بان کی مون: "مسیرهای امن و قانونی" برای آوارگان ایجاد شود
۱۳۹۴ شهریور ۷, شنبهمجمع عمومی سازمان ملل متحد برای بررسی وضعیت پناهجویانی که در اروپا در جستجوی یافتن مکانی امن برای اقامت و یافتن کار هستند، جلسهای اضطراری برگزار میکند. به گفتهی بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل متحد، این اجلاس فوقالعاده روز ۳۰ سپتامبر در حاشیه نشست سالانهی این نهاد بینالمللی در نیویورک برپا خواهد شد. بان کی مون گفت که بررسی "مسئلهی جهانی" مدیریت امور پناهجویانی که در "اروپا جان خود را به خطر میاندازند تا به یک زندگی درخور انسانی" دستیابند، در دستور کار این اجلاس قرار دارد. دبیر کل سازمان ملل، تاکید کرد که باید برای "این فاجعهی انسانی، پاسخ سیاسی مشترکی" یافت شود.
"رفتار کشورهای اروپایی مغایر قوانین جهانی"
بان کی مون در این رابطه همچنین به موازین قانونی کمک به پناهجویان اشاره کرد و گفت: «در حقوق بینالملل که سالها است به امضای سران همهی کشورها رسیده، حمایت از پناهجویان و رعایت حقوق آنان تضمین شده است.» او در این راستا افزود که امکانات برخورداری از این حقوق باید برای همهی پناهجویان، "گذشته از دین و هویت" آنان، فراهم شود.
بیشتر بخوانید:۲۵۰۰ پناهجو در هشت ماه گذشته در راه فرار کشته شدهاند
بان کی مون همچنین تاکید کرد که اجبار به بازگرداندن پناهجویان به کشوری که از آن گریختهاند، نیز با موازین حقوق بینالمللی مغایرت دارد. به گفتهی دبیر کل سازمان ملل، جهان با "بحران همبستگی" و نه با "بحران پناهجویان" روبرو است. او همزمان یادآور شد که کمک به آوارگان جنگی "وظیفهی انسانی هر فردی است." او از کشورهای اروپایی خواست تا شرایط ایجاد "راههای امن و قانونی" برای آوارگان و پناهجویان را فراهم آورند.
همدردی با پناهجویان
بان کی مون ضمن تاکید بر این که از شنیدن خبر "وحشتناک" مرگ دهها تن از پناهجویان در دریای مدیترانه و ۷۱ مهاجر سوری در یخچال یک کامیون "بسیار متاثر" شده، گفت کشورهایی که درگیر این مسئله هستند باید با "انسانیت، همدردی و موافق وظایف بینالمللی خود" با پناهجویان روبرو شوند.
بیشتر بخوانید: بازداشت عاملان تراژدی مرگ ۷۱ پناهجو در اتریش
روز پنجشنبه (۲۷ اوت) اجساد ۷۱ آوارهی سوری در کامیونی در اتوبان A۴ در مسیر میان "نویزدیل" و "پارندورف"، منطقهای نزدیک به مرز مجارستان، پیدا شد. بنا بر گزارش پلیس اتریش، یک دختر ۱۲ ساله، سه پسر ۸ تا ۱۰ ساله، ۸ زن و ۵۹ مرد در میان قربانیان بودند. پلیس مجارستان روز جمعه (۲۸ اوت) از دستگیری ۴ تن به اتهام شرکت در این "قاچاق غیرقانونی" خبر داد.
بر اساس گزارش خبرگزاریها، همچنین روز پنجشنبه (۲۷ اوت) دو قایق کوچک حین عبور از زووارا (در غرب طرابلس) به سوی ایتالیا در آبهای لیبی غرق شدند. گفته میشود که نزدیک به ۲۰۰ تن در اثر این حادثه جان خود را از دست دادند.
بیشتر بخوانید: احتمال مرگ صدها مهاجر دیگر در سواحل لیبی
پناهجویان جنگزده در راه اروپا
در ماههای گذشته دهها هزار مهاجر و پناهجو از کشورهای جنگزده در خاورمیانه و آفریقا کوشیدهاند خود را به مرزهای کشورهای اروپایی برسانند. به گزارش کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل از ژانویه سال جاری تا کنون بیش از ۴۰۰ هزار نفر از راه دریای مدیترانه وارد اروپا شدهاند. نزدیک به ۲۵۰۰ پناهجو نیز در میانهی راه جان خود را از دست دادهاند.
