1. رفتن به محتوا
  2. رفتن به مطالب اصلی
  3. رفتن به دیگر صفحات دویچه وله

هدف حملات هوایی در سوریه کیست؟ تروریست‌ها یا غیرنظامیان؟

دویچه وله / نبیله کریمی الکوزی۱۳۹۴ آبان ۱۵, جمعه

از پنج هفته به این سو جت های جنگی روسیه اهدافی را در سوریه هدف قرار داده اند. نکته بحث برانگیز است که چه کسی مورد هدف این حملات قرار می گیرد؟ جنگجویان "دولت اسلامی"، دیگر مخالفان رژیم و یا مردم غیرنظامی؟

https://p.dw.com/p/1H13l
یک جنگنده سوخوی روسیه در خاک سوریه
یک جنگنده سوخوی روسیه در خاک سوریهعکس: picture-alliances/Ministry of Defence of the Russian Federation

حدود دو هفته پیش احتمالاً راکت های هوا به زمین روسی دوبار به شفاخانه ای در شهر سرمین در ولایت ادلب اصابت کرد. بنیاد امریکایی "زامس" گزارش داد که در این حمله دوازده غیرنظامی، از جمله دو داکتر کشته شدند. یک ایستگاه رادیویی در صفحه انترنتی اش تصاویر یک شفاخانه کاملاً تخریب شده را منتشر کرد. اما روسیه این ادعا را رد کرده و وزارات داخله روسیه در مسکو تصاویری را که از هوا گرفته شده بود، به نشر رساند که یازده روز بعد از حمله، یک شفاخانه تخریب ناشده و فعال را نشان می داد. در حالی که روسیه همچنان اصرار دارد که با حملات هوایی اش در سوریه تنها مواضع "تروریست ها" هدف قرار داده می شوند، منابع سوریایی و غربی بیشتر از تلفات غیرنظامی گزارش می دهند.
از اواخر سپتمبر تا اواخر اکتوبر جت های جنگی روسی 1400 بار بر فضای سوریه پرواز کرده اند و بر اساس اطلاعات، روسیه 1623 "موضع تروریست ها" را هدف قرار داده اند. با این حال، این توضیحات دو سوال را مطرح می سازد. اول این که، معلوم نیست که دقیقاً منظور روس ها از "تروریست" کی ها اند. دوم این که در گزارش ها از جانب روسیه از قربانیان غیرنظامی یادآوری نمی شود. چرا در حملات روسیه تلفات غیرنظامی وجود ندارد، در حالی که در حملات نیروهای ایالات متحده امریکا در عراق، افغانستان و سوریه همیشه تلفات ملکی وجود داشته است.

اردوی آزاد سوریه به جای داعش مورد حملات هوایی روسیه

روسیه همواره تاکید کرده است که در کنار بشار الاسد، رئیس جمهور سوریه علیه شبه نظامیان تروریستی "دولت اسلامی" یا داعش و جبهه النصره که یک شاخه القاعده است می جنگد. هر دو به نظر غرب نیز گروه های تروریستی اند. اما مسکو و دمشق اغلب همه مخالفان رژیم را به عنوان تروریست درجه بندی می کنند. برای غرب، بسیاری از گروه های شورشی به حیث گروه های معتدل ​​محسوب می شوند. برخی از این گروه ها مانند اردوی آزاد سوریه، توسط غرب و کشورهای عربی پشتیبانی می شوند. دقیقاً این گروه ها به نظر می رسد که هدف اصلی جت های "سوخوی" روسیه اند. محمد خطیب که یک روزنامه نگار است در صفحه انترنتی "المونیتور" روسیه را متهم می کند که در درجه اول این کشور با بمبارانش اردوی آزاد سوریه و دیگر متحدانش را هدف قرار داده است. بر اساس گزارش "موسسه مطالعات جنگ" در واشنگتن، حملات نیروی هوایی روسیه مناطق تحت کنترول جنگجویان تروریستی داعش و جبهه النصره هدف قرار می گیرد، با وجود این اکثر حملات در مناطقی که شورشیان مخالف حکومت فعال هستند صورت گرفته است. بر این اساس جت های جنگی روسی با حملات اش مواضع غیرنظامی چون شفاخانه ها، مساجد و مناطق مسکونی را نیز هدف قرار داده اند. زافو اللبانی، رئیس انجمن آلمانی - سوریایی برای ترویج آزادی و حقوق بشر، مستقر در دارمشتات آلمان به صورت بسیار جدی روسیه را با حملات هوایی اش متهم می کند: «متاسفانه حملات روسیه تنها غیرنظامیان و اپوزیسیون معتدل علیه حکومت را هدف قرار می دهد.» اللبانی دو روز قبل از منطقه درگیر جنگ بازگشته است. او می گوید که هیچ کس از حملات بر مواضع "دولت اسلامی" آگاهی ندارد.

