آژیر قرمز: خطر خشکسالی وحشتناک در ایران
۱۳۹۲ تیر ۲۲, شنبه
روزنامه "بهار" در گزارشی از "آغاز دوره ۳۰ ساله خشکسالی در ایران" خبر داده است. در این گزارش آمده که به تازگی گزارشی از طرف "ناسا" درباره شرایط جوی زمین در ۳۰ سال آینده منتشر شده که باعث نگرانی بسیاری از کشورهای جهان از جمله کشورهای خاورمیانه شده است.
بنا بر این گزارش به دلیل شرایط لایه اوزن و همچنین انحراف زمین به میزان یک‌میلیونم درصد از مسیر چرخشی خود به دور خورشید، ۴۵ کشور جهان دچار خشکسالی شدید شده و در صورت عدم ذخیره منابع آبی دچار بحران در تولید کشاورزی و همچنین دامداری خود می‌شوند.
آن‌طورکه در این گزارش آمده: «نکته قابل توجه در این گزارش رتبه چهارم ایران در فهرست ۴۵ کشور در معرض خطر است.»
محمد درویش کارشناس محیط زیست و عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع، درباره وضعیت بیابان‌زایی در ایران به دویچه وله می‌گوید: «اخیرا مدیریت آب وزارت نیرو گزارشی را منتشر کرده که نشان می‌دهد عمل‌کرد انسانی در حوزه‌ی مدیریت آب، خود یکی از مولفه‌های بسیار جدی در تشدید وضعیت بحرانی کنونی بوده است. مطابق این گزارش، در ۷۰ دشت اصلی کشور ما که در مناطق مرکزی ایران قرار گرفته‌اند و تقریبا ۱۰۰ میلیون هکتار از مجموعه‌ی ۱۶۵ میلیون هکتار وسعت کشور را در بر می‌گیرند، دست‌کم دو متر در سال و در برخی موارد سه متر در سال، افت سطح آب زیرزمینی تایید شده است.»
این کارشناس محیط زیست اضافه می‌کند: «ما الان فقط دیگر در استان‌هایی مثل یزد، سمنان، اصفهان و یا کرمان، دچار فرآیند نشست زمین، یا پدیدار شدن فروچاله‌ها نیستیم، بلکه حتی در مناطقی مانند اردبیل، آبی‌بیگ‌لو، یا در خان‌میرزا در چهارمحال بختیاری، قره‌داغ یا پریشان در استان فارس نیز دچار نشست زمین یا حتی خودسوزی زمین هستیم که یکی از مراحل برگشت‌ناپذیر بیابان‌زایی است».
راندمان پایین آبیاری بخش کشاورزی ایران
آن‌طور که در گزارش روزنامه "بهار" آمده پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۴۵ تقاضای مصرف آب شیرین در خاورمیانه ۶۰ درصد افزایش یابد، اما طبق مطالعات انجام‌شده منابع آب شیرین خاورمیانه تا سال ۲۰۵۰ حتی به رقمی ۱۰ درصد کمتر از میزان کنونی خواهد رسید.
در همین زمینه محمد درویش کارشناس محیط زیست می‌گوید بر اساس آمارها راندمان آبیاری در بخش کشاورزی ایران، در بهترین حالت، چیزی در حدود ۳۵ درصد است و ۶۵ درصد این آب هدر می‌رود.
در گزارش اخیر روزنامه "بهار" پیش‌تر گزارشی از آغاز یک دوره ۳۰ ساله خشکسالی منتشر شده بود اما گزارش جدید ناسا در معرض توجه کارشناسان محیط زیست قرار داده است.
در این گزارش بر ادامه گسترش بیابان‌ها در کشورهای خشک تاکید شده است: «حدود ۸۰ درصد از مساحت کشور ایران زیر پوشش بیابان است و همین موضوع باعث نگرانی بیشتر درباره گزارش جدید ناسا می‌شود.»
محمد درویش کارشناس محیط زیست درباره این آمار می‌گوید: «مطابق پژوهشی که دکتر خلیلی استاد دانشگاه تهران و اقلیم‌شناسان بسیار مشهور ایران انجام داده‌اند، ۷ / ۸۹ درصد از وسعت کشور ما در قلمرو سرزمین‌های خشک قرار گرفته است. بنابراین، رقمی که الان اعلام می‌شود، رقم تازه‌ای نیست، بلکه حتی مقداری کمتر از آن چیزی است که دانشمندان ایرانی یک‌دهه‌ی پیش اعلام کرده بودند.»
این کارشناس محیط زیست تاکید می‌کند که ایران نتوانسته از "موهبت‌های خدادادی" که به دلیل وجود کوهستان‌های البرز و زاگرس و رودخانه‌های بسیار پرآب و دائمی نصیب‌اش شده به درستی استفاده کند.