ایمنی یا عدم ایمنی معدن یورت؛ مسئله این است
۱۳۹۶ اردیبهشت ۱۵, جمعهمرگ ۲۲ معدنچی، مصدومیت ۸۱ نفر دیگر و ۱۵ نفر که سه روز است در عمق ۱۸۰۰ متری زمین زیر آوار مدفون شدهاند، نتیجه انفجاری بود که روز چهارشنبه ۱۳ اردیبهشت در معدن زغال سنگ یورت واقع در آزادشهر رخ داد.
علت این حادثه نه تنها هنوز روشن نشده بلکه انفجار و دلایل آن به رقابتهای انتخاباتی ریاستجمهوری هم راه یافته است. اظهارنظرهای متفاوت و گاه متناقض مسئولان شاهدی بر این مدعاست.
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت، ایمن نبودن این معدن را به کلی رد کرده است. او به خبرگزاری تسنیم گفته است: «معدن زمستان یورت در بازرسیهایی که آذرماه سال گذشته انجام شده بود و بر اساس ارزیابیهای میزان ریسک، در فهرست معادن کم ریسک کشور قرار داشت.»
جعفر سرقینی همچنین اظهار نظر برخی از کارگران این معدن مبنی بر استشمام بوی گاز را "عوامانه" دانسته و گفته است: «گاز متان به هیچ وجه بو ندارد و اگر گاز خانگی با بو قابل تشخیص است به دلیل مواد افزودنی است که برای حفظ ایمنی به آن میزنند.»
معاون وزیر صنعت و معدن تاکید کرده که معدن یورت علاوه بر گازسنجهای قبلی که به آن مجهز بوده به تازگی گازسنجهای دیجیتال نیز تحویل گرفته بوده است.
این در حالی است که بسیاری از کارگران زنده مانده این معدن در گفتوگوهایی که رسانههای داخل ایران پس از حادثه با آنها داشتهاند، گفتهاند که مدتهاست به نبود گازسنج اعتراض داشتهاند و این معدن به سیستم گازسنج مجهز نبوده است. به گفته این کارگران، قبل از انفجار بوی گاز در داخل معدن استشمام شده است.
بیشتر بخوانید: عمده سهام معدن یورت متعلق به موسسه قرضالحسنه بسیجیان است
جعفر سرقینی علت وقوع انفجار در معدن یورت را "سهلانگاری کارگران در استفاده از استارتر برقی لوکوموتیو در داخل تونل دانسته است". به گفته او، این کار ممنوع است اما در این حادثه کارگران سعی داشتهاند از استارتر برقی استفاده کنند که جرقه آن موجب بروز انفجار شده است.
از سوی دیگر وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی تایید کرده که معدن یورت ایمنی کافی نداشته اما مقصر نه وزارت معدن بلکه کارفرما بوده است.
علی ربیعی در گفتوگو با سایت "مازندمجلس" گفته است: «معدن زمستان یورت به دلیل برخی سهلانگاریها از سوی کارفرما ایمنی کافی را نداشت و وسایل کاری مورد استفاده در این معدن هم قدیمی و فرسوده بوده وعلل بروز این حادثه در حال بررسی دقیق و کارشناسی است.»
وی همچنین در بیمه نبودن کارگران و نگرفتن حقوق و مزایای چندماهه نیز کارفرما را مقصر دانست و تاکید کرد که به خصوص کارگران معدن به دلیل سختی و خطرناک بودن کار باید بیمه داشته باشند. ۲۳ درصد سهام این معدن با واسطه متعلق به موسسه قرضالحسنه بسیجیان است.
به گفته وزیر کار، معدن یورت به مدت شش ماه و تا بررسی دقیق شرایط کار و ایمنی آن تعطیل خواهد بود.
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور اما در اظهارنظری درباره حادثه معدن یورت به خبرگزاری مهر گفته است: «این حادثه مربوط به ایمنی است، از سویی ادارات کار و صنعت و معدن مکلف به انجام مقررات ایمنی هستند.»
سردار غلامرضا جلالی وقوع انفجار در معدن یورت را شبیه آتشسوزی در ساختمان پلاسکو تهران، ناشی از وجود مشکل در بخش ایمنی و عدم رعایت مقررات و ضوابط دانست.