ایرانیهای بدون پاسپورت هم میتوانند به ایران سفر کنند
۱۳۹۳ اسفند ۲۴, یکشنبهحسن قشقاوی، معاون پارلمانی، کنسولی و امور ایرانیان در وزارت خارجه جمهوری اسلامی اعلام کرد که طرح تسهیل ورود ایرانیان خارج از کشور به داخل تصویب شده است.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، وی در توضیح این طرح که به گفته او از دستورات اکید ریاست جمهوری بوده، گفته است: «همه هموطنان خارج از کشور با مراجعه به نمایندگیهای وزارت خارجه میتوانند درخواست گذرنامه و یا برگه جایگزین برای ورود به ایران داشته باشند.»
بنا به گفتههای آقای قشقاوی، ایرانیان مقیم خارج از کشور تنها با نشان دادن سندی که بتواند ایرانی بودن آنها را ثابت کند میتوانند گذرنامه گرفته و به ایران سفر کنند. مصوبه اخیر، نمایندگیهای ایران در سراسر دنیا را موظف کرده که تنها با اثبات ایرانی بودن فرد، برای او گذرنامه صادر کنند.
معاون وزیر امور خارجه ادامه داده: «آنها از این طریق میتوانند ورود آسانی داشته باشند و هیچ نیازی به بررسی در خارج از کشور نیست. آنها به راحتی میتوانند وارد کشور شوند و هیچ برگه و یا سندی درباره اسناد اقامتی آنها از سوی ناجا یا سایر ارگانها خواسته نمیشود. بنابراین هر سندی که نشان دهد فرد ایرانی است برای دریافت گذرنامه و ورود به کشور کفایت میکند.»
در سخنان قشقاوی اشارهای به ایرانیانی که پاسپورت ایرانی دارند اما به دلیل فعالیتهای سیاسی و یا حرفهای خود امکان سفر به ایران را ندارند نشده است.
وعده روحانی و خلف وعده توسط مقامات قضایی
حسن روحانی با شروع کار ریاست جمهوری خود، از وزارتخانههای اطلاعات و امور خارجه خواسته بود کمیتهای برای تسهیل بازگشت ایرانیان مقیم خارج تشکیل دهند.
وی همچنین هنگام گزارش تلویزیونی ۱۰۰ روز کار دولت خود، عنوان کرده بود که فضای کشور برای بازگشت ایرانیان مقیم خارج امن است: «ما سرمایه انسانی بسیار بزرگی در خارج از کشور داریم. امیدوارم همه آنها بازگردند و کمکشان را از ما دریغ نکنند. اگر به غیر از کمک مالی، کمک علمی و حمایت معنوی هم داشته باشند، باز هم این کشور برای خودشان است.»
به موازات این اظهارات، حسن قشقاوی نیز ترس افراد برای بازگشت به کشور را "ترسی خودساخته" و ناشی از "القائات اپوزیسیون" خوانده و گفته بود: «در ایران مطلقا ترسی از بابت ورود ایرانیان مهاجر به کشور وجود ندارد و در قانون کیفری هم مطلبی تحت عنوان ممنوعالورود نداریم».
قشقاوی در ۸ دی۱۳۹۳ به روزنامه "شرق" گفت که در جریان اعتراضات سال ۱۳۸۸ میان ۵۰ تا ۱۰۰ هزار نفر ایران را به دلایل سیاسی ترک کردند: «۹۵ درصد کسانی که رفتهاند هیچ مشکل حقوقی و قضایی برای ورود به کشور ندارند.»
این سخنان اما در عمل چندان به حقیقت نپیوست. حسین نورانینژاد، فعال سیاسی و از اعضای جبهه مشارکت ایران روز اول اردیبهشت ۱۳۹۳ (۲۱ آوریل ۲۰۱۴)، چند روز پس از بازگشت از استرالیا بازداشت شد. او در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه سیدنی تحصیل میکرد.
سراجالدین میردامادی، روزنامهنگار و فعال سیاسی نیز که پیشتر در فرانسه زندگی میکرد، پس از انتخابات ۲۴ خرداد ۹۲ به ایران بازگشت و پس از چندین دور احضار و بازجویی، بازداشت و زندانی شد.
علاوه بر این دو نفر چندین دانشجوی دیگری که پس از اعتراضات به نتایج انتخابات ۱۳۸۸ از ایران خارج شده بودند، پس از ورود به ایران در دوران ریاست جمهوری روحانی دستگیر و روانه زندان شدند.