انتخابات ایران: انتقاد اروپا و آمریکا، تأئید چین و روسیه
۱۳۸۸ خرداد ۲۶, سهشنبهاعتراض به اعمال خشونت علیه تظاهرکنندگان در ایران از سوی سران و رهبران کشورهای غربی همچنان ادامه دارد. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا، روز دوشنبه (۱۵ ژوئن) در سخنرانیای اظهار کرد که «جهان تحت تأثیر جنبش عظیم خیابانی» در ایران قرار گرفته است. او همچنین تأکید کرد که نمیداند چه کسی از نظر قانونی در این انتخابات پیروز شده است.
جان مککین، عضو حزب جمهوریخواه آمریکا، که در انتخابات ریاستجمهوری از اوباما شکست خورد، این سخنان اوباما را ناکافی خواند و گفت که «او با قاطعیت لازم با مسئله برخورد نکرده است.» از سوی دیگر نمایندگان جمهوریخواه عضو کمیتهی روابط خارجی مجلس سنای آمریکا خاطرنشان ساختند که «عاقلانه نیست آمریکا بیش از این درگیر امور مربوط به انتخابات بحثانگیز ایران شود.»
موضع بریتانیا
بنا به گزارش رسانههای بریتانیا، ، گودرون براون، نخستوزیر این کشور، روز سهشنبه (۱۶ ژوئن) از مقامهای ایران خواست، از اعمال خشونت علیه معترضان دست بردارند و به "شکایات بهحق" آنان پاسخ گویند. او در لندن گفت: «حق انتخاب با مردم ایران است، ولی پرسشهای جدیای که اکنون دربارهی چگونگی انجام انتخابات مطرح شدهاند، باید پاسخ داده شوند». براون همچنین تأکید کرد: «خشونت پاسخ اعتراضات صلحجویانه نیست.» نخستوزیر بریتانیا گفت: «من فکر میکنم که ایران باید به این خواستها بهدقت توجه کند، زیرا رابطه و احترامی که این کشور از سایر کشورهای جهان طلب میکند بستگی به پاسخی دارد که ایران به شکایات بهحقی که مطرح شدهاند میدهد.»
موضع فرانسه
خبرگزاری فرانسه گزارش داد که نیکلا سارکوزی، رئیسجمهور این کشور، شدت اعمال خشونت علیه تظاهرکنندگان را "با میزان تقلب در انتخابات" مقایسه کرده و آنها را با یکدیگر همخوان خوانده است. سارکوزی ضمن ابراز نگرانی از اوضاع ایران، به خبرنگاران گفت: «ایرانیان سزاوار چیز دیگری بودند».
خبرگزاری فرانسه همچنین گزارش داد که کمیسیون اروپا در رابطه با خبر کشتهشدن چند تن از تظاهرکنندگان در ناآرامیهای روزهای گذشته در ایران، از مقامات این کشور خواسته است "حق اعتراض شهروندان این کشور" را محترم بشمارند. یکی از سخنگویان این کمیسیون، ضمن ابراز "نگرانی شدید" گفت: «ما با اعمال هرگونه خشونت مخالفیم و از مقامات ایران میخواهیم که حق اعتراض صلحجویانهی تظاهرکنندگان را محترم بشمارند.»
اعتراض شورای مرکزی یهودیان آلمان
شورای مرکزی یهودیان در آلمان نیز از جامعهی جهانی و سازمان ملل متحد خواست، نیروهای اپوزیسیون در ایران را تقویت کنند. رئیس این شورا، شارلوته کنوبلوخ، روز سهشنبه (۱۶ ژوئن) در مونیخ گفت، جهانیان باید در برابر زیرپاگذاشتن حقوقبشر و آزادی در ایران موضعگیری کنند. او گفت: «واحدهای ویژه که با خشونت و بیرحمی به تظاهرکنندگان حمله و آنان را زخمی کردند، نشاندهندهی ویژگیهای سنگدلانه و تحقیرکنندهی رژیم تهران است».
تأئید چین و روسیه
محمود احمدینژاد روز سهشنبه با رئیسجمهور روسیه، دمیتری مدودیف، و رئیسجمهور چین، هو جینتائو، ملاقات و گفتوگو کرد. این دو به احمدینژاد بهخاطر پیروزی دوباره در انتخابات ریاستجمهوری در ایران تبریک گفتند. به گزارش خبرگزاریها، زمان این دیدارها بسیار کوتاه بود. یکی از سخنگویان کرملین، ناتالیا تیماکوا، گفت: «آنها حتی فرصت نشستن هم پیدا نکردند». خبرگزاری رسمی چین در گزارش کوتاهی خبر داد که «سران دو کشور در این دیدار در مورد رابطهی دوجانبه میان ایران و چین با یکدیگر گفتوگو کردند.»
به گزارش خبرگزاری رویترز، روسیه از انتقاد به چگونگی برگزاری انتخابات در ایران خودداری کرد. معاون وزیر خارجهی این کشور، سرگی ریابکوف، به خبرنگاران گفت: «ما از این که انتخابات برگزار شده است، خوشحالیم.» او همچنین اضافه کرد: «ما ورود رئیسجمهور به خاک روسیه را خوشامد میگوئیم و امیدواریم که این اولین سفر او به روسیه، نشانهی پیشرفت روابط دوجانبهی دو کشور باشد.»
احمدینژاد در این دیدار در سخنرانی خود، که از تلویزیون پخش میشد، به آمریکا حمله کرد، ولی دربارهی چگونگی برگزاری انتخابات روز جمعه در ایران سخنی بهمیان نیاورد.