چه امیدواری در مذاکرات صلح سوریه وجود دارد؟

گونتر مایر، پروفیسور در دانشگاه ماینس آلمان و رئیس مرکز تحقیقات جهان عرب در این دانشگاه، در مصاحبه‌ای با دویچه وله راجع به شانس موفقیت این مذاکرات معلومات می‌دهد.

دویچه وله: نمایندگان اپوزیسیون سوریه به ژنیو سفر کردند. آیا این امر به تنهایی یک موفقیت است؟

مایر: این به صراحت یک موفقیت اولیه به شمار می رود که تا روز جمعه هنوز معلوم نبود. با کمک عربستان سعودی کمیته عالی مذاکرات که از گروه های مهم اپوزیسیون سوریه نمایندگی می کند، مشارکت خود در مذاکرات ژنیو را به تحقق پیش شرط های بشردوستانه مشروط است. یعنی تنها زمانی که حملات هوایی بالای اهداف غیرنظامی توقف داده شود و به انتقال کمک های بشردوستانه در مناطق تحت محاصره رژیم اسد اجازه داده شود، اپوزیسیون می خواهد در مذاکرات شرکت کند. با این حال، پس از اینکه به ویژه ایالات متحده امریکا اصرار بر مذاکرات بدون پیش شرط داشت، گروه اپوزیسیون در نهایت شرکت اش را در یک روند "سیاسی" وعده داد.

دویچه وله: دقیقا به چه هدفی در ژنیو می خواهند دست یابند؟

مایر: قطعنامه ای که به اتفاق آراء توسط شورای امنیت سازمان ملل در ماه دسمبر به تصویب رسید، یک جدول زمانی 18 ماهه را برای حل و فصل جنگ در سوریه پیش بینی کرده بود. در شش ماه اول، بعد از توقف فوری حمله بالای اهداف غیرنظامی، همه گروه ها بدون در نظر داشت تفاوت های فرقه ای باید دور هم بیایند و یک حکومت انتقالی را تشکیل دهند. در پایان این روند سیاسی باید انتخابات آزاد و عادلانه تحت نظارت سازمان ملل متحد راه اندازی شود.

دویچه وله: آیا این امر واقع بینانه است؟

مایر: برای کشورهای خارجی که از رژیم بشار الاسد حمایت می کنند و یا علیه اش می جنگند، اکنون روشن شده است که هیچ راه حل نظامی برای این جنگ وجود ندارد. هم زمان، بحران پناهجویان که بعد بسیار وسیعی گرفته است، همه طرف ها را وادار ساخته است که هرچه زودتر به جنگ در سوریه پایان داده شود. با این حال، شک و تردید های وجود دارد که هم بازیگران داخلی جنگ سوریه و هم قدرت های خارجی که جوانب مختلف را حمایت می کنند، حاضر باشند که ازعلاقمندی های شان به نفع یک راه حل مسالمت آمیز، صرف نظر کنند.

دویچه وله: آیا در این جنگ هنوز هم طرفینی وجود دارند که به این باورند که نیاز به مذاکره ندارند چون از لحاظ نظامی برتری دارند؟

مایر: پس از اینکه اردوی سوریه با پشتیبانی نیروهای زمینی حزب الله و ایران، و به ویژه حمایت هوایی روسیه در هفته های اخیر قادر به کنترول مناطق قابل توجهی در برابر گروه های مختلف شورشی گردید، رژیم اسد به احتمال زیاد حداقل در حال حاضر علاقه کمی به یک آتش بس فوری دارد.

دویچه وله: گروه های تروریستی "دولت اسلامی" و جبهه النصره نیز مطمئنا علاقمندی به آتش بس فوری ندارند؟

مایر: بدون این هم سازمان تروریستی "دولت اسلامی" و همچنین جبهه النصره که یکی از شاخه های القاعده است، در این مذاکرات اجازه شرکت ندارند. اما دیگر شبه نظامیان اسلامگرای افراطی مانند "شام الاحرار"، که از جانب عربستان سعودی، قطر و ترکیه حمایت بدست می آورند، نیز علاقه مند گذاشتن سلاح شان به زمین نیستند.

دویچه وله: پس موفقیت مذاکرات صلح غیر ممکن به نظر نمی رسد؟

مایر: موانعی که سر راه مذاکرات صلح قرار دارند، در حال حاضر در آغاز مذاکرات غیر قابل عبور به نظر می رسند. با این حال حداقل احتمال کمی وجود دارد که طرفین درگیر در سطح ملی و منطقه ای مجبور به عقب نشینی گردند. به طور عمده توسط تاثیرگذاری ایالات متحده امریکا از یک سو و روسیه در طرف دیگر. اما به هیچ وجه نمی توان کاملا مطمئن بود.
پروفسور گوینتر مایر در دانشگاه ماینس تدریس می کند. او همچنین رئیس مرکز تحقیقات جهان عرب است.