کارشناسان: تصرف افغانستان توسط طالبان اجتناب‌ناپذیر نیست
۱۴۰۰ تیر ۳, پنجشنبه
همزمان با افزایش نگرانی‌ها از احتمال دستیابی مجدد طالبان به قدرت در این کشور جنگ زده، کارشناسان امریکایی که در امور افغانستان سال‌ها تجربه دارند، هشدار دادند که رهبری ضعیف، فساد و شکاف‌های قومی در نیروهای امنیتی افغانستان امتیازاتی را برای طالبان فراهم می‌کند. این آگاهان تاکید کرده اند که این مسئله بستگی به این دارد که «آیا دولت آشفته رئیس جمهور اشرف غنی خواهد توانست این وضعیت حفظ کند.»
گروه طالبان پس از آغاز خروج نظامیان خارجی موفق شده اند که ده‌ها ولسوالی را در افغانستان تصرف کنند. این در حالی است که رئیس جمهور غنی به واشنگتن سفر کرده و قرار است با جو بایدن رئیس جمهوری ایالات متحده امریکا در کاخ سفید دیدار کند.
روزنامه امریکایی وال استریت ژورنال روز چهارشنبه گزارش داد که گزارش اطلاعاتی جدید ایالات متحده تخمین می‌زند که طالبان قادر خواهند بود که ظرف شش تا ۱۲ ماه پس از خروج نیروهای امریکایی، کنترول پایتخت این کشور را به دست آورند.
اما وزارت دفاع افغانستان گفته که رهبری جنگ بیشتر تقویت می‌شود و طالبان پیروز نخواهند شد.
اندریو واتکینز از مرکز تحقیقاتی «گروه بین المللی بحران» به خبرگزاری فرانسه گفت: «واقعاً نمی‌توان میزان و سرعت از دست دادن اراضی از سوی دولت افغانستان را انکار کرد. اما سقوط کابل قریب الوقوع نیست. طالبان یک نیروی بزرگ نظامی نیستند که نتوان جلو شان را گرفت.»
به گفته این تحلیلگر، بیشتر مناطقی که شورشیان ادعای تصرف آن را کرده اند، در مناطق روستایی این کشور موقعیت دارند که از نظر استراتیژیک یا نظامی از ارزش کمی برخوردار هستند و نیازی به حضور هیچ یک از بازیگران در آنجا نیست. با این وجود برخی از مناطق تصرف شده از سوی طالبان در مسیرهای حمل و نقل و اطراف مراکز ولایات قرار دارند.
طالبان در حال تقویت حضورشان در اطراف شهرهای بزرگ هستند. واتکینز گفت: «آنها لزوماً در آینده نزدیک سعی به گرفتن این شهرها ندارند.»
از یک سال به این طرف نیروهای امنیتی افغان از سوی قوای هوایی ایالات متحده امریکا حمایت نمی‌شوند و توانایی‌های هوایی خود این نیروها نیز پس از خروج هزاران پیمانکاران امریکایی - که قوای هوایی افغان را فعال نگهداشته اند – تضعیف خواهد شود.
کارتر ملکاسیان، یک مقام سابق پنتاگون و کارشناس امنیتی کنونی أفغانستان در مرکز مشورتی «سی ان ای» گفته است که "بسیار کم امکان پذیر است" که طالبان در کوتاه مدت به کابل برسند. با این حال وی گفت، چنین نتیجه‌ای ظرف یک سال قابل تصور است، زیرا مراکز مناطق در حال حاضر در معرض تهدید نیستند. او علاوه کرده است: «هر زمانی که شاهد از دست دادن شهرهای بزرگ مانند کندهار یا مزارشریف باشیم، بعداً نگرانی سقوط کابل وجود دارد.»
جیمز دابینز، نماینده ویژه سابق امریكا در افغانستان و كارشناس شركت رند، اظهار داشت كه احتمالا جنگ در افغانستان بیشتر خواهد شد. او اظهار می‌دارد که در حال حاضر «طالبان از امتیازات خاصی برخوردار هستند. اما امتیازات آنها عموماً در حومه‌هایی اند كه طرفداران آنها وجود دارند.»
آگاهان معتقد اند که شهرها بیش از زمانی که طالبان در سال ۱۹۹۶ قدرت را بدست گرفتند، برای این گروه یک چالش محسوب می‌شوند. افغانستان دارای جمعیت بیشتر شده، مردم شهرنشین و تحصیل‌کرده تر شده اند، ارتباط بهتر و مدیریت آن پیچیده تر شده اند.
این نماینده سابق امریکا در امور افغانستان می گوید: « آنها [طالبان] در شهرهایی كه تمام زیرساخت‌ها وجود دارد، طرفداران زیادی ندارند. کابل اکنون یک شهر پنج میلیون نفری است، مانند زمانی نیست که در تصرف طالبان قرار داشت. من فکر می‌کنم که آنها برای کنترول آن مشکل خواهند داشت.»
اندریو واتکینز از گروه بین المللی بحران گفته است که اردوی افغانستان فعلاً کاری را که باید، انجام می‌دهد، مثلاً به حفاظت از مراکز پرجمعت و مسیرهای تدارکاتی تمرکز می‌کند. به گفته او تغییر و تبدیلی‌های اخیر در سطح رهبری این نیروها به وضعیت کمک خواهد کرد.
این تحلیلگر افزوده است که اردوی ملی افغانستان باید قوت خود را نشان دهد که باعث می‌گردد تا طالبان از تلاش‌هایشان برای تصرف کشور با زور منصرف شوند.
کارتر ملکاسیان، مقام سابق پنتاگون و کارشناس امنیتی در مورد افغانستان اظهار داشته که با این حال گفتگوهای صلح برای شورشيان مهم است و در صورتی كه در نهايت به قدرت برسند به آنها اعتبار می‌دهد. او علاوه کرد: «طالبان به این اهمیت می‌دهند که در سطح بین المللی به رسمیت شناخته شوند. آنها به دریافت كمک‌های آینده اهمیت می‌دهند.»
این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که در این روزها تنور جنگ داغ‌تر شده و از مذاکرات صلح خبری نیست. طالبان برای تصرف مناطق بیشتر و دولت هم به سازماندهی خیزش‌های مردمی علیه آنان تلاش دارند.
na/af (afp)