وزارت کار: تا پنج سال آینده چهار میلیون بیکار خواهیم داشت
۱۳۹۶ دی ۵, سه‌شنبه
براساس آمار ارایه شده توسط بانک جهانی، ۱.۹ میلیون نفر در افغانستان بیکار هستند. وزارت کار، امور اجتماعی، شهدا و معلولین می‌گوید در حال حاضر ۲۲.۴ درصد افراد واجد شرایط کار در افغانستان بیکار اند. اما آمارهای دیگری نیز نشر شده که نشان می‌دهند، بیش از ۳۰ درصد افراد واجد شرایط کار در این کشور بیکار هستند.
وزارت کار افغانستان می‌گوید که سالانه ۴۰۰ هزار نوجوان وارد بازار کار می‌شوند. اما فرصت‌های کاریابی برای این تعداد از متقاضیان کار بسیار محدود است. دولت افغانستان به دلیل ناتوانی در تطبیق پروژه‌ها، توانایی جذب بیکاران را ندارند و سکتور خصوصی نیز مایل به سرمایه‌گذاری در این کشور نیست که در نتیجه، راه‌حلی برای پایان دادن به معضل بیکاری در آینده نزدیک وجود ندارد.
فیض الله ذکی وزیر کار، امور اجتماعی شهدا و معلولین روز دوشنبه در کنفرانس کارفرمایان گفت: «اگر فرض را بر این بگیریم پنج سال بعد چهار میلیون آدم محتاج به کار می‌داشته باشیم و هیچ کاری هم نمی‌شود، اوج بحران خواهد بود.»
او تاکید کرد که مسوولیت اصلی دولت و نهادهای کار فرما ایجاد زمینه‌های کاری می باشد: «اگر هیچ چیز تغییر نکند، پنج سال بعد افغانستان چهار میلیون بیکار خواهد داشت. مسوولیت دولت و کارفرماها همین است که برای این نیروهای کار، کار ایجاد کنند.»
اما مقام‌ها در دولت افغانستان می‌گویند طرحی را برای ایجاد یک میلیون کار در این کشور آماده کرده‌اند. براساس این طرح در صورتی که وزارت‌خانه‌ها بتوانند بودجه انکشافی شان را مصرف کنند، زمینه ها برای کار فراهم می‌شود. در حال حاضر اکثر وزارت‌خانه‌ها به دلیل نبود ظرفیت، نمی‌توانند بودجه انکشافی شان را به صورت مکمل مصرف کنند.
حکومت می‌گوید مصرف بودجه تنها به خاطر مصرف نباشد بلکه باید مصرف بودجه نتیجه‌بخش باشد و یکی از نتایج آن ایجاد شغل باشد.
وضعیت کارفرمایان
برنامه کشوری کار شایسته در سال ۲۰۱۰ برای پنج سال تدوین شد. دولت، کارفرما و کارگر در این برنامه اشتراک دارند. هدف این برنامه حل مشکلات کارفرمایان و کارگران است تا با تطبیق آن، برنامه‌های کاریابی مدیریت بهتر شود. اما وزیر کار گفت که برنامه کشوری کار شایسته ۱۵ درصد تطبیق نشده است.
عتیق الله نصرت رییس عامل اتاق تجارت و صنایع افغانستان در این کنفرانس گفت: «تا زمانی که محیط سازنده برای سرمایه‌گذاری و تجارت به وجود نیاید، ما شاهد سرمایه‌گذاری و ایجاد فابریکه‌های جدید نخواهیم بود. در نتیجه ما نمی‌توانیم کار مورد نیاز را برای کار موجود ایجاد کنیم.»
ناامنی، اختطاف‌ها، نبود برق، نبود زمین و مالیات دولتی دلایلی اند که سبب فرار سرمایه ها در چند سال گذشته از افغانستان شده اند.
در حالی که افغانستان دارای نیروی انسانی جوان است اما کیفیت پایین معارف و تحصیلات عالی سبب شده است تا نظام تحصیلی نتواند نیروهای کار متخصص و مسلکی را برای بازار کار فراهم سازد. دانشجویانی که از دانشگاه‌ها فارغ می‌شوند، با مهارت‌های کاری مدرن، زبان و تکنالوژي معلوماتی مورد نیاز در بازار کار آشنایی ندارند و نمی‌توانند کار بیابند.
آقای نصرت گفت: «مراکز تعلیمی مسلکی و تخنیکی به قدر زیاد وجود دارد اما برنامه های شان قسمی پیش می‌روند که در آن خواسته‌های سکتور خصوصی مدنظر گرفته نشده است.»
حمید یک جوان بیکار می‌گوید: «بیکاری زیاد است. ما در جستجوی کار خوب هستیم اما پیدا نمی‌شود. از دولت می‌خواهیم که به وعده‌های خود عمل کند.» این جوان افغان می‌گوید دولت وعده‌های زیادی را برای مردم داده است اما این وعده‌ها صرف در شعار باقی مانده‌اند.
رییس جمهور در هنگام کمپاین‌های انتخاباتی خود به مردم وعده داده بود که یک میلیون شغل را در افغانستان ایجاد می‌کند تا نیروی کار بتواند صاحب کار و درامد شود ولی در عمل این وعده جنبه تطبیقی نگرفته است.
در همین حال نهادهای دولتی بارها هشدار داده‌اند که به دلیل بیکاری و نبود برنامه‌های کاریابی، جوانان در روستاها توسط گروه‌های تروریستی استخدام می‌شوند و به هر اندازه بیکاری افزایش یابد به همان اندازه شمار افرادی که به صفوف مخالفان مسلح دولت می‌پیوندند، بیشتر می‌شوند.
ح. همراز