آیا دادگاهها میتوانند ترامپ را پیروز انتخابات بنامند؟
۱۳۹۹ آبان ۱۴, چهارشنبههنوز شمارش آراء در ایالتهای سرنوشتساز آمریکا به پایان نرسیده است. اما دونالد ترامپ، رئیس جمهوری کنونی، از هم اکنون در پی زیرسئوال بردن نتیجه انتخابات است.
دونالد ترامپ چهارشنبه صبح به وقت اروپا (۴ نوامبر/ ۱۴ آبان) در حالی که در جمع هوادارانش حاضر شده بود، گفت: «ما انتخابات را بردیم.» احتمالا برای ترامپ روشن است که در نهایت این او نیست که نتیجه انتخابات را مشخص میکند.
در سخنان کوتاهی که ترامپ بر زبان راند، از جمله به راهکار و گزینههای که برای ماندن در کاخ سفید به آن متوسل خواهد شد هم اشاره کرد. او گفت: «موضوع را به دادگاه میکشانیم.» به گفته او، سرنوشت انتخابات در پایان میتواند در آنجا مشخص شود.
اینکه ترامپ دقیقا چه چیز را میخواهد به دادگاه بکشاند، کاملا مشخص نیست. او در ادامه گفت: «میخواهیم که رأیگیری متوقف شود.» این در حالی است که در زمان ایراد این سخنان، رأیدهندگان همگی آراء خود را داده بودند.
ناظران بر این باورند که ترامپ قصد دارد جلوی شمارش آراء پستی را بگیرد، به این امید که جو بایدن، رقیب دموکرات او در ایالتهای سرنوشتساز مانند پنسیلوانیا و میشیگان نتواند از او پیشی گیرد.
نتیجه نهایی همیشه طول میکشد
این واقعیت که نتیجه در شب انتخابات مشخص نمیشود و طول میکشد، روندی است معمول. الن واینتراوب از کمیسیون فدرال انتخابات "اف ای سی" روز گذشته در مصاحبه با شبکه "سی ان ان" گفته بود: «هیچگاه پیش نیامده که در پایان روز رأیگیری نتایج رسمی را داشته باشیم. نتیجهها هفتهها بعد مشخص میشود.» به گفته این عضو کمیسیون انتخابات، مهمترین موضوع این است که همه آراء شمرده شوند.
و برای شمارش آرا هنوز وقت هست. بر پایه تحقیقات دویچه وله، ۲۱ ایالت از ایالات آمریکا، آراء پستی را دیرتر هم پذیرفتهاند، به این شرط که مهر پست روز ۳ نوامبر ۲۰۲۰ بر روی آنها خورده باشد.
در میان این ایالتها نام پنسیلوانیا، نوادا و کارولینای شمالی هم به چشم میخورد. مهلت ارسال رأی هم از ایالت به ایالت متفاوت بوده. بر پایه اطلاعات کنفرانس ملی قانونگذاران ایالتی (National Conference of State Legislature) ایالت کالیفرنیا برای مثال آراء پستی را تا ۱۷ روز بعد از تاریخ انتخابات هم قبول میکند.
سال ۲۰۰۰ موضوع بر سر رأیهای فلوریدا بود
حرفهای امروز ترامپ خاطره انتخابات سال ۲۰۰۰ را زنده میکند. در آن سال رقابت در ایالت فلوریدا شانه به شانه بود و آراء این ایالت سرنوشتساز. الگور، معاون رئیس جمهوری از حزب دموکرات در آن زمان پس از اعلام نتایج اولیه شمارش آرا، تقریبا ۱۸۰۰ رأی از رقیب خود، جورج دبلیو بوش، از حزب جمهوریخواه عقب بود.
بر پایه قانون انتخابات در آمریکا همه آراء الکترال کالج یا مجمع گزینندگان یک ایالت، به آن کاندیدایی میرسند که اکثریت ساده آراء را به دست آورده باشد.
به این ترتیب در سال ۲۰۰۰ آراء مجمع گزینندگان فلوریدا میتوانست رئیس جمهوری آینده آمریکا را مشخص کند چرا که در سایر ایالتها الگور و بوش در رقابتی تنگاتنگ برابر بودند.
