اسد و زلنسکی در نشست سران اتحادیه عرب به میزبانی عربستان

عربستان سعودی روز جمعه ۱۹ مه (۲۹ اردیبهشت) میزبان نشست اتحادیه عرب بود و دو مهمان ویژه داشت. بشار اسد، رئیس جمهور سوریه پس از ۱۲ سال تعلیق کشورش از عضویت در اتحادیه عرب در نشست سران این اتحادیه در جده شرکت کرد.

ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین مهمان ویژه دیگر این جمع بود که برای جلب حمایت کشورهای عربی در رویارویی با روسیه بطور غیرمنتطره وارد جده شد.

بیشتر بخوانید: استقبال دوستانه از بشار اسد در نشست اتحادیه عرب در عربستان سعودی

خبرگزاری "آسوشیتد پرس" در تحلیل این سفر نوشته است، حملات هوایی روسیه ردپایی از ویرانی را در هر دو کشور (سوریه و اوکراین) بر جای گذاشته است. روسیه به دیکتاتور سوریه کمک کرد تا در طول سال‌ها جنگ داخلی در قدرت بماند.

کشورهای عربی روابط خود را با مسکو عمیق‌تر کرده‌اند، اما در جنگ اوکراین تا حد زیادی بی‌طرف مانده‌اند.

عربستان به دنبال همگرایی منطقه‌ای 

حضور سران اوکراین و سوریه در نشست اتحادیه عرب در نتیجه دیپلماسی محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی صورت می‌گیرد که با همان قدرتی که قبلاً در رویارویی با رقیب سرسخت، ایران نشان داده بود، اکنون به دنبال نزدیکی و همگرایی منطقه‌ای است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

در ماه‌های اخیر، عربستان سعودی روابط دیپلماتیک خود را با ایران احیا کرد، به جنگ فرسایشی خود علیه شورشیان حوثی تحت حمایت ایران در یمن پایان داده و برای بازگرداندن سوریه به اتحادیه عرب تلاش کرد.

انتقاد زلنسکی از ایران

ولودیمیر زلنسکی در سخنرانی خود در اجلاس اتحادیه عرب با یک نگاه تاریخی ضمن اشاره به دوران "اشغال جهان عرب" گفت اوکراین "هرگز تسلیم بیگانگان یا استعمارگران نخواهد شد".

زلنسکی در ادامه صحبت‌های خود از جمهوری اسلامی ایران به دلیل تحویل پهپادهای تهاجمی به روسیه انتقاد کرد و در مورد وضعیت تاتارهای مسلمان که تحت اشغال روسیه در کریمه زندگی می‌کنند، صحبت کرد. او همچنین برخی از حاضران در اجلاس را متهم کرد که "چشم خود را بر جنایات روسیه بسته‌اند".

عربستان و اوکراین  

عربستان سعودی در اوایل سال جاری متعهد شد ۴۰۰ میلیون دلار به اوکراین کمک کند. این کشور به قطعنامه‌های سازمان ملل که از روسیه می‌خواهد به حمله به اوکراین و اشغال این کشور پایان دهد، رای مثبت داده است.

عربستان با الحاق کریمه به خاک روسیه نیز مخالفت کرده اما در برابر فشار آمریکا برای افزایش تولید نفت برای کاهش درآمد روسیه مقاومت کرده است.

بشار اسد چه گفت؟  

بشار اسد، مهمان ویژه دیگر نشست اتحادیه عرب متحد نزدیک روسیه و ایران است. اسد در نشست سران اتحادیه عرب ابراز امیدواری کرد که این نشست "مرحله جدیدی از همبستگی اعراب" باشد که "به جای جنگ و ویرانی" صلح را به ارمغان بیاورد.

او همچنین افزود که کشورهای عربی باید "دخالت خارجی" در امور خود را رد کنند.

بیانیه مشترک پایان اجلاس هر گونه "حضور خارجی غیرقانونی" در سوریه را رد و از بازگشت آوارگان سوری به کشورشان حمایت کرد.

مخالفت قطر با حضور سوریه در اتحادیه عرب

برخی از کشورهای عرب از جمله قطر همچنان از مخالفان سوری حمایت می‌کنند و می‌گویند، بدون راه حل سیاسی عادی‌سازی مناسبات با سوریه را نمی‌پذیرند.

یک مقام سعودی که خواست نامش فاش نشود به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفته است، شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر حاکم قطر، در آغاز اجلاس حضور داشت اما قبل از سخنرانی بشار اسد، نشست را ترک کرد.

کشورهای غربی که هنوز اسد را به دلیل حملات هوایی و شیمیایی به غیرنظامیان در طول جنگ داخلی ۱۲ ساله محکوم می‌کنند از بازگشت دیکتاتور سوریه به جامعه عرب انتقاد کرده و قول داده‌اند که تحریم‌های فلج‌کننده خود را حفظ کنند.

جنگ داخلی  سوریه ۱۲ سال‌ است ادامه دارد. در طول این جنگ روستاها و شهرهای سوریه به ویرانه تبدیل شدند، نیم میلیون نفر کشته و نیمی از جمعیت ۲۳ میلیونی سوریه آواره شدند.

بیشتر بخوانید: حضور غیرمنتظره زلنسکی در نشست اتحادیه عرب در عربستان سعودی

به نظر می‌رسد رهبران عرب بر اهداف ساده‌تری مانند کمک گرفتن از اسد در مبارزه با قاچاقچیان مواد مخدر و تسهیل بازگشت آوارگان سوری که بسیاری از آنها از حکومت استبدادی او فرار کرده‌اند، متمرکز شده‌اند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه عربستان سعودی در واکنش به انتقاد آمریکا از احیای روابط کشورش با سوریه گفت: «بدون گفتگو با دولت سوریه راهی برای حل بحران این کشور وجود ندارد».