بنی‌صدر: اختلافات با "هیئت حل اختلاف" حل نخواهد شد
۱۳۹۰ مرداد ۴, سه‌شنبه
طی حکم آیت الله خامنه ای «هیئت حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه‌گانه» به ریاست محمود هاشمی شاهرودی تشکیل شده است. این هیئت باید روابط قوا را به نحو مطلوب تنظیم و اختلافات احتمالی را رفع کند.
در این حکم، محمود هاشمی شاهرودی، عباسعلی كدخدايی (سخنگوی شورای نگهبان)، مرتضی نبوی (مدیرمسئول روزنامه رسالت و عضو شورای مرکزی جامعه اسلامی مهندسین)، محمدحسن ابوترابی(نایب رئیس مجلس شورای اسلامی ) و صمد موسوی خوشدل، برای یک دوره پنج ساله از سوی علی خامنه‌ای انتخاب شده‌اند.
آیتالله خامنه‌ای در حکم خود «كمال همكاری مسئولان عالی نظام با هيئت مذكور» را امری "لازم" برشمرده و از آنان خواسته است، «در تعامل با با يک‌ديگر، روابط قوا را به نحو مطلوب تنظيم و اختلافات احتمالی را رفع كنند.»
پیش از این و با بالاگرفتن اختلافات بین محمود احمدی‌نژاد و حلقه نزدیکان او با مجلس و سپاه، خامنه‌ای چندبار از نحوه انعکاس اختلافات درون نظام ایران انتقاد کرده بود. وی آخرین‌بار درباره موضع‌گیری‌های مقامات ایرانی علیه یکدیگر گفته بود: «اگر کسی حرف غلطی زد نباید صد جا این حرف غلط را تابلو کنیم.»
بشنوید: گفت‌و‌گو با ابوالحسن بنی‌صدر، اولین رئیس‌جمهور ایران
ابولحسن بنی‌صدر اولین رئیس‌جمهور ایران در گفت‌و‌گو با دویچه وله به هیئت‌های مختلف حل اختلافی اشاره می‌کند که از روزهای ابتدایی انقلاب ایران تا به امروز، تشکیل شده و هیچ کدام به نتیجه نرسیده‌اند. آقای بنی‌صدر درباره هیئت حل اختلاف تازه تشکیل شده می‌گوید: «اختلاف در رأس است. الان اختلاف بین آقای خامنه‌ای و آقای احمدی‌نژاد، بین آقای احمدی‌نژاد و مجلس، بین آقای احمدی‌نژاد و قوه قضاییه است. پس این هیئت باید بتواند مستقل از خود رهبر عمل کند. مثلا بتواند بگوید دخالت آقای خامنه‌ای در جلوگیری از عزل وزیر، خلاف قانون اساسی بوده یا نبوده. اگر این نکات را در نظر بگیریم، تشکیل این هیئت یک صورت‌سازی بیش نیست. آقای خامنه‌ای می‌خواهد از این واقعیت فرار کند که عامل این اختلافات خود اوست. می‌خواهد این مسئله را بپوشاند تا مردم فکر کنند اختلاف بین دیگران است و ایشان هیئت معین کرده تا آن‌ها را به راه راست بیاورند.»
خانه‌نشینی ۱۱ روزه محمود احمدی‌نژاد که گفته شد در اعتراض به ابقای مجدد حیدر مصلحی به عنوان وزیر اطلاعات صورت گرفته، مخالفت مجلس ایران با طرح دولت درباره ادغام وزارت‌خانه‌ها، فشار قوه‌قضاییه بر اطرافیان احمدی‌نژاد و در آخرین مورد صحبت‌های محمود احمدی‌نژاد درباره سپاه پاسداران، نمونه‌های بالاگرفتن اختلافات میان مقامات جمهوری اسلامی ایران است.
