمریکا با توافق احتمالی با جمهوری اسلامی
در میان ابراز خوشحالی از آزادی احتمالی زندانیان سیاسی آمریکایی از ایران، بسیاری از سیاستمداران از توافق احتمالی آمریکا برای تبادل زندانی با جمهوری اسلامی و رفع توقیف بخشی از دارایی‌های ایران ناخرسند هستند.
جیم ریش، سناتور جمهوری‌خواه ارشد آمریکایی در شمار سیاستمدارانی است که انتقال دارایی‌های مسدود شده ایران و تبادل زندانیان با این کشور را گردن‌نهادن به سیاست "باج‌خواهی جمهوری اسلامی" توصیف می‌کنند. آنها بر این نظر هستند که تبادل زندانی با ایران اشتهای جمهوری اسلامی را برای "گروگان‌گیری‌های" بعدی بازتر می‌کند و سفر و حتی زندگی شهروندان دوتابعیتی و آمریکایی در خیلی از کشورها را ناامن می‌سازد.
ریش در توئیتر نوشت: «در حالی که از بازگشت آمریکایی‌هایی که به ناحق در ایران زندانی شده‌اند استقبال می‌کنم، آزادسازی ۶ میلیارد دلار دارایی ایران را مشوقی برای گروکان‌گیری‌های مضاعف و منبعی برای خشونت‌ها و تعددی‌های بعدی رژیم می‌دانم. دولت بایدن باید کسانی که از شهروندان آمریکایی به عنوان مهره پیاده سیاسی بهره‌می‌گیرند را پاسخگو کند و سیاستی اتخاذ کند تا پایانی بر این رویه بگذارد.»
تام کاتن، سناتور جمهوری‌خواه آمریکا، نیز بیانیه‌ای در مخالفت با این دیپلماسی آمریکا منتشر کرد: «در حالی که همیشه از آزادی گروگان‌های آمریکایی استقبال می‌کنیم -اگر در واقع آنها پس از اینکه بایدن ۶ میلیارد دلار باج به جمهوری اسلامی پرداخت کند، آزاد شوند- این مماشات بزدلانه فقط آیت‌الله‌ها را وقیح‌تر می‌کند تا گروگان‌های بیشتری بگیرند و از منابعی که به ناحق به آنها دسترسی پیدا کرده‌اند برای تهاجم به نیروهای ما و مقاصد تروریستی و مسلح کردن روسیه بهره بگیرند.»
تام کاتن تصریح کرد: «این چرخه [گروگان‌گیری] تا زمانی که بایدن به ساز جمهوری اسلامی می‌رقصد ادامه خواهد داشت. او باید با تعرض‌های ایران قاطعانه و سرسختانه برخورد کند.»