واکنش‌ها به حملات هوایی سه کشور غربی بر سوریه
۱۳۹۷ فروردین ۲۵, شنبه
ایالات متحده امریکا، فرانسه و بریتانیا با انجام حملات هوایی بر تاسیسات مرتبط با سلاح‌های کیمیایی سوریه، علیه کاربرد احتمالی گاز سمی در دوما واکنش نشان دادند.
دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده امریکا، در یک پیام تویتری این حملات را ستایش کرده و نوشته است که این عملیات «به شکل عالی انجام شد.» ترامپ نوشته است: «انجام یک حمله عالی در شب گذشته. تشکر از فرانسه و بریتانیا به خاطر فرزانگی و قدرت اردوهای خوب شان. نتیجه نمی‌توانست بهتر از این باشد. ماموریت پایان یافت!»
روسیه این حملات را با شدیدترین لحن محکوم کرده و تهدید کرده است که این حملات «عواقبی» به دنبال خواهد داشت. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه خواستار برگزاری نشست خاص شورای امنیت ملل متحد شده است. از پوتین نقل شده است که گفته این حملات نظامی تاثیر منفی بر مجموع مناسبات بین‌المللی خواهد داشت.
بشار اسد، رئیس جمهور سوریه در نخستین واکنش خود گفت که این حملات تنها قاطعیت او را برای ادامه جنگ تشدید می‌کند. خبرگزاری دولتی «سانا» به نقل از بشار اسد نوشته است: «تجاوز تنها سوریه و مردم آن را مصمم تر می‌کند تا جنگ را ادامه بدهند و تروریسم را در هر انچ از قلمرو کشور درهم بکوبند.»
بر اساس اظهارات سازمان امدادی "کلاه سفیدها" در سوریه، در حمله احتمالی با گاز سمی در هفته گذشته دست کم ۴۲ نفر کشته شده و بیش از ۵۰۰ نفر به شفاخانه ها انتقال یافته اند. غرب سربازان اسد را مسئول این حمله می‌داند. اندکی قبل از این عملیات هوایی، وزارت خارجه ایالات متحده گزارش داد که واشنگتن "با اطمینان" می‌داند که سربازان اسد در غوطه شرقی از گاز سمی کار گرفته اند.
خامنه‌یی: این حمله جنایت است
ایران که در کنار روسیه متحد نزدیک بشار اسد است، حملات هدفمندانه ایالات متحده امریکا، فرانسه و بریتانیا بر اهدافی در سوریه را شدیداً محکوم کرد. وزارت خارجه این کشور در تهران توضیح داد که این حملات تخطی آشکار از قانون بین‌الملل و تمامیت ارضی سوریه است.
وزارت خارجه ایران افزود که این کشور هر نوع حمله با سلاح‌های کیمیایی را محکوم می‌کند، اما از این مساله نباید به عنوان بهانه‌ای برای حملات نظامی بر یک کشور عضو سازمان ملل متحد استفاده شود.
یک سخنگوی وزارت خارجه ایران در برابر "پیامدهای منطقه‌ای" این بمباران هشدار داد و گفت: "ایالات متحده امریکا و متحدین‌اش هیچ سندی برای کاربرد گاز سمی ندارند و بدون آنکه اصلاً منتظر تحقیق سازمان منع استفاده از سلاح‌های کیمیایی باشند، این حملات هوایی را انجام دادند.»
کارشناسان سازمان منع استفاده از سلاح‌های کیمیایی می‌خواهند امروز شنبه، در شهر دوما به تحقیق آغاز کنند که آیا در این شهر در هفتم اپریل واقعاً از سلاح‌های کیمیایی کار گرفته شده است یا خیر. اما ماموریت آن ها، تحقیق در باره عاملان این حمله نیست.
آیت الله علی خامنه‌یی، رهبر مذهبی ایران، این حملات ایالات متحده و متحدین‌اش را «جنایت» عنوان کرد. او گفت: «حمله صبح امروز بر سوریه یک جنایت است. من واضحاَ اعلام می‌دارم که رئیس جمهور ایالات متحده، رئیس جمهور فرانسه و نخست‌وزیر بریتانیا جنایتکار اند.»