الگور که در آن زمان در حقیقت با اعلام نتیجه اولیه شمارش آراء به رقیب خود تبریک گفته بود، خواستار بازشماری آراء فلوریدا شد. این موضوع در قانون در صورت نزدیک بودن آراء و پیروزی با فاصله بسیار نزدیک، در نظر گرفته شده. با این اقدام، پیشتازی جمهوریخواهان و اختلاف آنها با دموکراتها در آن سال به کمتر از هزار رأی رسید. با بازشماری هر رأی دیگر میتوانست نتیجه به نفع الگور تغییر کند و او برنده انتخابات باشد. لشکری از وکلا دست به کار شدند، با دادگاه عالی فلوریدا تماس گرفته شد، همچنین با دیوان عالی ایالات متحده آمریکا.
الگور، یک بازنده خوب، آيا تاریخ تکرار میشود؟
روز ۱۲ دسامبر سال ۲۰۰۰ قاضی رأی خود را صادر کرد و بازشماری مجدد آراء را رد کرد. به این ترتیب و با رأی دیوان عالی ایالات متحده، در سال دوهزار جورج دبلیو بوش رئیس جمهوری آمریکا شد.
آیا ممکن است که این سناریو دوباره تکرار شود؟ پتر ویتیگ که تا سال ۲۰۱۸ سفیر آلمان در آمریکا بوده، شباهتهایی در این دو انتخابات میبیند و کشمکشهای حقوقی/قانونی در این زمینه را دور از ذهن نمیداند.
بروس آکرمن، کارشناس قانون اساسی و پرفسور مدرسه عالی حقوق ییل در آمریکا در مورد مقایسه انتخابات ۲۰۰۰ با ۲۰۲۰ نظرش کمی با سفیر آلمان متفاوت است. او پیش از انتخابات در گفتگویی با دویچه وله ، احتمال تصمیمگیری دیوان عالی ایالات متحده را به سبک و سیاقی که در سال ۲۰۰۰ اتفاق افتاد، رد کرد. او پیش از برگزاری انتخابات پیشبینی کرده بود که در مقایسه با سال ۲۰۰۰، امسال در ۶ تا ۸ ایالت رقابت تنگاتنگ وجود خواهد داشت و نه تنها در یک ایالت. او احتمال ورود دیوان عالی در این موضوع در ۶ تا ۸ ایالت را تقریبا غیرممکن میداند.
دیوان عالی ایالات متحده آدرس درستی نیست
برپایه تحقیقات دویچه وله، ترامپ با اظهاراتش در مورد رفتن به دادگاه عالی کمی عجله کرده است. او نمیتواند با دادگاه عالی تماس بگیرد. استاد دانشکده حقوق میگوید، قبل از این گام، همه موارد و پرسشهای حقوقی ابتدا باید از دادگاههای ایالتی بگذرند.
سفیر پیشین آلمان در واشنگتن هم معتقد است یک فرق اساسی بین انتخابات امسال با ۲۰ سال پیش وجود دارد:«به خاطر داریم که الگور یک زمانی دست کشید و به عنوان یک بازنده منصف میدان را خالی کرد.» ویتینگ با اشاره به اهمیتی که الگور در آن زمان برای ثبات دموکراسی قائل شد، میگوید:« به این موضوع که اینبار هم اگر چنین موردی پیش بیاید، یک دعوای حقوقی چنین منصفانه مانند سال ۲۰۰۰ به پایان برسد، شک دارم.»
آزمون استقامت برای دموکراسی
هنوز شمارش آراء در آمریکا ادامه دارد و هنوز مشخص نیست که دعوای حقوقی احتمالی، اگر هیچ کدام از رقبا حاضر به پذیرش باخت نشود، درباره کدام موضوع خواهد بود. اما اگر واقعا کار به دادگاه عالی بکشد، اتفاقی که در سال ۲۰۰۰ افتاد، آن وقت است که ترامپ دست کم از این موضوع خیالش راحت است که قضات محافظهکار در اکثریت هستند.
همین هفته پیش بود که او به هنگام سوگند خوردن ایمی کنی برت به عنوان قاضی جدیدی در دیوان عالی، در کنار او ایستاده بود؛ نامزدی برای این پست که ترامپ آن را معرفی کرده بود.
آیا دادگاه عالی تصمیمی سیاسی خواهد گرفت؟ پاسخ این پرسش هم مشخص نیست. اگر این اتفاق بیفتد، گامی در جهت تضعیف دموکراسی آمریکا و نهادهای چندین صدساله در این کشور خواهد بود. سفیر پیشین آلمان میگوید: «وارد مرحله بلاتکلیفی بزرگ در ساعتها و شاید روزهای آینده میشویم.» و ادامه میدهد: «مسئله بر سر این است که آیا روند سیاسی مسیر معمول و صحیح خود را طی خواهد کرد یا مانوریهایی روند شمارش را مختل میکنند.»