اختلاف در اتحادیه عرب بر سر حمله نظامی به سوریه

در روزهای قبل از اجلاس فوق‌العاده اتحادیه عرب که روز یکشنبه (اول سپتامبر/ ۱۰ شهریور) برگزار شد دیپلمات‌های آمریکایی به شدت در تلاش بودند تا کشورهای عربی را به حمایت از حمله نظامی به سوریه تشویق کنند. با این همه کنفرانس به صحنه بروز شکاف عمیق در میان اعضای این اتحادیه بر سر نوع برخورد با بحران سوریه بدل شد و اجماعی بر سر حمله نظامی به این کشور به دست نیامد.

مصر و الجزایر هر گونه دخالت نظامی در سوریه را به رأی شورای امنیت سازمان مشروط دانستند. آنها همچنین از آمریکا خواستند تا اعلام نتیجه تحقیقات بازرسان سازمان ملل در باره استفاده از گازهای شیمیایی در سوریه از هر گونه اقدامی خودداری کند.

البته در قطعنامه پایانی کنفرانس وزرای امور خارجه اتحادیه عرب استفاده از سلاح‌های شیمیایی در سوریه به شدت محکوم شده است، ولی واکنش معینی به این اقدام درخواست نمی‌شود. بیانیه صرفا از سازمان ملل و جامعه جهانی می‌خواهد که کاربرد سلاح شیمیایی در سوریه "که مسئولیت آن به گردن رژیم این کشور است" بدون واکنش نماند و مسئولان این اقدام در یک دادگاه بین‌المللی محاکمه شوند.

"حمله نظامی نقض حاکمیت ملی سوریه نیست"

نبیل العربی، دبیرکل اتحادیه عرب، گفته است که بحران سوریه تنها از طریق سیاسی قابل حل است. ولی از نظر سعود الفیصل، وزیر امور خارجه عربستان سعودی، "رژیم سوریه با استفاده از سلاح‌های شیمیایی از همه خط قرمزها عبور کرده است و باید متوقف شود". سعود الفیصل بدون آن که به صراحت از حمله آمریکا به سوریه حمایت کند گفت: «این بار نیروی زمینی به کار گرفته نخواهد شد و حمله صرفا موشکی خواهد بود… عربستان سعودی از هر آنچه اراده و خواست مردم سوریه باشد حمایت می‌کند.»

احمد الجربا، رهبر ائتلاف ملی انقلابیون و مخالفان سوریه، از وزرای امور خارجه اتحادیه عرب خواسته بود که از طرح آمریکا برای اقدام نظامی علیه رژیم اسد حمایت کنند. او گفته بود، این درک که حمله آمریکا نقض حاکمیت ملی سوریه است اشتباه است و لذا نباید با آن مخالفت شود: «این خود رژیم بشار اسد بوده که برای دخالت خارجی همه دروازه‌ها را گشوده و خود را به حمایت ایران و حزب‌الله و شبه‌نظامیان افراطی عراق متکی کرده است.» استدلال جربا اما نتوانست وزرای امور خارجه اتحادیه عرب را به حمایت از اقدام نظامی آمریکا سوق دهد.

بحران تازه در سوریه پس از آن اوج گرفت که خبرها و تصاویری در باره استفاده از گاز شیمیایی در درگیری‌های این کشور در روز ۲۱ اوت (۳۰ مرداد) انتشار یافت. دولت آمریکا می‌گوید، این حمله که به مرگ ۱۴۲۹ نفر منجر شده کار رژیم است و باید با اقدامی نظامی به آن واکنش نشان داده شود. اما پس از آن که پارلمان بریتانیا به همراهی دولت این کشور با حمله آمریکا به سوریه رأی منفی داد باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا نیز تصمیم گرفت انجام حمله را در کنگره این کشور به رأی بگذارد. کنگره قرار است روز ۹ سپتامبر (۱۸ شهریور) در باره این حمله بحث و رأی‌گیری کند.