دو هفته پیش، بشار اسد ریئس جمهور سوریه به مسکو سفر کرد.
دو هفته پیش، بشار اسد ریئس جمهور سوریه به مسکو سفر کرد.عکس: Reuters/RIA Novosti/Kremlin/A. Druzhinin

شمار زیادی از غیر نظامیان کشته شده اند

سازمان دیده بان حقوق بشر روسیه را متهم کرده است که با حملات هوایی در شهرهای غنطو و تیرماله در اواسط ماه اکتوبر 59 غیرنظامی از جمله 33 کودک را کشته است. دیده بان حقوق بشر سوریه مستقر در لندن تخمین می زند که تنها در یک ماه اول حملات هوایی جت های جنگی روسی، 600 نفر کشته شده اند که یک سوم آنها افراد غیرنظامی اند.

آندره کارتاپولوف از واحد فرماندهی روسیه این گزارش ها را رد کرده و گفته است که نیروی هوایی به اندازه ای که مواضع غیر نظامی تخریب شده است، اصلاً پروازهای عملیاتی انجام نداده است.
در جنگ، اغلب اطلاعات همه طرفین بر روی تصاویر ماهواره ای و فلم های ویدیویی تکیه می کنند. اما نمی توان دقیق گفت که این تصاویر چه زمانی گرفته شده اند و آیا دستکاری شده اند یا خیر. انجمن تحقیقات "بللینگکات" روز چهارشنبه به روشن کردن حمله سرمین آغاز کرد. اما خود برخی از سوالات را مطرح ساخته است. پس از تجزیه و تحلیل عکس های هوایی و اطلاعاتی که در شبکه ها در دسترس بود، این انجمن تحقیقاتی گزارش داد که نیروهای روسی احتمالا شفاخانه را به طور مستقیم هدف قرار نداده اند. این انجمن همچنین گزارش داده است که تصاویر منتشر شده در انترنت از این شفاخانه نبوده است، اما روسیه تصاویر منتشر شده اش را نادرست تاریخ گذاری کرده تا میزان آسیب های رسیده در محل را پنهان کرده باشد. بنابراین شفاخانه آسیب دیده است اما این که چه زمانی و چگونه، دقیقاً در مورد آن این انجمن چیزی ارائه نکرده است.

اطلاعاتی غیر قابل اعتماد

تنها بسیار شمار اندکی از روزنامه نگاران مستقل به رفتن به منطقه جنگی جسارت می کنند. یکی از این روزنامه نگاران کورت پیلدا از سویس است که خود بمباران روسیه را شاهد بوده است. پیلدا گزارش داده است که چگونه یک موقعیت توپخانه جبهه النصره مورد حمله یک بمب خوشه ای قرار گرفت. بخشی از این بمب منفجر نشده در یک روستای نزدیک اصابت کرده بود. از آنجا که روس ها به جای سلاح های هدایت شونده دقیق، بیشتر از سلاح های که یک سطح وسیع تری را هدف قرار می دهند، استفاده می کنند. همواره مناطق و افراد غیردرگیر نیز هدف قرار می گیرند. این خبرنگار می گوید: «چنین نیست که روس ها می خواهند غیرنظامیان را به قتل برسانند، اما فقط تلفات ناخواسته وجود دارد.» پیلدا در ادامه می گوید که مشکل دیگر این است که بعضا روسیه و اردوی سوریه هواپیماهای مشابه را استفاده می کنند. او می گوید که "اگر سوریایی ها می گویند که حملات هوایی روسیه بود، همیشه نمی توان حکم دقیق کرد.»

اما این روشن است که این حملات عواقب زیادی برای غیرنظامیان دارد. به دلیل حمایت هوایی متحدان بزرگ، نیروهای رژیم اسد در بسیاری از مکان ها دوباره موقعیت تهاجمی به دست آورده اند. همه روزه مردم بیشتر از مناطق درگیر به سمت مرز ترکیه در حال فرارند. بر اساس گزارش سازمان ملل متحد تنها در ماه اکتوبر حداقل 124 هزار سوریایی از خانه های خود از شهرهای حلب، حماه و ادلب فرار کرده اند. این مسأله را کورت پیلدا نیز شاهد بوده است. پیلدا می گوید که "مردم منتظر نمی نشینند که هواپیماهای جنگی روسیه بیایند." او در ادامه می گوید: «مردم سر و پا کنده فرار می کنند.» به قول پیلدا در مناطق جنوبی حلب تمام جمعیت مردم فرار کرده اند.