نی: ۲۰۱۷ خشونتبار ترین سال برای خبرنگاران بود
۱۳۹۶ دی ۷, پنجشنبهبراساس آمار نی در جریان سال ۲۰۱۷ چهارده تن از خبرنگاران در افغانستان جان شان را از دست داده و ۲۳ تن دیگر زخم برداشتهاند. در ۱۴ مورد خبرنگاران بازداشت شده و ۲۱ خبرنگار در این سال لت و کوب شدهاند. در ۶۹ مورد دیگر خبرنگاران مورد تهدید و اهانت قرار گرفتهاند.
مجیب خلوتگر، رئیس دفتر نی روز پنجشنبه در یک کنفرانس خبری در کابل در مورد عاملان خشونت علیه خبرنگاران گفت: «بر مبنای آمار نی، ۶۲ مورد خشونتها به دولت وحدت ملی مربوط میشود و در ۴۲ مورد دیگر طالبان، داعش و سایر دشمنان مردم افغانستان عاملان خشونت علیه خبرنگاران هستند.»
بررسیهای این نهاد نشان میدهد که بیشتر قتل خبرنگاران توسط گروه طالبان صورت گرفته است. در ۱۲ مورد قتلی که صورت گرفته طالبان و شبکه حقانی مسئولیت قتلها را به دوش گرفتهاند. نی میگوید افرادی که در داخل حکومت علیه خبرنگاران خشونت کردهاند: «متاسفانه در سطوح بالایی حکومت هستند.»
براساس آمار نی عاملان ۲۶ مورد خشونت علیه خبرنگاران افراد و گروههای نامعلوم هستند. در یازده مورد دیگر خبرنگاران در داخل همان سازمانهای رسانهای که در آن فعالیت دارند، مورد خشونت قرار گرفتهاند. براساس اطلاعات نی، خشونتهای داخل رسانهای بیشتر شامل تهدید بوده و در یک مورد خبرنگار با خشونت فزیکی مواجه شده است.
همزمان با کنفرانس خبری نی در مورد خشونت علیه خبرنگاران مرکزی بنام تبیان و خبرگزاری آوا در کابل هدف قرار گرفت که براساس آمار رسمی دولتی ۴۱ کشته و بیش از ۸۰ زخمی برجا گذاشت. وزارت داخله تایید کرده که زنان، کودکان و خبرنگاران در میان کشتهشدگان این رویداد هستنند.
حمله مستقیم بر رسانهها
حمله مستقیم بر رسانهها که در سالهای گذشته به ندرت صورت میگرفت، در سال ۲۰۱۷ افزایش یافت و در چند مورد مهاجمان مستقیما بر رسانهها حمله کردند.
آقای خلوتگر در این مورد گفت: «امسال متاسفانه ما شاهد حملات هدفمند و گروهی بر تاسیسات رسانهای بودیم. حمله بر تلویزیون ملی ولایت ننگرهار، حمله بر تلویزیون خصوصی شمشاد در کابل، در بغلان و غور نیز شاهد حمله بر رسانهها بودیم.»
یک رادیو محلی به نام سرحد در ولایت غور آتش زده شد و یک رادیوی دیگر نیز در ولسوالی بغلان مرکزی ولایت بغلان تخریب گردید.
موسسه نی تاکید کرد که افزایش خشونت علیه خبرنگاران و رسانهها آزادی بیان را به شدت صدمه میزند و سبب میشود تا مردم به دلیل ترس از این خشونتها سکوت کنند. مورد جالب دیگر این است که در شهر غزنی رسانهها علاوه از این که به دولت مالیه میدهند، در سال جاری مجبور شدهاند تا به طالبان نیز مالیه بپردازند. طالبان تهدید کردهاند در صورتی که رسانهها در این شهر مالیه ندهند، مورد حمله قرار خواهند گرفت.
در همین حال خبرنگاران در افغانستان میگویند هر زمانی که منافع گروههای تروریستی و یا مافیایی در نتیجه نشر یک گزارش زیر سوال برود، جان خبرنگار و نهادهای رسانهای با خطر مواجه میشود.
ممتاز بهیر، یک خبرنگار در کابل میگوید هیچگونه تضمینی برای حفظ و حمایت از جان خبرنگاران در افغانستان وجود ندارد و با وجود وعدهها و شعارهایی که داده شده، خبرنگاران با خطرهای جدی مواجهاند:«همیشه از طرف مقامات حکومتی تعهد سپرده شده است، اما دیده میشود که این تعهدات عملی نشده و در عمل خبرنگاران با انواع خشونت مواجه هستند.»
آقای بهیر میگوید دولت مسئولیت دارد تا اقدامات عملی را برای حفاظت از خبرنگاران و جلوگیری از هرنوع خشونت علیه آنان انجام دهد: «توقع ما این است که تدابیری گرفته شود تا حقوق خبرنگاران و مصونیت جانی خبرنگاران در آن در نظر گرفته شود و دیگر شاهد کشتار و خشونت علیه خبرنگاران نباشیم.»
ح. همراز