آغاز کار نمایشگاه کتاب فرانکفورت
۱۳۸۹ مهر ۱۴, چهارشنبه
مراسم رسمی گشایش نمایشگاه کتاب فرانکفورت با حضور کریستینا فرناندز دکیرشنر، رئیس جمهور آرژانتین، گیدو وستروله، وزیر امورخارجه آلمان، برخی چهره های سیاسی، مسئولان نمایشگاه و دست‌اندرکاران کتاب در آلمان روز سه شنبه (۵ اکتبر برابر ۱۳ مهر) برگزار شد. روزهای ۶ تا ۱۰ اکتبر نگاه دوستداران کتاب متوجه نمایشگاه فرانکفورت خواهد بود.
گوتفرید هونه‌فلدر، رئیس اتحادیه ناشران آلمان در مراسم افتتاحیه نمایشگاه با توجه به فزونی کتاب‌های دیجیتالی گفت: « درمیان‌مدت سهم کتاب‌های دیجیتالی در آلمان به حدود ۱۰ درصد خواهد رسید.» وی تصریح کرد که گسترش کتاب‌های دیجیتالی در آلمان هنوز به میزان بازار آمریکا رشد نیافته است. وی فروش بخش کتاب در آلمان را حدود ۹ میلیارد یورو در سال گذشته ذکر کرد. در حال حاضر سهم کتاب‌های دیجیتالی تنها حدود یک درصد از این مبلغ است.
کتاب چاپی و دیجیتالی: رقیب یا مکمل یکدیگر؟
رئیس اتحادیه ناشران از دولت آلمان خواست که از کشورهای فرانسه و اسپانیا پیروی کند و مالیات ۷ درصدی را برای کتاب‌های دیجیتالی مانند کتاب‌های چاپی منظور کند. وی افزود: «کتاب دیجیتالی نیز مانند کتاب‌های چاپی بخشی از سرمایه فرهنگی است.»
یورگن بوس، رئیس نمایشگاه نیز گفت که روند دیجیتالی شدن کتاب پس از اختراع چاپ توسط گوتنبرگ بزرگترین تحول در جهان ادبیات محسوب می شود.
گیدو وستروله، وزیر امورخارجه آلمان نیز تصریح کرد که کتاب دیجیتالی سبب محدودیت و محو کتاب چاپی نخواهد شد. وی گفت: «عمر کتاب (چاپی) از عمر همه‌ی کسانی که خواهان به خاکسپاری آنند، بیشتر خواهد بود.»
کریستینا فرناندز دکیرشنر، رئیس جمهور آرژانتین نیز خود را «از نسل گوتنبرگ» خواند و ابراز داشت که شخصاَ به کتاب چاپی علاقه دارد ولی آگاه است که هم نسلان دخترش عادت‌ها و وسایل دیگری برای مطالعه انتخاب کرده‌اند.
در نمایشگاه کتاب امسال ۱۱۱ کشور و حدود ۷۵۳۳ غرفه شرکت جسته‌اند. بریتانیا با ۷۳۳ و آمریکا با ۶۰۷ غرفه از جمله نیرومندترین کشورهای حاضر در نمایشگاه هستند. آرژانتین به عنوان کشور مهمان ویژه نیز با ۹۷ ناشر در نمایشگاه شرکت کرده است.
آرژانتین مهمان ویژه نمایشگاه کتاب فرانکفورت
در سال ۱۹۷۶ که برای نخستین بار ادبیات آمریکای لاتین به عنوان یکی از موضوعات اصلی نمایشگاه کتاب فرانکفورت برگزیده شد، نظامیان هنوز در آرژانتین فرمان می راندند.
به گفته یورگن بوس، سرپرست نمایشگاه کتاب فرانکفورت "از آنزمان تا کنون وضعیت سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در آرژانتین دستخوش تحول زیادی شده است. ادبیات نیز به تبع آن از پویایی چشمگیری در آرژانتین برخوردار گشته و با واکنش در مقابل مسایل جدید، به نوبه خود بر روند تکامل کشور تاثیر نهاده است."
در نمایشگاه کتاب امسال حدود ۷۰ نویسنده آرژانتینی حضور دارند. از این میان می توان به کلارا الکوبا، لئوپولدو بیرزوئلا، فلیکس بروزون، فابیان کاساس، مارسلو فیگوئراس، خوان گلمن، مارتین کوهان، آریل ماگنوس، سرجیو اولگوین و پابلو دسانتیس اشاره کرد.
نسل جدید نویسندگان آرژانتینی
گریسلدا گامبارو، نویسنده آرژانتینی در سخنان خود در مراسم افتتاحیه بر نقش انتقادی ادبیات در کشورش تاکید کرد و با اشاره به دوران حکومت نظامیان در آرژانتین (از ۱۹۷۶ تا ۱۹۸۳) به مقایسه ای میان نقش نویسندگان آلمانی و نویسندگان کشورش برای بازنگری ادبی به جنایات گذشته دست زد. وی افزود: «ما نویسندگانی داریم که به خاطر آنان شرمساریم، اما نویسندگان بیشتری داریم که به آنها افتخار می‌کنیم.»
گامبارو به تاثیر نویسندگان منتقد فاشیست در آلمان نظیر توماس مان وهاینریش مان، تئودور آدورنو و هانا آرنت بر نویسندگان آرژانتینی اشاره کرد.
غرفه‌های کتاب کشور آرژانتین همچون هزارتویی ساخته شده که در یکی از کتاب‌های بورخس بازتاب یافته است. درلابلای این هزارتو بازدیدکنندگان با نویسندگان نامدار این کشور آشنا می‌شوند و شاید برای همیشه در دام برخی از آنان گرفتار شوند.
خورخه لوئیس بورخس و خولیو کورتاسار به عنوان نمایندگان برجسته ادبیات آرژانتین راه را برای حضور جهانی ادبیات این کشور گشودند. هر دو با امور کاملاَ متضادی همچون نظم و آشوب، نیروهای آسمانی و زمینی، تخیل و واقعیت درافتادند. اکنون نسل جدید ادبی آرژانتین تلاش می‌کند عادت‌ها، سنت‌ها، عشق‌ها و رنج‌های خود را به گونه‌ای دیگر به جهانیان بشناسد.
به گفته مسئولان نمایشگاه بدین منظور بیش از ۲۰۰ کتاب تازه از نویسندگان آرژانتینی به آلمانی ترجمه و صدها برنامه برای معرفی ادبیات و هنر آرژانتین در نظر گرفته شده است.
شهرام اسلامی
تحریریه: علی امینی