افزایش فشار آمریکا و اروپا بر قذافی
۱۳۸۹ اسفند ۱۰, سهشنبهروزنامه "نوی تسوریشه تسایتونگ" در شماره امروز خود (سه شنبه دهم اسفند، اول مارس) و به نقل از منابع خبری غربی نوشت آمریکا مصمم است فشار بر دیکتاتور لیبی معمر قذافی را افزایش دهد. باراک اوباما رئیس جمهور ایالات متحده در یک گفتگوی تلفنی با نخست وزیر کانادا استفان هارپر تاکید کرد، کشورش تصمیم دارد مانع ادامهی خشونت علیه مردم لیبی شود.
گفتگو با معترضانی که وجود ندارند؟
سران آمریکا و کانادا بر ضرورت واکنش غرب نسبت به تحولات لیبی و مقابله به قذافی تاکید کردهاند. نمایندهی آمریکا در سازمان ملل، سوزان رایس، با اشاره به گفتگوی قذافی با شبکه تلویزیونی آی بی سی، اظهارات او را "جنونآمیز" توصیف کرد. قذافی روز گذشته ادعا کرده بود همهی مردم لیبی عاشق او هستند و در طرابلس هیچ کس علیه او تظاهرات نکرده است.
سوزان رایس میگوید سخنان قذافی تاییدی است بر این که او چقدر رابطهاش را با واقعیت از دست داده است. قذافی در حالی وجود معترضان و اعمال خشونت علیه آنها را تکذیب میکند که منابع نزدیک به سازمان ملل شمار قربانیان حوادث اخیر در این کشور را بیش از هزار نفر اعلام کردهاند. روز گذشته خبرهایی نیز مبنی بر آمادگی حامیان قذافی برای گفتگو با مخالفان منتشر شد که حکایت از اعتراف حکومت به از دست رفتن مناطقی از لیبی دارد.
قذافی آماده مذاکره با مخالفان؟
خبرگزاری رویترز از قول جانشین وزیر خارجه لیبی گزارش داد دولت این کشور قصد دارد پیش از حمله به ناراضیانی که برخی از شهرهای لیبی را در اختیار گرفتهاند با آنها به مذاکره بنشیند. برابر گزارشهایی که پیشتر منتشر شده نیروهای حامی معمر قذافی از چند روز پیش حملههای خشونتآمیزی را علیه مخالفان در این مناطق آغاز کردهاند. به رغم این، جانشین وزیر خارجه ادعا میکند "تصمیم بر این است که ابتدا تمام تلاشها و تدبیرها برای مذاکره صورت بگیرد."
در همین حال جنگندههای لیبی مناطقی را در بنغازی بمباران کردهاند که گفته میشود انبارهای مهمات ارتش بودهاند. مخالفان از کشورهای غربی خواستهاند حریم هوایی لیبی را مسدود کند تا جلوی حملههای هوایی گرفته شود. یکی از رهبران مخالف به شبکه اول تلویزیون آلمان گفته است در این صورت مخالفان توانایی لازم را دارند که خود به مقابله به نیروهای طرفدار قذافی بپردازند.
احتمال ممنوعیت پرواز هواپیما بر فراز لیبی
در همین حال وزارت دفاع ایالات متحده گزارش داد کشتیهای جنگی و جنگندههای این کشور به مناطق نزدیک لیبی ارسال شدهاند. جی کارنی سخنگوی دولت آمریکا گفت این اقدام با توجه به نیاز احتمالی مردم بیدفاع لیبی انجام شده است. هیلاری کلینتون اما تاکید میکند اقدام نظامی با شرکت کشتیهای جنگی آمریکا و علیه نیروهای قذافی فعلا در دستور کار نیست.
هنوز در مورد مسدود کردن فضای لیبی تصمیمی اتخاذ نشده اما کشورهای غربی این اقدام را یکی از گزینههایی پیش رو برای توقف خشونت در لیبی میدانند. هیلاری کلینتون میگوید ممنوعیت پرواز هواپیما بر فراز آسمان لیبی از تدبیرهایی است که به طور جدی مد نظر قرار دارد. همتای آلمانی او، گیدو وستروله نیز نیمه شب دیشب در گفتگو با شبکه اول تلویزیون این کشور گفت گرچه به این گزینه پرداخته میشود باید مشکلات اجرایی آن را نیز در نظر گرفت. او وسعت لیبی را که حدود چهار برابر آلمان مساحت دارد از دشواریهایی عنوان کرد که عملی کردن چنین تدبیرهایی همراه خواهد داشت.
بلوکه شدن دهها میلیارد دلار
آنچه تاکنون در مورد آن توافقی نسبتا وسیع حاصل و به اجرا گذاشته شده بلوکه کردن داراییهای لیبی در کشورهای غربی و جلوگیری از حوالههای بانکی به این کشور است. در این ارتباط وزارت دارایی آمریکا اعلام کرد حدود ۳۰ میلیارد دلار از داراییهای لیبی در این کشور بلوکه شده است. این بالاترین رقم تحریمهای مالی علیه یک کشور خارجی تا کنون است.
روز گذشته کشورهای عضو اتحادیه اروپا نیز توافق کردند تحریمهای مالی شدیدی علیه سران لیبی اعمال کنند. پیشتر سوئیس و انگلیس مسدود کردن حسابهای بانکی اعضای خانوادهی رهبر لیبی و سران این کشور را به تصویب رسانده بودند.
آمادهی مقابله با یورش یگانهای ویژه
در حالی که شرق لیبی از کنترل نیروهای دولتی خارج شده درگیری در برخی مناطق لیبی ادامه دارد. گفته میشود یگانهای ویژهی هوادار قذافی عصر دوشنبه یورش به برخی از شهرهای اشغال شده توسط مخالفان را آغاز کردهاند. برخی از گزارشها حکایت از مقاومت معترضان مسلح در شهر زاویه، جنوب لیبی دارند. هنوز از جزییات درگیری در مناطق دیگر خبرهای موثقی منتشر نشده است. حملهی نیروهای وفادار به قذافی در حالی صورت گرفت که مخالفان نیز خود را برای تصرف طرابلس آماده و تجهیز میکنند.
بنابر گزارشها پیش از ظهر امروز نیروهای وفادار به قذافی خود را آمادهی حمله به شهر نالوت، در جنوب لیبی و ۶۰ کیلومتری مرز تونس کردهاند که در اختیار مخالفان است. همچنین از شهرهای جنونی لیبی خبر میرسد که مخالفان حکومت مرکزی سرگرم تجهیز خود با سلاحهایی هستند که از پادگانها و مراکز نظامی این کشور به غنیمت گرفتهاند. ظاهرا در مناطق مختلف مردم خود را آمادهی مقابله با حملهی احتمالی یگانهای ویژهی قذافی کردهاند.
BK/FW