کووید-۱۹: آیا به واکسین‌های جدید نیاز داریم؟

هنس گئورگ آیشلر، مدیر اجرایی آژانس ادویه اروپا در صحبتی با رادیو تلویزیون اتریشی «ORF» گفته است که در طول تاریخ هرگز چنین تلاش های برای یافتن داروی مناسب در برابر یک بیماری جدید با این سرعت انجام نشده است. به قول وی مهمتر از همه این است که این تلاش ها «موفقانه و سریع» بوده اند.

او افزوده است که ما مسیر طولانی را طی کرده ایم، ولو چنین احساس نشود، و این پاندمی بدون شک ثبت تاریخ خواهد شد.

آیشلر همچنان گفته است: «نباید فراموش شود که ما اکنون در مورد این ویروس، چگونگی تکامل و تأثیر آن، به مراتب بیشتر از گذشته می فهمیم و حالا می توانیم واکسین کافی را سریعتر از آنچه ۶ ماه یا ۹ ماه قبل بود، تولید کنیم. پس به این ترتیب دوباره از صفر شروع نمی کنیم.»

تولید و انکشاف واکسین متوقف نشده است

اوزلم توریجی و اوغور شاهین، بنیانگذاران بایونتیک، نیز در مصاحبه ای با مجله خبری اشپیگل آلمان اظهار خوشبینی کرده اند: اگر ویروس به شدت جهش پیدا کند، از نظر تخنیکی امکان مطابقت دادن واکسین با آن وجود دارد. «کافیست که اطلاعات ژنتیکی انتی ژن ویروس فعلی را با انتی ژن جدید و جهش یافته تعویض کنیم. همه این کار خیلی سریع انجام یافته می تواند و شاید شش هفته طول بکشد.»

اما تا حال نیاز فوری به چنین چیزی وجود نداشت. یک بررسی مشابه که به تازگی در ماهانه «Nature Medicine» به نشر رسیده است، تأیید می کند که واکسین «بایونتیک/فایزر» در برابر انواع جهش یافته ویروس کرونا در بریتانیا و افریقای جنوبی مؤثر است.

با آنهم افریقای جنوبی استفاده از واکسین استرازنکا، ساخت شرکت بریتانیایی-سویدنی را، تا زمانی که دانشمندان در مورد استفاده بهتر از این واکسین مشوره نداده اند، متوقف ساخته است. این شرکت دواسازی پیش از آن اذعان کرده بود که واکسین تولیدی اش تنها در صورت یک سیر خفیف ابتلاء به نوع جهش یافته «B.1.351.»، به گونه محدودی می تواند محافظت کند. با آنهم، به قول این شرکت، واکسین استرازنکا می تواند از یک سیر شدید بیماری جلوگیری کند.

انواع جهش یافته: مؤثریت کمتر واکسین ها

این نقاط ضعف در مؤثریت واکسین دلیل کافیست برای آنکه واکسین ها در برابر انواع جدید ویروس کرونا و یا حتی ترکیبی از انواع جهش یافته، مناسب تر ساخته شوند.

در بریتانیا دو شکل تغییر یافته ویروس کرونا (B.1.1.7.) کشف شده اند. یک تیم کارشناسان حکومت بریتانیا حالا یکی از این انواع را «نگران کننده» رده بندی کرده است.

این تغییر پیهم شکل ویروس، ضرورت فوری به داده های بالینی و نظارت مداوم را برجسته می سازد.

به همین دلیل هم اکنون در دانشگاه آکسفورد کار روی یک نسل جدید واکسین ها آغاز شده است. سارا گیلبرت، که در ساختن واکسین استرازنکا سهم داشته است، می گوید: «این همان مشکلی است که همه تولیدکنندگان واکسین با آن روبرو اند.» شرکت های «GSK» و «CureVac» نیز در یک نشست خبری اعلام کردند که کار روی نسل بعدی واکسین نوع «mRNA» را آغاز کرده اند.

سازمان جهانی صحت به تاریخ ۲ فبروری سال روان از ۲۴۰ پروژه واکسین در کشور های مختلف سخن گفت.

واکسین انفلوآنزا نیز همواره نوع جدید دارد

برای مناسب تر ساختن یک واکسین، یکی از نمونه ها، واکسین ضد ویروس انفلوآنزا است. این ویروس فصلی، مدام در تغییر است و به همین دلیل در برابر آن باید همواره واکسین مناسب تهیه شود و واکسیناسیون سالانه برای همگان توصیه می شود. ما به این واکسیناسیون سالانه در برابر انفلوآنزا عادت کرده ایم. در صورتی که «سارس کووی۲» مشابه با انفلوآنزا در تغییر باشد، آنگاه واکسین ها در برابر آن نیز همواره مناسب تر ساخته خواهند شد.

هنا فوکس / ص.ا، ع.ف