یک مقایسه تاریخی
محمود احمدی‌نژاد در همایش "پیشگیری و مبارزه با قاچاق کالا و ارز" با بیان این‌که رقم قاچاق کالا در ایران "یه‌قرون، دوزار نیست"، هزینه مصرف سیگار در ایران را ۲ هزار میلیارد تومان برآورد کرده و گفته بود: « این رقم همه قاچاقچی های درجه يک دنيا را به طمع می اندازد، چه برسد به برادران قاچاقچی خودمان.» یک روز پس از سخنان محمود احمدی‌نژاد، ، فرمانده سپاه پاسداران به این سخنان واکنش نشان داد و گفت: «در این اسکله‌ها هیچ‌وقت تبادل کالا صورت نمی‌گیرد و این مسایل صحبت‌های انحرافی است که مطرح می‌کنند.»
در نمونه دیگری از بالاگرفتن اختلافات درونی، پس از تهدید به برخورد با "جریان انجرافی" توسط مقامات قوه‌قضائیه و نمایندگان مجلس، احمدی‌نژاد اعضای هیئت دولت را "خط قرمز" خود نامید و تهدید کرد که در صورت برخورد با آن‌ها سکوت خود را خواهد شکست.
با علنی شدن اختلافات درونی، برخی چهره‌های طرفدار آیت‌الله‌خامنه‌ای، از جمله آیتالله شیرازی عضو مجلس خبرگان رهبری، به محمود احمدی‌نژاد "سرنوشت بنی‌صدر" را یادآوری کرده بودند. ابولحسن بنی‌صدر با مقایسه هئیت حل اختلافی که در زمان ریاست جمهوری او توسط آیتالله خمینی تشکیل شده بود، با هیئت حل اختلافی کنونی می‌گوید: «هیئتی که توسط آیتالله خمینی تشکیل شد، خلاف قانون اساسی بود و من موافق آن نبودم. ماموریت آن هیئت فراهم کردن اسباب برکناری رئیس جمهور بود. این‌که هیئت اخیر که توسط آقای خامنه‌ای تشکیل شده هم همان وظیفه را دارد یا نه، باید صبر کرد و نتیجه‌ی کار را دید.»
منشا اختلافات آیتالله خامنه‌ای است
اولین رئیس‌جمهور ایران اضافه می‌کند: «آن زمان مردم ایران در یک انتخابات آزاد من را انتخاب کرده بودند. آقای احمدی‌نژاد را آقای خامنه‌ای به‌عنوان رئیس جمهور، به مردم تحمیل کرد. این دو با هم فرق اساسی دارند. نتیجه این که ماموریت هیئت کنونی می‌تواند کنترل آقای احمدی‌نژاد باشد. طبق اطلاعاتی که به ما می‌رسد، نظر آقای خامنه‌ای این است که آقای احمدی‌نژاد تا پایان دوره ریاست جمهوری کنترل شود. به احتمال زیاد این هیئت به همین منظور تشکیل شده است. چون حتی‌المقدور نمی‌خواهن گفته شود که آقای خامنه‌ای رئیس جمهور منصوب خود را هم نتوانست تحمل کند.»
آیتالله خامنه‌ای به‌تازگی بارها از «تابلو نکردن حرف‌های غلط» یا «دامن نزدن مسئولان ایران به اختلافات درونی» صحبت کرده است. آیا با تشکیل "هیئت عالی حل اختلاف" نقش وی در اختلافات احتمالی آینده بین مقامات عالی‌رتبه ایران کم رنگ‌تر از گذشته خواهد شد؟ ابولحسن بنی‌صدر در پاسخ این پرسش می‌گوید:«اختلاف بین سه قوه که مطرح شده به‌کلی بی‌معناست. چون اگر آقای خامنه‌ای خود عامل این اختلاف نباشد، اختلافی به‌وجود نمی‌آید. بر فرض هم که به‌وجود بیاید، شورای نگهبان یا مجمع تشخیص مصلحت برای همین است که روابط بین قوا را عادی کنند. احتیاج به هیئت دیگری نیست. آقای خامنه‌ای به این دلیل هیئت حل اختلاف تشکیل می‌دهد که در حال حاضر لازم می‌بیند قوای دیگر را بر ضد قوه مجریه، یعنی آقای احمدی‌نژاد و همکارانش برانگیزد. یعنی باید این مسئله را بپوشانند تا معلوم نشود منشا این دعواها خود آقای خامنه‌ای است. طبیعتا وقتی خود آقای خامنه‌ای عامل اختلاف باشد، اختلاف حل نخواهد شد.»
حسین کرمانی
تحریریه: جواد طالعی