تشدید نگرانی‌ها از بالاگرفتن درگیری‌های مسلحانه در ترکیه
۱۳۹۰ مهر ۲۷, چهارشنبه
درگیری میان ارتش ترکیه و نیروهای پ ک ک در شمال عراق شدت گرفته است. یکان‌های ارتش ترکیه، بامداد امروز (چهارشنبه ۱۹ اکتبر، ۲۷ مهر) در تعقیب افراد مسلح پ ک ک وارد شمال عراق شدند. رجب طیب اردوغان، فرمان این حمله را صادر کرد. به گزارش خبرگزاری فرانسه، اردوغان بامداد امروز هنگام اعلام خبر حمله کردها به مواضع ارتش در حکاری، رنگی پریده و رفتاری شوک زده داشت.
دموکراسی پادزهر تروریسم
نخست‌وزیر ترکیه، گفت که دموکراسی و حقوق‌بشر پادزهر تروریسم است. اما در عین‌حال تاکید کرد که دولت ترکیه در برابر خشونت کردها کمر خم نمی‌کند و نبرد با تروریسم، نیازمند مقاومتی طولانی است. اما "کمال کیلیش‌داغلو" رهبر اپوزیسیون تصریح کرد اردوغان حضوری نومیدانه در برابر خبرنگاران داشته است.
سه‌شنبه شب (۱۸ اکتبر، ۲۶ مهر) هشت پست نظامی ترکیه در شهر حکاری واقع در جنوب شرقی ترکیه، همزمان مورد حمله حدود ۱۰۰ عضو مسلح پ ک ک قرار گرفت. در این عملیات دست کم ۲۴ سرباز ترک کشته شدند. افراد مسلح، پس از چند ساعت مبادله آتش به شمال عراق گریختند.
براساس گزارش رسانه‌های غربی، عملیات دیروز، مناسبات دولت اردوغان را با احزاب مخالف و به ویژه احزاب کرد ترکیه با مشکلات بزرگی روبرو کرده است. مخالفان دولت خواستار آن هستند که ارتش ترکیه شمال عراق را کم و بیش تحت کنترل در آورد و پرچم این کشور را در ارتفاعات قندیل به اهتزاز درآورد. این ارتفاعات، مهمترین محل استقرار نیروهای پ ک ک و پژاک محسوب می‌شود و در ماه‌های گذشته بارها از سوی سپاه پاسداران جمهوری اسلامی مورد حمله قرار گرفته است.
تکیه بیشتر به ارتش
در واکنش به این انتقادها، رجب طیب اردوغان امروز دموکراسی و حقوق‌بشر را بهترین پادزهر تروریسم دانست. اما خبرگزاری فرانسه می‌نویسد که او در هفته‌های آینده برای تکیه به قدرت ارتش، بیش از گذشته تحت فشار قرار خواهد گرفت. نخست‌وزیر ترکیه، در سخنان امروز خود حزب قانونی کرد "صلح و دموکراسی" (بی دی پی) را به خاطر آن که آشکارا از پ ک ک فاصله نمی گیرد به باد انتقاد گرفت. در حالی‌که خبرگزاری آلمان می‌نویسد:«تنها امید، پس از حمله پ ک ک واکنش حزب کردی بی دی پی است. رهبری این حزب گفته است:«این حمله قلب ما را شکست.» همچنین امروز یک نماینده این حزب در پارلمان ترکیه گفته که :«مادران ترک و کرد، همراه با هم مصیبت زده مرگ فرزندان خود هستند. ما باید به جای حمله و سلاح، در جست‌وجوی یک راه‌حل مسالمت‌آمیز باشیم.»
گارت ینکیس، کارشناس انستیتوهای بین‌المللی در امور ترکیه، اظهارات رهبران حزب کردی بی دی پی را نشانه جدائی افتادن میان کردهای ترکیه می‌داند. او می‌گوید:«از سال گذشته، اختلاف در میان ناسیونالیست‌های کرد آشکار شده است. زمانی، تنها پ ک ک بر این جبهه حاکمیت داشت، اکنون شاخه مخالف خشونت کردها حضور دارد که راه ویژه خودش را دنبال می‌کند.» ینکیس، دولت ترکیه را به خاطر یک کاسه کردن کردها به کوتاه بینی متهم می‌کند.
اعتراض نمایندگان کرد عراق
گروهی از نمایندگان کرد مجلس عراق ضعف بغداد را در برابر ورود ارتش ترکیه به خاک این کشور مورد انتقاد قرار دادند. آن‌ها خواستار آن شدند که دولت عراق در برابر این موضوع واکنش جدی نشان دهد و در صورت لزوم ترکیه را به قطع مناسبات بازرگانی تهدید کند. لطیف مصطفی نماینده حزب کردی گوران به خبرگزاری آلمان گفت:«سیاست کردی دولت ترکیه دلیل دلیل این مشکلات است. ترکیه، به جای صدور مشکل خود به کشور همسایه باید آن را حل کند.»
اما گارت ینکیس کارشناس امور ترکیه در انستیتوهای بین‌المللی معتقد است مشکلات حزب ممنوعه پ ک ک با دولت ترکیه در حدی است که حل مشکل کردها را دشوار می‌کند. به‌نظر این کارشناس، مذاکراتی که به تازگی میان آنکارا و احزاب قانونی کرد انجام شده، از تنش کاسته بود، اما متاسفانه این مذاکرات نیز متوقف شده و باید منتظر تنش‌های بزرگ‌تری بود.
راه سنگلاخی ورود به اتحادیه اروپا
حزب حاکم عدالت و توسعه ترکیه، می‌کوشد راه ورود این کشور را به اتحادیه اروپا هموار سازد. تامین حقوق اقلیت کرد، یکی از پیش‌شرط‌های ورود ترکیه به اتحادیه اروپا است. اردوغان، در سخنان امروز خود خواستار همبستگی و پشتیبانی فعال جامعه جهانی از کشور خود شد. همزمان، وزیر امور اتحادیه اروپای دولت ترکیه از کشورهای اروپائی خواست که سهم بیشتری در امر مبارزه با پ‌ک‌ک ایفا کنند. وی گفت:«اروپا به میهن مهاجران کردی تبدیل شده است که برای پ‌ک‌ک اهمیت زیادی دارند.»
خبرگزاری فرانسه گزارش داده است که احتمالا در روزهای آینده تعداد بیشتری از سربازان ترکیه وارد شمال عراق خواهند شد. اما دولت ترکیه نگران آن است که این اقدامات، انتقادهای بیشتری را علیه آنکارا دامن بزند. به گزارش روزنامه حریت، نیروهای پ ک ک، هنگام فرار به شمال عراق، مسیر پشت سر خود را مین‌گذاری کرده‌اند.
JT/FW