مقایسه ترامپ با هتلر
کونستانتین کوساچوف، رئیس کمیسیون وزارت خارجی پارلمان روسیه (دوما) گفت که این حملات به این هدف انجام شده است تا کار بررسی کارشناسان سازمان منع استفاده از سلاح‌های کیمیایی را دشوار یا بی‌نتیجه سازند. او افزود که این حملات تخطی عظیم از حقوق بین‌الدول است: "این حملات بر یک دولت با حاکمیت ملی، فاقد هرگونه اساسات مشروع است."
الکساندر شِرین، رئیس کمیسیون امور دفاعی پارلمان روسیه، ترامپ را حتی با آدولف هتلر، دیکتاتور آلمان نازی مقایسه کرد و گفت: "می توان او را آدولف هتلر عصر ما نامید." او افزود که قدرت‌های غربی تحت رهبری ایالات متحده امریکا، از استراتژی‌ای کار گرفته اند که با استراتژی هتلر در حمله اردوی آلمان بر روسیه شوروی در ماه جون ۱۹۴۱ مشابه است.
پشتیبانی آلمان و ناتو از این حملات
حکومت آلمان فدرال از این حملات حمایت کرد. انگلا مرکل که قبلاَ اشتراک کشورش در چنین حملاتی را رد کرده بود، روز شنبه گفت: «این ماموریت نظامی لازمی و مناسب بود.»
مرکل افزوده است که هدف این حملات علیه تاسیسات نظامی بشار اسد این بوده که قابلیت حملات کیمیایی رژیم سوریه را تضعیف و از ادامه تخطی از کنوانسیون منع سلاح‌های کیمیایی جلوگیری کنند.
همچنین ناتو از حملات مشترک کشورهای ایالات متحده امریکا، فرانسه و بریتانیا در سوریه حمایت کرده است. ینس استولتنبرگ، دبیر کل ناتو اظهار کرد: «با این حمله، توانایی رژیم سوریه در تکرار حملات با سلاح‌های کیمیایی کاهش می‌یابد.»
اسرائیل: پاسخی به عبور از خط قرمز
اسرائیل از حملات ایالات متحده امریکا به عنوان واکنشی در برابر عبور بشارالاسد رئیس جمهور سوریه از خط قرمز سخن گفت. یک مقام حکومت اسرائیل در این باره گفت که دونالد ترامپ پیش از آن به اسد روشن ساخته بود که با استفاده از سلاح‌های کیمیایی از خط قرمز عبور می‌کند.
وزارت خارجه ترکیه نیز از این حملات ایالات متحده امریکا در سوریه به عنوان "جواب مناسب" استقبال کرد.
حکومت فرانسه بعد از انجام این حملات، به ایجاد یک "برنامه خروج از بحران" برای کشور جنگ‌زده سوریه تاکید کرد. ژان ایو لو دریان، وزیر خارجه این کشور در پاریس گفت: "ما آماده هستیم که به زودی با همه آن کشورهایی در این زمینه همکاری کنیم که می‌خواهند در این راستا سهم شان را ادا کنند." او گفت که کشورش آماده است تا "به زودی" دو باره به ابتکارات سیاسی اقدام کند.
گوترش به اعتدال گوشزد کرد
انتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل سازمان ملل متحد در نیوریاک، دولت‌های عضو این سازمان را به خویشتن‌داری دعوت کرد و گفت که با درنظرداشت وضعیت خطرناک، باید از هرگونه عملیاتی که وضعیت را وخیم‌تر و درد و رنج مردم سوریه را بیشتر کند، صرف‌نظر گردد. او تاکید کرد که هر نوع عملیاتی با سلاح‌های کیمیایی تنفر‌انگیز و دردهای ناشی از آن وحشتناک است.
پیامی به روسیه و ایران
از دید اپوزیسیون سوریه حملات هماهنگ شده قدرت‌های غربی، پیامی است به آدرس روسیه و ایران. احمد رمضان، یک سخنگوی گروه اپوزیسیون «ایتلاف ملی سوریه» در استانبول گفت که این حملات نشان می‌دهد که قدرت‌های غربی در خارج از چوکات سازمان ملل متحد می‌توانند فعال باشند. به گفته او، این حملات پاسخی است به ویتوی مسکو در شورای امنیت سازمان ملل.
روسیه و ایران در جنگ داخلی سوریه، متحدین رژیم سوریه هستند.
/kle/rb (dpa, afp, rtr)af/hm