اعتراض‌های بین‌المللی به لغو سخنرانی شیرین عبادی در مالزی
۱۳۸۷ آبان ۳, جمعه
دانشگاه اسلامی بین‌المللی مالزی و مؤسسه راهبردی و رهبری آسیا از مدت‌ها پیش شیرین عبادی، برنده جایزه صلح نوبل را دعوت کرده‌بودند تا در سوم نوامبر سخنرانی‌ای با موضوع «اسلام و گوناگونی فرهنگی» در دانشگاه کوالالامپور برگزار کند.
به گزارش آسوشیتدپرس، این سخنرانی قرار بود آغازی باشد بر سلسله سخنرانی‌هایی که به ابتکار بنیاد صلح جهانی و با حضور "جز جکسون" سخنگوی حقوق مدنی آمریکا و نیز رئیس‌جمهور تیمور شرقی "خوزه راموس هارتا" ترتیب داده شده‌بود. اما یکی از برگزارکنندگان این برنامه به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفته است که دولت مالزی با ارسال نامه‌‌‌ای به آنها "شدیدا" توصیه کرده که این برنامه را لغو کنند. در این نامه آمده‌است: «به گفته دولت ایران، دکتر شیرین عبادی یکی از منتقدان جدی دولت است و سخنرانی‌های عمومی ایشان در مالزی روابط حسنه میان دولتهای ایران و مالزی را به ویژه در حوزه آموزش بر هم خواهد زد. از این رو، وزارت امور خارجه به شدت به شما توصیه می‌کند که دعوت خانم دکتر عبادی را پس بگیرید».
آسوشیتدپرس سپس به نقل از برگزارکنندگان این مراسم نوشته‌است که سفارت ایران در مالزی به دولت این کشور اطلاع داده که در صورت سخنرانی شیرین عبادی، دانشجویان ایرانی مقیم مالزی به حضور وی اعتراض خواهندکرد.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتد پرس، تماس‌های این بنگاه خبری با سفارت ایران در مالزی برای توضیح پیرامون این خبر بی‌نتیجه مانده‌است. همچنین مقام وزارت خارجه مالزی، که نامه مزبور به امضای او رسیده نیز، حاضر به پاسخگویی نشده‌است.
بیانیه مشترک تشکل‌های غیردولتی
در پی اعلام خبر جلوگیری از سخنرانی شیرین عبادی در مالزی، کمپین بین‌المللی حقوق‌بشر و شبکه تشکل‌های غیردولتی ناظر بر نهادهای ملی حقوق‌بشر در آسیا، بیانیه مشترکی در این مورد صادر کردند.
در این بیانیه ضمن محکوم کردن اقدام مشترک دولتهای مالزی و ایران در جلوگیری از سخنرانی شیرین عبادی، آمده‌است: «دولت ایران تمام نیرویش را برای ساکت کردن خانم دکتر عبادی و ترویج حقوق بشر در داخل کشور ایران به کار می‌برد و این بی‌نهایت نگران‌کننده است که شاهد این هستیم که دولت مالزی نیز همان کار را از طرف دولت ایران انجام می‌دهد».
عبدالله مؤمنی، سخنگوی ادوار تحکیم وحدت، عضو شبکه تشکل‌های غیردولتی ناظر بر نهادهای ملی حقوق بشر در آسیا و یکی از امضاکنندگان این بیانیه، اقدام دولت مالزی را بدعتی خطرناک دانسته و می‌گوید: «این بدعت موجب این خواهد شد که اگر فعالین حقوق‌بشری در داخل کشور خودشان با مخاطرات جدی مواجه هستند و به دلیل ساختار اقتدارگرای حکومت نمی‌توانند برآن غلبه کنند، بده‌بستان حکومت‌ها با همدیگر و توافق دولت‌ها مانع از گسترش و ترویج مباحث بنیادین حقوق بشری توسط کنشگران اصلی آن صحنه بشود. این خطر و نگرانی وجود دارد که به‌واسطه‌ی این اعمال فشارها و تذکرات دولت‌ها به همدیگر، فعالین در سایر کشورها هم نتوانند آزادانه به ارائه نظرات خودشان بپردازند».
لغو سخنرانی با اشاره حکومت ایران
محمد سیف‌زاده عضو کانون مدافعان حقوق بشر، یکی دیگر از نهادهای امضاکننده‌ی بیانیه اعتراضی، لغو سخنرانی شیرین عبادی در مالزی را نتیجه اقدامات هردو کشور دانسته و معتقد است اعتراض نویسندگان این بیانیه به هردو دولت مالزی و جمهوری اسلامی ایران است: «باید بگویم آنچه ظاهر مطلب است این است که دولت مالزی اجازه‌ی ورود به آنجا را نداده. اما به نظر می‌رسد که این مطلب با اشاره‌ی حکومت ایران بوده که از ورود ایشان به مالزی جلوگیری بکنند. بنابراین اعتراض ما به هردو کشور است».
شیرین عبادی حقوقدان و و کیل، بعد از دریافت جایزه صلح نوبل در سال ۲۰۰۳ میلادی، از سوی بسیاری از نهادها و سازمان‌های بین‌المللی در نقاط مختلف جهان برای سخنرانی دعوت شده‌است. اما این اولین بار است که دولت یک کشور مانع از انجام سخنرانی وی می‌شود. محمد سیف‌زاده علت این اقدام دولت مالزی را در ارتباطات بین این کشور با جمهوری اسلامی ایران می‌داند: «به نظر می‌رسد که دولت مالزی در قراردادهای تجاری‌اش با ایران بیشتر جنبه‌ی منفعت و مصلحت را در نظر گرفته است. همچنان‌که در دهه‌ی شصت شمسی، دولتهای غربی به لحاظ قراردادهای کلانی که با دولت جمهوری اسلامی ایران می‌بستند، از بسیاری موارد نقض حقوق بشر در ایران، چشم‌پوشی کردند».
به غیر از دفتر ادوار تحکیم وحدت و کانون مدافعان حقوق بشر، بسیاری از نهادها و سازمان‌های غیردولتی از کشورهای بنگلادش، ژاپن، مالزی، اندونزی، هنگ‌کنگ، نپال، کره، سری‌لانکا، هندوستان، تایوان، مغولستان و فیلیپین بیانیه اعتراض به لغو سخنرانی شیرین عبادی در مالزی را امضا کرده‌اند.
میترا شجاعی