ایران: طالبان موافقت نامه حقابه با ایران را عملی کنند
۱۴۰۱ تیر ۴, شنبهوزارت خارجه ایران شام روز جمعه با نشر اعلامیه ای از گفتگوی تلفونی حسین امیرعبدالهیان وزیر امور خارجه ایران با امیر خان متقی سرپرست وزارت خارجه طالبان خبر داده است.
در این اعلامیه آمده است که وزیر خارجه ایران ضمن تسلیت وهمدردی با آسیب دیدگان زلزله مرگبار اخیر در افغانستان گفته است که اگر نیاز باشد گروه صحی نیز به این کشور خواهند فرستاد:« ما همچون گذشته در کنار مردم شریف و صبور افغانستان هستیم و در صورت نیاز آماده اعزام تیم پزشکی هستیم.»
بیشتر بخوانید: ایران و طالبان: ایالات متحده سعی میکند در میان ما اختلاف ایجاد کند
در این اعلامیه وزارت خارجه ایران گفته شده است که وزیر خارجه ایران در بخشی از این گفتگوی تلفونی، درمورد حقابه ایران از رود هیرمند پرداخته و خواستار اقدام جدی طالبان در باره عملی شدن تفاهم نامه میان ایران و افغانستان در این باره شده است.
او تاکید کرده است:« درخواست جدی داریم که هیئت حاکمه سرپرستی افغانستان در عمل به تعهدات دوجانبه خود مطابق قراردادهای لازم الاجرای فی مابین در حوزه حقابه ایران و آب های مرزی همکاری لازم و جدی را داشته باشد و با حل این مسئله ، آن را به عاملی برای تقویت همکاری و دوستی بین دو کشور و ملت مبدل کند.»
بیشتر بخوانید: ایران برای حقابه هیرمند دو یادداشت اعتراضی به کابل فرستاده است
در این اعلامیه وزارت خارجه ایران همچنان گفته شده است که امیر خان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان در این گفتگو تلفونی ضمن قدردانی از کمک های ایران به آسیب دیدگان زلزله اخیر در افغانستان، از ادامه رایزنی های دوجانبه و اعزام هیئت های تخصصی از وزارت نیروی ایران برای پیگیری حقابه ایران استقبال کرده است.
وزارت خارجه طالبان تاکنون در این باره چیزی نگفته است.
یک هفته پیش هیئتی از وزارت انرژی و آب طالبان برای گفتگو در این باره به ایران رفته بود.
بیشتر بخوانید: جنگ فراه؛ منازعه برسر آب یا رویارویی قدرتها
یک عضو این هیئت به دویچه وله می گوید که بر سر عملی شدن" توافق نامه آب دریای هلمند" که میان ایران و افغانستان در باره حقابه دریای هلمند (هیرمند) وجود داشت، به توافق رسیده اند.
برکت الله آریوبی، رئیس آب های فرامرزی وزارت انرژی و آب طالبان که عضو این هیئت نیز بود به دویچه وله می گوید که بر بنیاد این ماهده، افغانستان مکلف است که حقابه ایران را بدهد.
وی می افزاید در پنجاه سالی که از این توافق نامه می گذرد یک سلسله موانع و مشکلات در تطبیق آن وجود داشته است.
وی تصریح می کند که بربنیاد این توافق نامه افغانستان باید در سه بخش برای ایران آب بدهد، اما تاکنون این سه بخش تثبیت نشده است.
افغانستان و ایران بر سر تقسیم آب های دریای هلمند در سال ۱۳۵۱ هجری خورشیدی در زمان موسی شفیق، نخست وزیر پیشین افغانستان این معاهده را امضا کردند که بر اساس آن باید افغانستان سالانه ۸۱۷ میلیون متر مکعب آب دریای هلمند (هیرمند) به ایران برود.
اما حکومت های پیشین افغانستان در تطبیق این توافق نامه با ایران همواره جنجال داشتند. آنان تاکید داشتند که سالانه چندین برابر بیشتر مقداری که در این توافق نامه ذکر شده است، آب این رود خانه به ایران می رود.
در سالهای اخیر احداث چندین بند برق و بند های آب گردان در مسیر این رودخانه، سبب کمبود آب در بخش هایی از ایران شد.
چند ماه پس از به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان، وزارت انرژی و آب طالبان اعلام کرد که آنان بر تطبیق معاهده سال ۱۳۵۱ هجری خورشیدی میان کابل و تهران در باره حقابه ایران دریای هلمند موافقت کامل دارند و دریچه های بند کمال خان را به روی ایران باز کردند. با این همه، باز شدن دریچه های بند کمال خان واکنش های تندی را بر انگیخت.