وضعیت اسفبار پناهجویان افریقایی در چنگال قاچاقبران در لیبیا

سازمان امدادی "آکسفام" روز چهارشنبه در یک نشست رسانه ای در برلین گزارش خود را که بر اساس گفتگو با ۱۵۸ پناهجو در سیسلی ایتالیا تهیه شده، ارائه کرد. این گزارش "تصویری فاجعه بار از شرایط موجود" را ارائه می کند که در آن پناهجویان مورد شکنجه، خشونت و کار اجباری قرار می گیرند. موسسه آکسفام از کشورهای اتحادیه اروپا می خواهد تا سفر امن پناهجویان گیرمانده در لیبیا به سوی اروپا را ممکن بسازند.

تقریبا همه ۳۱ زن پناهجویی که مورد پرسش قرار گرفتند گفته اند که مورد خشونت جنسی قرار گرفته اند. از هر پنج زن پناهجو، چهار تن گفته اند که شکنجه شده اند یا به آنها دست درازی شده است. بسیاری از پناهجویان به طور معمول به آب و غذا دسترسی ندارند.

در حالی که کشورهای اروپایی کوشش می کنند تا جلو موج مهاجرت از طریق دریای مدیترانه را بگیرند، سود و منفعت به جیب قاچاقبران انسان می رود.

ایبویگبه اوساس، یک پناهجوی ۱۷ ساله نایجریایی در حالی که اشک در چشم هایش حلقه زده، می گوید: «قایق ما یک درز داشت و بیدرنگ آب به آن داخل شد. ما کوشش کردیم تا مانع آن شویم اما خیلی ها دیگر رمق نداشتند. آنها به دریا افتادند و غرق شدند. خیلی ها بی جان به روی آب بودند».

در این قایق تفریحی کوچک کم از کم ۱۶۰ تن به شمول تعدادی زیادی کودک حضور داشتند. کشتی نجات سازمان امدادی "پرو اکتیوا اوپن آرمس" سرانجام این قایق را نزدیک ساحل لیبیا پیدا کرد. شماری نجات یافته بودند و ۱۳ جسد نیز در محل بود.

لیبیا پس از سرنگونی معمر قذافی، کشوری است که تقریبا در آن هیچ حکومتی وجود ندارد. این کشور توسط ملیشه هایی اداره می شود که یا به قاچاقبران انسان کاری ندارند یا این که خودشان همدست آنان هستند و قاچاقبری می کنند. این مسئله به ویژه در منطقه بیابانی جنوب لیبیا رایج تر است.

ریجویس، یک پناهجوی ۲۲ ساله است که توسط قاچاقبران به این منطقه آورده شد. خانم ریجویس قصه می کند: «ما با یک موتر لاری از بین صحرا گذشتیم. بسیار سخت بود. بسیاری از مردم از موتر افتادند. بسیاری از آنها حالا مرده اند. وقتی حرکت کردیم ۲۶ نفر بودیم. راننده به راه خود ادامه داد و توقف نکرد».

تقریبا تمام اقتصاد جنوب لیبیا وابسته به قاچاق مهاجران، منابع طبیعی، مواد مخدر و اسلحه است.

به گزارش "سازمان بین المللی مهاجرت" طی سال روان میلادی، بیش از ۹۴ هزار مهاجر از طریق لیبیا و دریای مدیترانه خود را به سواحل ایتالیا رسانده اند. بیش از ۲۲۰۰ تن هم در این راه جان خود را از دست داده اند. به گفته ژول میلمن، سخنگوی این سازمان این شمار تقریبا مشابه سال گذشته است.

آقای میلمن می گوید: «آنچه که تازه است این که گارد ساحلی لیبیا نسبت به سال گذشته فعال تر است. در سال روان، ۱۱ هزار پناهجو از دریای مدیترانه گرفته شدند پیش از آن که سواحل لیبیا را ترک کنند. اما قسمت غم انگیز نیز این است که آنها اجساد ۳۵۰ تن را نیز در ساحل یافتند».

این که چه تعداد نفر منتظر هستند تا خاک لیبیا را به مقصد اروپا ترک کنند، هیچ کس نمی داند.

میلمن می گوید: «لیبیایی ها در کل حدود یک میلیون خارجی را دستگیر کرده اند. از این جمع، حدود ۲۰۰ هزار نفر با این هدف به لیبیا آمده اند که با قایق به سوی اروپا بروند».

با این حال، در لیبیا قاچاقبران انسان از قربانیان خود مانند برده استفاده می کنند. سازمان ملل متحد خانه هایی را که این پناهجویان در آنها نگهداری می شوند، "کارخانه انسان" نامیده است. زنان در این مکان ها مورد خشونت قرار می گیرند و حتا مجبور به تن فروشی می شوند.

برای بسیاری از این افراد رسیدن به اروپا حالا مقصد نهایی است، هرچند که تا حالا در مورد آن فکر نکرده بودند.

میلمن می گوید: «قاچاقبران حتا کسانی را می ربایند که اصلا قصد رفتن به اروپا را ندارند. آنان مجبور می شوند که برای رهایی خود پول بپردازند و بعد از آن، آنها مجبور می شوند تا به مقصد ایتالیا سوار قایق شوند».

"گروه بحران بین الملل" برآورد می کند که قاچاقبران انسان از طریق پناهجویانی که از لیبیا می گذرند، سالانه میلیاردها دالر درآمد دارند.

حتا ریجویس، زن جوان نایجریایی نهایتا سوار قایق شد، هرچند داوطلبانه؛ اما ماشین قایق در آب از کار افتاد. این افراد از آب گرفته شدند و دوباره به کمپی در خشکی منتقل شدند. ریجویس می گوید: «من اصلا نمی دانستم که سفر این قدر بد خواهد بود؛ اگر می دانستم، هیچ وقت لیبیا را ترک نمی کردم».

یورگن ستریاک / ع. ح.