کوریای شمالی دوباره به تنش ها دامن زد

راکتی موسوم به "اونها 3" با ارتفاع 30 متر و وزن 90 تن در ایستگاه جدید فضایی تونگچانگری در تقریباً 60 کیلومتری مرز جنوبی چین قد بر افراشته است. روز یک شنبه گذشته در حدود 50 خبرنگار خارجی راکت حامل ماهوارۀ ویژۀ اوضاع جوی به نام "ستارۀ درخشان" را مشاهده کردند.

نمایش راکت به خبرنگاران بخشی از تبلیغات کوریای شمالی است که ادعا دارد این راکت را به مقاصد مسالمت آمیز به فضاء پرتاب می کند. اما جامعۀ جهانی در این مورد تردید دارد و گمان می برد که پیونگ یانگ در اصل قصد آزمایش یک راکت قاره پیما را دارد. شورای امنیت سازمان ملل متحد در ماه جون سال 2009 طی قطعنامۀ شماره 1847 چنین آزمایشی را منع قرار داد. این قطعنامه پاسخی بود در برابر آزمایش اتمی کوریای شمالی در ماه می سال 2009 میلادی.

رودیگر فرانک، کارشناس امور کوریای شمالی متیقن است که در راکت های ملکی و نظامی عین تکنالوژی به کار برده می شود. او می گوید: «همان طوری که از تجارب کشورهای دیگر، به شمول ایالات متحدۀ امریکا و شوروی پیشن، به ما معلوم است، برنامه های فضایی همیشه و در هر وقت و زمان، برای مقاصد نظامی نیز به کار گرفته شده اند، گاهی این برنامه ها از همان اول نظامی بوده اند».

واشنگتن از این اقدام کوریای شمالی با لحن شدیدی انتقاد کرده است. حتی چین هم در این رابطه تردید نشان داده است. جاپان و کوریای جنوبی حتی سیستم دفاع راکتی خود را به حال آماده باش درآورده اند. آنها با این سیستم خود می خواهند پارچه های راکت حامل کوریای شمالی را، در صورتی که بر خاک شان بیفتد، از بین ببرند. چین و جاپان همچنان گفته اند در صورتی که راکت کوریای شمالی از مسیر خود منحرف گردد و وارد حریم فضایی شان شود، بالای آن شلیک خواهند کرد. کوریای شمالی گفته است که چنین حالتی را یک "اعلام جنگ" تلقی کرده و به آن "مصممانه و بیرحمانه" پاسخ خواهد داد.

راکت "اونها 3" قرار است بین 12 تا 16 اپریل سال روان به فضاء پرتاب شود. به قول رودیگر فرانک این تأریخ تصادفی نیست، زیرا پانزدهم ماه اپریل مصادف است با صدمین سالروز تولد کیم ایل سونگ مؤسس دولت کوریای شمالی، و این روز با یک رویداد خاصی در کوریای شمالی تجلیل خواهد شد.

عنصر کلیدی در سیاست کوریای شمالی در برابر غرب "غیرقابل پیش بودن" اوضاع است. کوریای شمالی مشکلات زیادی دارد، به ویژه در تأمین احتیاجات عامه، که جهانیان نمی خواهند به آن بی توجه باشند. اما پرتاب راکت بیشتر از پیش سدی را در ین راستا ایجاد می کند، زیرا به این ترتیب پیمانی که این کشور در پایان ماه فبروری سال روان با ایالات متحدۀ امریکا بست، به خطر می افتد. به اساس این پیمان ایالات متحدۀ امریکا تعهد کرده است که 240 هزار تن مواد غذایی را در اختیار پیونگ یانگ قرار می دهد. کوریای شمالی باید در بدل آن نخست غنی سازی یورانیم را متوقف بسازد، بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی را دوباره به کشور راه بدهد و از پرتاب راکت دست بردارد.

در این میان طرح کوریای شمالی برای پرتاب راکت به فضاء مناسبات میان واشنگتن و پیونگ یانگ را دوباره سرد ساخته است. در آغاز ماه روان میلادی دیدار غیررسمی هیات های عالی رتبۀ کوریای شمالی و ایالات متحدۀ امریکا در برلین پایتخت آلمان به جار و جنجال کشید. نمایندگان کوریای شمالی، پس از انتقاد امریکاییان از طرح پرتاب راکت این کشور، مذاکرات را برهم زدند. پیونگ یانگ تهدید کرده است که اگر به خاطر پرتاب راکت اش با تعزیرات رو به رو گردد، بار دیگر به آزمایش اتمی دست خواهد زد.

ماتیاس فون هاین/ صفی الله ابراهیم خیل

ویراستار: عارف فرهمند