گروه بریکس؛ باشگاه امیدهای محو شده

بریکس (BRICS) به گروهی از کشورهای نوظهور اقتصادی گفته می شود که اعضایش را برازیل، روسیه، هند، چین و افریقای جنوبی تشکیل می دهند.

مسائل جزئی از دستور کار اجلاس حذف شده است؛ چراکه پیکنگ می تواند هرگونه اختلال در رسیدن مجدد به رهبری سیاسی اش را پیشگیری کند. در عوض، اعضا احتمالا بالای موضوعات مشترکی از جمله تجارت آزاد، تغییرات اقلیمی و امنیت سایبری تمرکز خواهند کرد. آخرین باری نیست که چالش یک اقتصاد بزرگ دیجیتالی، موضوع اصلی مورد توجه هند در سال گذشته، بازهم در دستور کار اجلاس بریکس خواهد بود؛ اجلاسی که سال گذشته ریاستش را هند به عهده داشت.

به هرحال، این صحنه بزرگ و نمایش اتحاد نمی تواند این واقعیت را پنهان کند که چین مدتهاست از ایده اولیه تشکیل بریکس دور شده است؛ چراکه تلاش دارد با برنامه های خودش از جمله "ابتکار کمربند و جاده" یا (BRI) پیشقدم باشد و نقش اش را بیشتر گسترش دهد.  

از نورهای امید تا بچه های خطرناک

بدتر از همه، امیدهای اصلی وابسته به بریکس از سوی همه محو شده؛ چراکه زمان رشد اقتصادی نامحدود اعضای این اجلاس مدتهاست تمام شده است.

پنج کشور عضو، یعنی برازیل، روسیه، هند، چین و افریقای جنوبی، زمانی به عنوان ابرقدرت های نوظهور اقتصادی به نظر می رسیدند. چنین می نمود که گویا فقط بحث زمان مطرح است که این کشورها بتوانند از همتایان غربی شان پیشی بگیرند؛ آنهایی که در تلاش اصلاح نظام اقتصادی شان بودند.

اما بلاخره بریکس اکنون تقریبا از بین رفته است. رشد سریع اقتصادی چین که دو سوم تولید ناخالص این بلوک را تشکیل می دهد، از آن سرعت قبلی اش بیرون شده و نرخ رشد دو رقمی اش حالا فقط یادی از گذشته است. در سال ۲۰۱۶ نرخ تولید ناخالص داخلی چین ۶۰۷ درصد بود، در حالی که پیشبینی می شود که تا سال ۲۰۱۸ این کشور فقط شش درصد در این عرصه رشد داشته باشد.

با این "کاهش کنترول شده"، چین می خواهد اقتصادش را تنظیم مجدد کند و به جای صادرات و تولید محصولات ارزان قیمت به تقاضا و خدمات داخلی تمرکز کند.

با این حال، ثابت شده که این برای پیکنگ یک مانورو خطرناک است. علاوه بر ظرفیت شناخته شده چین در صنایع سنگین، رونق املاک و مستغلات بسیار متغیر بوده و به خاطر بدهی های بسیار کلان شرکت های بزرگ، ذخایر ارز خارجی در چین به سرعت در حال کاهش است.

به نظر می رسد که روسیه حتی در وضعیتی مبهمتر قرار دارد. کاهش قیمت نفت و تحریم های وضع شده از سوی غرب به خاطر الحاق کریمیا به اقتصاد مسکو شدیداً ضربه زده است. ارزش روبل کاهش یافته و فشار به خاطر تورم داخلی افزایش یافته است. این وضع باعث شده که ویلادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه برای فروش و خصوصی سازی اموال دولتی تلاش کند تا پول را به خزانه های خالی دولت برگرداند.

وضع برازیل به مراتب بدتر است. هم از نظر سیاسی و هم از نظر اقتصادی، این کشور که چشم امید امریکای لاتین بود، حالا دولتی درگیر بحران دارد. قیمت پایین نفت باعث بروز بحران اقتصادی شده، مصرف برازیلی ها کم و بیکاری شان بیشتر شده است. کاملا برخلاف بحران سیاسی فعلی، دولت برازیل در حال حاضر با مشکلات مالی زیادی روبروست؛ چنانکه تمام دنیا در آخرین مسابقات جام جهانی ۲۰۱۴ فوتبال شاهد و نظاره گر وضعش بودند.

افریقای جنوبی، عضو افریقایی این اتحاد نیز از لحاظ اقتصادی تقلا می کند. رشد اقتصادی این کشور نیز در پنج سال گذشته به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. عدم تعادل تجاری تا حد زیادی در آن بالا بوده و بدهی های دولت به سحطی بحرانی رسیده است. شرایط اقتصادی ضعیف است و عدم اطمینان سیاسی در حکومت بسیار بالا می باشد. این وضع سرمایه گذاران خارجی را تهدید می کند، کسانی که افریقای جنوبی به سختی به آنان نیازمند است.

منبع امید

در این میان، هند هنوز هم یک منبع امید در بریکس می باشد. اقتصاد این کشور به وضوح در حال افزایش است. صندوق بین المللی پول (IMF) پیشبینی کرده که رشد اقتصادی این کشور در این سال و سال آینده ۷.۶ درصد را نشان دهد.

حتی نرخ رشد دو رقمی اقتصادی در این شبه قاره تحت کنترول است. هند برای سرمایه گذاران خارجی بیشتر و بیشتر جذاب می شود. به خصوص به دلیل اینکه بخش های قبلا بسته در این کشور به صورت فزاینده ای برای سرمایه گذاری مستقیم خارجی ها باز شده اند.

در عین حال انتظار می رود که موانع بروکراتیک در هند رفته رفته کم شوند؛ در حالیکه مقررات ملی متعددی در ۲۹ ایالت این کشور وجود دارند و در هماهنگی باهم قرار دارند. همه اینها امید زیادی نسبت به هند به ارمغان می آورد. به هرحال هند هنوز هم با چالش های زیادی روبروست.

حداقل دو سوم از جمیعت هند از رونق تازه به میان آمده این کشور بی بهره مانده اند. در مقایسه با دهه ۱۹۷۰ تا ۸۰۰ میلیون هندی که در مناطق روستایی زندگی می کنند، در حال حاضر غذای کمتری برای خوردن دارند. این یک وضع نامناسب است، مخصوصا برای یک عضو گروه بریکس.

نویسنده: الکساندر فرویند

شما نیز می توانید نظرتان را در این زمینه پایین این تبصره بنویسید.