انتخاب میشل سلیمان؛ آتشبس یا صلح دائم
۱۳۸۷ خرداد ۶, دوشنبهپس از آنکه شرایط در لبنان به درجه انفجار و درگیری مسلحانه رسید، گروههای لبنانی در قطر به توافق رسیدند و در نهایت سلیمان به عنوان رییسجمهور جدید لبنان انتخاب شد.
سلیمان پس از فواد شهاب در سال ۱۹۵۸ و امیل لحود در سال ۱۹۹۸، سومین فرمانده ارتش است که برای ریاست جمهوری انتخاب میشود.
وی که فوق لیسانس علوم سیاسی دارد و به دو زبان انگلیسی و فرانسه مسلط است، محبوبیت فوقالعادهای در میان مردم لبنان دارد. سلیمان پس از انتخاب به عنوان فرمانده ارتش موفق شد تغییراتی ساختاری در ترکیب ارتش به وجود آورد و آن را به شکل قابل ملاحظهای تقویت کند. او همچنین سال گذشته گروه تروریستی فتحالاسلام را شکست داد.
میشل سلیمان بخشی از محبوبیت خود را مدیون درایت فوقالعاده در بیطرف نگاه داشتن ارتش در جریان سه سال درگیری سیاسی در لبنان پس از ترور رفیق حریری است.
حل مشکلات یا آتشبسی موقتی؟
انتخاب سلیمان هر چند که آرامش را به لبنان بازگردانده و موجی از شادی مردمی را در پی داشت، ولی این بحث را با خود به همراه داشته که آیا این انتخاب، صلح میان گروههای لبنان است یا صرفا آتشبسی موقت است؟
بحران لبنان عموما ناشی از چند مشکل ریشهای در این کشور بود. در این رابطه میتوان به ترور رفیق حریری و تلاش گروه ۱۴ مارس برای تشکیل دادگاه بینالمللی در این مورد اشاره کرد. جریان اپوزیسیون به رهبری حزبالله هر چند با تشکیل دادگاه موافقت کرده بود ولی از انواع روشها برای سنگاندازی در راه آن استفاده کرد.
اپوزیسیون به مدت دو سال است که جریان ۱۴ مارس را مزدور اسراییل و مجری طرحهای آمریکا در لبنان میخواند.
با انتخاب سلیمان، هر چند مشکل ریاست جمهوری حل شده ولی دو موضوع دادگاه بینالمللی و عدم اعتماد متقابل میان گروههای داخلی به قوت خود باقیست.
به همین دلیل بسیاری از تحلیلگران بر این باور هستند که انتخاب سلیمان نمیتواند مشکلات اصلی لبنان را حل کند و این موضوع بیشتر به توافق آتشبس موقت شبیه است.
علی الامین، تحلیلگر روزنامه البلد مینویسد:
«میشل سلیمان نماد بازگشت دولت به وضعیت طبیعی آن در لبنان است. دولت در گذشته دچار درگیریهایی شد که ناشی از مشکلات داخلی بود. انتظار نمیرود که رییسجمهور جدید به تنهایی بتواند واقعیت لبنان را تغییر دهد. لبنان به گونهای است که با هر بحران منطقهای آماده انفجار میشود. رییسجمهور جدید چیز زیادی در چنته ندارد ولی باید منتظر شویم تا ببینیم تسلیم خواهد شد یا با اعتماد به نفس سعی در تغییر برخی امور خواهد کرد».
نخستین سخنرانی سلیمان
سلیمان در نخستین سخنرانی خود به عنوان رئیس جمهور به نکاتی اشاره کرد که انتظار میرود در آینده تبدیل به عاملی برای اختلافنظر شوند.
او بر ضرورت برقراری روابط دیپلماتیک با سوریه و بازگشت پناهندگان لبنانی از اسراییل تاکید کرد و گفت:
«سلاح حزبالله به سمت اسراییل باید نشانه گرفته شود و من اجازه نخواهم داد از این سلاح در داخل لبنان استفاده شود».
استقبال برخی چهرههای جناح اکثریت از این سخنان سلیمان و در مقابل، سکوت طرف دیگر سوالاتی را ایجاد کرده است.
نبیل بومنصف، تحلیلگر روزنامه النهار مینویسد:
«سلیمان در حالی رییسجمهور شد که دو اتفاق جدید در لبنان افتاده است. اول انتخاب فرمانده ارتش به عنوان رییسجمهور بدون تعدیل قانون اساسی و دوم استفاده از زور در درگیریهای سیاسی میان اکثریت و اپوزیسیون. این ترس عمیق وجود دارد که نظام دموکراتیک لبنان در سایه این دو تجربه به خطر بیافتد. بزرگترین چالش سلیمان در منصب جدید خود بازگرداندن دموکراسی به جایگاه اصلی آن است».
دولت آینده و مشکلات آن
یکی از دیگر نقاط بحثبرانگیز، نحوه تشکیل دولت آتی در لبنان است. طایفهها و گروههای مختلف، وزارتخانهها را میان خود تقسیم کردهاند و انتظار میرود که این شروع اختلافات در مرحله جدید باشد.
بر اساس توافق دوحه، جناح اکثریت، نخستوزیر و شانزده وزیر از مجموع سی وزیر را انتخاب میکند. یازده وزارتخانه به اپوزیسیون واگذار شده و انتخاب سه وزیر به عهدهی رییسجمهور است.
هماکنون اختلافاتی در مورد نام نخستوزیر آینده ایجاد شده است. جناح اکثریت قصد دارد از میان فواد سنیوره و سعد حریری یک نفر را برای این پست معرفی کند. این در حالیست که اپوزیسیون با نخستوزیری سنیوره موافق نیست.
ابراهیم الامین، تحلیلگر روزنامه الاخبار مینویسد:
«دوره آرامش در لبنان به زودی به پایان خواهد رسید و رهبران لبنانی از مرخصی کوتاه مدت خود بازخواهند گشت تا بر سر پستهای وزارتی بار دیگر با هم درگیر شوند».
آنچه مشخص است اینکه، با انتخاب میشل سلیمان آرامشی حتی کوتاه مدت در لبنان ایجاد شده و همه در انتظار نحوه فعالیت و تفکر سلیمان و چگونگی ترکیب دولت آینده هستند تا پس از آن، آرایش جدیدی را انتخاب کرده و مرحله نوینی در کشور آغاز شود.