پروسه صلح؛ اختلافها میان غنی و امریکا واضحتر میشوند
۱۳۹۷ بهمن ۱۱, پنجشنبهبه گزارش روزنامه امریکایی «نیویارک تایمز»، رئیس جمهور غنی در نامه ای به رئیس جمهور ایالات متحده امریکا پیشنهاد کرده که شمار نیروهای امریکایی در افغانستان کاهش یابد و شمار کاهش یافته نیروها با هزینه کمتر در افغانستان باقی بمانند.
این روزنامه نوشته است که سه مقام حکومتی موجودیت چنین نامه را تایید کرده اند که نشاندهنده نگرانی عمیق رئیس جمهور غنی در مورد خروج سریع نیروهای امریکایی از افغانستان است.
یک مقام حکومتی به این روزنامه گفته است که دیدگاههای مطرح شده در این زمینه امکان صرفهجویی سالانه دو میلیارد دالر برای ایالات متحده امریکا و کاهش سربازان تا حد ۳۰۰۰ را فراهم میسازد.
شاه حسین مرتضوی معاون سخنگوی رئیس جمهور افغانستان در باره این نامه ابراز بیخبری کرد.
اما اظهارات اخیر رئیس جمهور افغانستان نشان میدهد که او از برنامه ایالات متحده امریکا برای صلح با طالبان و کاهش نیروها نگران است.
نجیب الله آزاد که سابق سخنگوی رئیس جمهور غنی بود و حالا در مسایل سیاسی نظر میدهد، میگوید که نگرانی اصلی آقای غنی، تکرار سرنوشت حکومت داکتر نجیب الله است. آقای آزاد با اشاره به مصاحبه اخیر عباس استانکزی از اعضای دفتر سیاسی طالبان گفت: «با برگشت آنان [طالبان] نیروهای امنیتی و دفاعی منحل میشوند و از بین میروند و این چیزی است که در ۱۹۹۲ اتفاق افتاد.»
آقای آزاد میگوید حکومت مسئول سرنوشت بیش از ۳۰ میلیون افغان است و وضعیت حساس تاریخی ایجاب میکند که روند صلح بسیار محتاطانه به پیش برود.
اختلافات غنی و امریکا واضحتر میشود
رئیس جمهور افغانستان یک روز پس از دیدار با زلمی خلیلزاد در یک گردهمایی جوانان بر شفاف بودن روند صلح و نقش افغانها در آن تاکید کرد. او افزود: «حقیقت تلخ این است که پنجاه درصد پیمان های صلح بین المللی به جنگ های شدیدتر از جنگ هایی که آن را پایان دادند تبدیل شد. دلیلش این بود که کلوخ ماندند و از آب گذشتند.»
این اظهارات زلمی خلیلزاد، نماینده ایالات متحده در پروسه صلح، که «کلید صلح در کابل است»، این گونه تعبیر شده است که او به توافقات ابتدایی با طالبان دست یافته و حالا باید حکومت افغانستان با آن همنوایی کند.
حکومت افغانستان برعکس، اصرار دارد که تشکیل حکومت موقت را قبول ندارد و در پروسه قانونی کنونی، طالبان به مذاکره با حکومت راضی شوند. در حالی که مقامهای حکومت با ارائه مثالهای تاریخی از توافق عجولانه صلح هشدار میدهند، مخالفین سیاسی حکومت میگویند که مقامها بیشتر دغدغه قدرت دارند تا صلح.
برخلاف حکومت، شماری از احزاب و جریانهای سیاسی به شمول نامزدان انتخابات آینده ریاست جمهوری از تلاشهای صلح زلمی خلیلزاد حمایت کرده و در عین حال خواهان گفتگوهای بین الافغانی شدهاند.
حنیف اتمر، نامزد ریاست جمهوری از موضع رئیس جمهور غنی انتقاد کرده و گفته است که در اصول طرفدار نقش رهبری کننده دولت در روند صلح است ولی تاکید کرده است که «حکومت در صورتی میتواند از مردم نمایندگی کند که از گوشه تنگ انزوا و تنگ نظری بیرون شده و ملت را زیر چتر اجماع ملی متحد سازد.»
ضعیف: طالبان این حکومت را قبول ندارند
چهرههای پیشین طالبان میگویند هنوز راه درازی برای رسیدن به صلح در پیش است. مولوی عبدالسلام ضعیف، سفیر پیشین طالبان در اسلام آباد، به دویچه وله گفت که یکی از دلایل اصلی مخالفت حکومت افغانستان با طرح صلح زلمی خلیلزاد، تاکید طالبان بر استقرار دوباره امارت اسلامی است: «[طالبان] میگویند حکومت کنونی را امریکاییها ساختهاند و این حکومت را به رسمیت نمیشناسند. این مهمترین موضوع اختلافی است.»
موضوع اختلافی دیگر به باور آقای ضعیف خروج و باقی ماندن نیروهای بین المللی در افغانستان است. او میگوید طالبان خواهان خروج تمامی نیروهای بین المللی استند، در حالی که حکومت خواهان تداوم ماموریت این نیروها در افغانستان است. آقای ضعیف که به نظر میرسد از روند مذاکرات آگاهی نزدیک داشته باشد، میگوید امریکا و طالبان تاکنون برسر ایجاد حکومت موقت در افغانستان توافق نکردهاند.
ح. همراز