بنا به گفتهی بان کی مون: «بیشتر کسانی که این سفر طاقتفرسا و خطرناک را به جان میخرند، پناهجویانی هستند که از کشورهایی مانند سوریه، عراق و افغانستان گریختهاند.» یکی از این پناهجویان که از فجایع جنگ داخلی سوریه گریخته و اکنون در اردوگاه پناهندگان "الزعتری" در شمال اردن زندگی میکند به خبرگزاری آلمان گفت: «چه انتظار دیگری از ما دارید؟ میخواهید که در سکوت بمیریم؟»
بیشتر بخوانید: انتقاد کمیساریای پناهندگان سازمان ملل از سیاست پناهندگی اتحادیه اروپا
جنگ داخلی سوریه از سال ۲۰۱۱ آغاز شده و تا کنون بیش از ۲۴۰ هزار قربانی گرفته است. آوارگان سوری اغلب به کشورهای لبنان، ترکیه و اردن پناهنده شدهاند.
به گفتهی آدام کوگل، کارشناس خاورمیانهی نهاد "نظارت بر حقوق بشر"، دلیل روی آوردن پناهجویان سوری به اروپا این است که در کشورهای همسایهی سوریه، کار و امکانات زندگی عادی وجود ندارد. آدام کوگل در این رابطه میگوید:«این افراد مجبورند که یا به کانون خطر در سوریه بازگردند یا به فرار خطرناک خود به سوی اروپا ادامه دهند.»
انگیزههای پناهجویی در اروپا
به گزارش کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل، بیش از ۱۰۷ هزار و ۵۰۰ پناهجو در ماه ژوئن از مرزهای اروپا گذشتهاند. آندریو هارپر، نمایندهی کمیساریای عالی پناهندگان این سازمان در اردن در این رابطه میگوید: «وقتی امنیت و شرایط یک زندگی عادی در کشورهایی مانند اردن فراهم نباشد، پناهندهها به اروپا روی میآورند تا از این امکانات برخوردار شوند.»
بیشتر بخوانید: کمک مالی اتحادیه اروپا به کشورهای بالکان و ترکیه برای مقابله با بحران پناهجویان
بنا بر آمار سازمان ملل، در حال حاضر بیش از یک میلیون سوری در لبنان زندگی میکنند. این رقم در اردن بیش از ۶۰۰ هزار نفر است. دولت اردن، شمار پناهندگان سوری در این کشور را تا ۱۰۰ هزار تن ارزیابی میکند. هر دوی این کشورها، در ماههای گذشته بارها از نهادهای گوناگون سازمان ملل تقاضای کمکهای مالی و انسانی کردهاند. این سازمان به دلیل کاهش بودجهی نهادهای خود تنها توانسته است ۴۱ درصد هزینهی زندگی پناهجویان در لبنان و اردن را تامین کند.
آندریو هارپر در این رابطه میگوید، پناهجویان سوری به تدریج امید به این که وضعیت زندگی، کار و تحصیل فرزندانشان در اردن بهتر شود، را از دست میدهند و حتی به کشور خود باز میگردند. به گفتهی هارپر، در سال جاری شمار بازگشتگان به سوریه بیش از کسانی بوده که به اردن پناهنده شدهاند. در حال حاضر هر روز ۲۰۰ تن از این پناهجویان به سوریه برمیگردند و تنها چند ده پناهجو به اردن وارد میشوند.
وضعیت اسفبار پناهجویان
ابو الجمن، سخنگوی پناهندگان اردوگاه "الزعتری" میگوید، بسیاری از پناهجویانی که در این اردوگاه زندگی میکردند، در حال حاضر از طریق ترکیه در راه کشورهای اتحادیهی اروپا هستند. بنا به گفتهی او، این پناهجویان مبالغ هنگفتی به شبکههای "قاچاق انسان" پرداختهاند تا به مرزهای اروپا برسند. ابو الجمن، انگیزهی این افراد را "وضعیت اسفبار بهداشت و درمان و آموزش کودکان در اردوگاه و ممنوعیت اشتغال بزرگسالان" میداند. به گفتهی او این شرایط در ماههای گذشته در اثر کاهش هر چه بیشتر بودجهی تامین نیازهای پناهجویان، تحمل ناپذیر بوده است.