چرا پاکستان شاهد افزایش شدید حملات شبه‌نظامیان است؟

پاکستان با تشدید حملات و خشونت‌های ستیزه‌جویان مواجه است. داده‌های موسسه مطالعات منازعه و امنیت در پاکستان نشان می‌دهد که در هشت ماه سال جاری، ۷۵۷ نفر جان باخته و به همین تعداد نیز زخمی شده اند.

تحلیلگران گفته اند که تنها در ماه اگست، ۲۵۴ نفر در خشونت‌ها کشته شده اند که شامل ۹۲ غیرنظامی و ۵۲ تن از نیروهای امنیتی پاکستان می‌شوند. ماه اگست مرگبارترین ماه در شش سال اخیر بوده است.

افراد مسلح بیشتر در ایالت‌های خیبرپشتونخوا و بلوچستان حضور فعال دارند که هر دو ایالت با افغانستان  هم‌مرز اند.

اسلام آباد همیشه تحریک طالبان پاکستانی (تی تی پی) را متهم به انجام حملات در پاکستان می‌کند که مدعی است که اعضا و رهبران این گروه در افغانستان مستقر اند. طالبان افغان این ادعای حکومت پاکستان را همواره رد می‌کنند.

مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید

افزون بر این، یک گروه شورشی دیگر موسوم به "اردوی آزادیبخش بلوچستان" نیز به عنوان یک تهدید بزرگ در میان شبه نظامیان مسلح در بلوچستان ظهور کرده است.

هشدارها در مورد حملات در بلوچستان

به نظر می‌رسد که با تصرف دوباره قدرت توسط طالبان در افغانستان در ماه اگست سال ۲۰۲۱،  ناامنی در پاکستان با گذشت هر سال گسترش یافته است. حوادث خشونت‌آمیز و حملات هم‌آهنگ شده شورشیان بالای پایگاه‌های پولیس، شاهراه‌ها و راه آهن در سراسر ایالت بلوچستان در ماه گذشته سه برابر افزایش یافت. در این رخدادها، دست کم ۷۴ نفر جان باختند و شورشیان جدایی طلب بلوچ متهم به انجام این حملات اند.

خشونت‌های اخیر مرگبارترین و گسترده‌ترین حملات این شبه نظامیان قومی محلی در چند سال اخیر نگریسته می‌شوند.

احسان الله تیپو محسود، یکی از بنیانگذار پلتفورم غیرحزبی "خاطرات خراسان" که از سوی شماری از خبرنگاران اداره می‌شود، در مصاحبه با دویچه وله گفت: "بی توجهی حکومت، عامل کلیدی است. دست‌آوردها پس از بیرون راندن شبه نظامیان از کشور، در جریان عملیات نظامی، تحکیم نشدند. "

محسود افزود: "هیچ میکانیسمی با افغانستان در زمان حکومت  اشرف غنی  ایجاد نشد و تحریک طالبان پاکستانی برای قدرت گرفتن دوباره، فرصت نفس کشیدن پیدا کرد."

ملیحه لودهی، دیپلومات سابق پاکستان و تحلیلگر سیاست خارجی به این باور است که نظام طالبان [در افغانستان] در مقابله با خشونت، ناکام شده است.

این دیپلومات پیشین به دویچه وله گفت: «برای حملات ستیزه‌جویان در پاکستان، دلایل متعدد وجود دارند. امتناع اداره طالبان [افغان] از مهار تحریک طالبان پاکستانی،  یکی از دلایل اصلی تداوم حملات از خاک افغانستان است. به نظر می‌رسد، افزایش در  حوادث خشونت‌آمیز اخیر در بلوچستان ، یک تلاش خارجی برای بی‌ثبات کردن پاکستان است.»

"جنجال حزبی" حواس اسلام آباد را منحرف کرده است

در گزارش ماه جولای سازمان ملل متحد، تحریک طالبان پاکستانی "بزرگترین گروه تروریستی" در افغانستان توصیف شده و در آن گفته شده است که این گروه از حمایت گسترده حاکمان طالبان در کابل برای انجام حملات برون مرزی در داخل پاکستان برخوردار است.

مدیحه افضل، یکی از همکاران موسسه "بروکینگز" موافق است که رژیم طالبان، "فضای تدارکاتی" را برای تروریسم در اختیار تحریک طالبان پاکستانی  قرار می‌دهد. اما او رهبری پاکستان را هم متهم می‌کند که "حواس‌اش به دلیل نزاع‌های حزبی و سرکوب شدید مخالفان سیاسی منحرف شده است."

مدیحه افضل همچنان تصریح می‌کند که اقتصاد پاکستان هنوز هم در آشفتگی قرار دارد.

تحلیلگران به این باور اند که حکومت پاکستان، باید برای مهار ستیزه‌جویان رویکرد انعطاف پذیرتر را روی دست گیرد که شامل جلب حمایت مردم و مشارکت همه شرکای سیاسی می‌باشد.

احسان الله تیپو محسود تاکید کرد: «با حملات متعدد ستیزه جویان در دو ایالت، داینامیک امنیتی تغییر کرده است. نکته نگران‌کننده این است که حمایت عام مردم محل از عملیات نظامی کمرنگ است. مردم محل خواستار خروج نظامیان و ستیزه جویان اند. زندگی اجتماعی-اقتصادی مردم محل مختل شده و کمبود اعتماد وجود دارد. شورشیان از این وضعیت بهره می‌برند.»

حمایت مردم "کلید" مبارزه با تروریسم است

بر اساس آخرین شاخص جهانی تروریسم که با تمرکز به چهار شاخص تعداد رویدادها، جان باختن‌ها، زخمیان و گروگان‌گیری  تدوین شده است، پاکستان  در بخش آسیب‌پذیری از تروریسم و شورشگری در جهان در جایگاه چهارم قرار دارد.

محسود علاوه کرد: «حمایت مردمی کلید مهار ستیزه جویی در هر دو ایالت است. قابلیت‌های مبارزه با تروریسم به نوسازی، تجهیز بهتر و فن‌آوری نیاز دارد، زیرا ستیزه جویان سلاح‌های پیشرفته دارند. برای از بین بردن ترویست‌ها، استفاده از هواپیما‌های بدون سرنشین هم می‌تواند موثر باشد.»

صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید!

ملیحه لودهی هشدار می‌دهد که "پاکستان نمی‌تواند از توان یک جبهه دیگر در بلوچستان برآید"، زیرا در حال حاضر این کشور با دو مرز بی‌ثبات با هند و افغانستان دست و پنجه نرم می‌کند.

این دیپلومات پیشین گفت: «پاکستان برای رویارویی با این تهدیدات امنیتی، به یک استراتیژی منسجم ضد تروریسم  نیاز دارد که منعکس کننده یک رویکرد کلی دولت و مبتنی بر حمایت عمومی و همکاری فعال جوامع محلی در مناطق ناآرام باشد.»

مدیحه افضل از موسسه "بروکینگز" هم از دولت پاکستان می خواهد که به مشکلات شهروندان این کشور ساکن بلوچستان گوش دهد.

او به دویچه وله گفت: «برای مقابله با شورش بلوچ‌ها، در نهایت دولت باید ریشه‌های این شورش و ده‌ها سال نارضایتی در بلوچستان را به طور کامل بررسی کند.»